Скарбы народнай мовы. З лексічнай спадчыны насельнікаў Гродзенскага раёну (2014). Частка 2. А. П. Цыхун

 ◀  / 329  ▶ 
ралома косці. Косць мусі зрасласа, бо дохтар сказаў, што заўтро шыну будзе здымаць. Грандзічы. Шынк м. Шынок, карчма. Як які багаты яўрэй, та шынк трымаў i з гэтаго жыў, а як бедны — та возчыкам быў. Азёры. Шынкава'ць незак. Шаткаваць, крышыць капусту на засол. Бочку вымыла, заўтро капусту будзямо шынкаваць. Калбасіна. Ш ынка'р м. Шынкар, карчмар. Шынкар ведаў людзей ва ўсёй акрузі, ведаў, як хто жыве, што мая. Бакуны. Шынка'рачка ж. Дачка шынкара. Ён ідзе да шынкарачкі, ідзе i ні каецца /з нар. песні/. Лаша. Шынка'рка ж. Шынкарка, жонка шынкара. У нідзелю,яклюдзей наб'еццаў карчму, та дзе тут адзін шынкар справіцца, памагала яму шынкарка. Лікоўка. Шыплюке' мн. Шыплюк м. 1. Недаразвітыя пярынкі ў выглядзе шпілек, якія застаюцца на забітай птушцы пасля яе скубання. Здаецца, i стараласа добро скубаць курыцу, a бачыш, колькі шыплюкоў засталосо. Круглікі. 2. Збітая ў камякі воўна. А гэта што за праява: уся воўна ў адных шыплюках, машына ні зможа часаць, прыдзецца рукамі. Свіслач. Шыпля'віць незак. Шапялявіць, шапялява гаварыць. Ён з маленства ў міне шыплявіць, нічого ні зробіш. Баранава. Шыпту'х м. Порхаўка, шарападобны грыб. Ты бачыш, як пасля дажджу шыптухе з зямлі павылазілі, колькі іх? Дзекалавічы. Шыпу'ліцца незак. Гэта ні сабака, што ў буду шыпуліцца, як чалавека ўбачыць. Луцкаўляны. ІДІыпу'ль м. 1. Трэ'ска. Запалі вось гэты шыпуль ды пасвяці, а то нічого ні бачу. Кавалічы. 2. Перан.: той, хто ў час касьбы стараўся непрыкметна прыкасіць сабе травы ў суседа /лаянк./. У нас аднаго шыпулём празвалі, бо ён так i шыпуліўсо, кап хоць трошкі чужого захапіць, прыкасіць. Сухая Даліна. Шыпшы'на ж. Шыпшына. Шыпшына натта ш цвіце харашэ, але я ні бачыў, каб на яе пчолы сядалі, мёд бралі. Баброўнікі. Шыпшы'ннік м. Кусты шыпшыны. Праз гэты шыпшыннік, брат, ні пралезяш, паабдзіраяшса, ляпей абыдзі. Чэхаўшчына. Ш ы'ршы прым. Шырэйшы. У гэтым месцы, здаецца, Нёман шыршы, давай падавайса ўправо. Славічы. ШырьГга ж. Тоўсты i доўгі кол, замацаваны паміж бярвеннямі, які служыць для тармажэння ці затрымання плыта. Шырыгі рабілі з моцнаго дзерава, з бярозы або дуба, кап пад напорам ні зламаліса. Селюкі. Шыры'ндзіць незак. Жартаваць, кпіць. Нідавярак, прышоў у хату i давай шырындзіць, пакуль дзед ні выгнаў. Гродна. Шы'тка ж. ІІІыцік, маленькі чарвячок, які жыве на дне рэчак, вакол сябе будуе домік-трубачку i ў ёй жыве. Валерык мой рыбу лапае толькі на шытку i добро лапаецца. Рацічы. Шыто-кры'то прысл. Без агалоскі. Маўчы, нікому ні кажы, хай будзе шыто-крыто. Няцечы. Ш ыхава'ць незак. Шанцаваць. Яму з маленства шыхуе, ніякай бяды ні хваробы ні ведаў. Жытародзь. Ш ы'шка ж. Сорт бульбы, якую сяляне садзілі да вайны. Шышка — такая бульба некалі была, нівелька, мела много ачок. Сапоцкін. Шэ'йгец м. Хлопчык гадоў 10-ці /жарт./. Гэта чый шэйгец каля вазоў круціцца, нечаго шукая. Індура. Шэ'лег м. У выразе: ні на шэлег — ні крышку, ні кроплі праўды.У яго праўды ні на шэлег, ён усе круціць, шукае дурнейшых за сібе. Путна. Шэ'льма ж. Дурасліўка, свавольніца, гарэза /лаянк./. Ты дзе гэта, шэльма, цэлы дзень прападала, дзіця адно ў хаці пакінула. Табала. Шэржап-пшэ-пшэ! Выкл. Вокліч, якім падзываюць кароў. Шэржап-пшэ-пшэпшэ! Шэржап-пшэ-пшэ-пшэ! Хадзі ў хлеў. Кунцаўшчына. Шэ'рхнуць незак. Падмярзаць, цвярдзець пад марозам. Зямля стала шэрхнуць, зараз можно будзя ехаць, відаць, добро падмерзне. Сухая Даліна
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

набеццаў, песніі, трэска, шынкарачка, шытка, ыхаваць, ідіыпуль, іжарт, ілаянк
5 👁
 ◀  / 329  ▶