Скарбы народнай мовы. З лексічнай спадчыны насельнікаў Гродзенскага раёну (2014). Частка 2. А. П. Цыхун

 ◀  / 329  ▶ 
Палямбі'ца ж. Паляндвіца, мяса вышэйшага гатунку. Палямбіцы соляць нікаторыя, а мы вэндзім, так ляпей. Карозічы. Палямбіцы Ганя акручвае ў марлю ці палатном, тады яны жоўтыя, ні чарнеюць. Дарашэвічы. Палямкаце'ць зак. Шпарка паехаць. Глядзі, нека фурманка прас сяло палямкацела, мусі, нехто кунцаўскі паехаў. Зарубічы. Паля'нта ж. Гульня хлопчыкаў з мячом i спецыяльнай плоскай палкай, лапта. У палянта я i сам гуляў, набегаяшса, ледво ногі валачэш. Баброўнікі. Паля'нтра ж. Гульня хлопчыкаў з мячыкам i спецыяльнай плоскай палкай /палянтрай/, лапта. Міне заўсёды выбіралі старшым, бо моцно біў па мячыку, як гулялі ў палянтра. Копанікі. Паля'нуць зак. Паглядзець. Трэбо палянуць, што на дварэ робіцца, мо ўсё пазамятало, з хаты ні вылезці. Кашэўнікі. Паля'руш м. Параліч. Каб це паляруш разбіў, каб це /праклён/. Бакуны. Паляры'нкі мн. Аздоба са стужа ч а к, нашытых на рукавах жаночай вопраткі. Як дзяўкамі былі, та сукенкі насілі с такімі палярынкамі, з нашытымі стонжачкамі. Эйсманты. Паляце'ць зак. 1. Паляцець, хутка пабегчы. Паляцеў, як шалёны, утрымаць ні змаглі, так рвануў. Рацічы. 2. Знасіцца, парвацца /пра адзежу, абутак/. Глядзі, боты зусім паляцелі, здаецца, доўго i ні хадзіў. Лужкі. Паляя' ж. Пустазелле. Прынясеш паляі прыпол, кіняш свіням, та аж давяцца, ядзяць. Канчатка. Памазгава'ць зак. Памазгаваць, падумаць. Ты, брат, добро памазгуй, што i да чаго, як трэбо рабіць, i тады прыходзь. Рыбніца. Пама'лу прысл. Памалу, не спяшаючыся. Памалу ідзі, дарога сліская, да вечара ўсероўно зойдзяш. Парэчча. Памалю'сеньку прысл. Памаленьку. Памалюсеньку, дзетка, ступай, каб ні ўпаў у воду. Кузьмічы. Памеркава'ць зак. Памеркаваць, абдумаць, усебакова разгледзець. Трэбо, хлопцы, памеркаваць, ці варто з панам Пуслоўскім судзіцца, усероўно праўда будзе за ім. Кунцаўшчына. Памо'р м. Пчолы, якія адмерлі ў вуллі за час зімоўкі. Такрок больш было памоpy, як у гэтым року, бо зіма цяжэйша была. Грынёўка. Памо'рак м. Хвароба, мор /устар./. A паморак на вас, вы чо гэта да хлопца ўчапіліса. Славічы. ПамьГлак м. Дэфект у даматканай матэрыі. Во, дапусціла памылак ткучы ў радне, пустое месца пакінула. Свіслач. Памялі'шча н. Палка, на якую насаджвалася мятла. Як памялішча доўга, та i с печы ўсё вымяцеш, нават з вуглоў падастаеш. Зарубічы. Памяло' н. Памяло. Ашчэ такого ні было, кап скакало памяло /прымаўка/. Лаша. Памяльні'к м. Месца каля хлебнай печы, у якім стаялі памяло i качарга. У памяльнік заўсёды ставілі качаргу, а памяло — калі хлеб садзілі ў печ. Круглікі. У яе чысто ў хаці ні было, смяце падмяце ў памяльнік i цэлы дзень ляжыць, ні выняся. Рагачы. Памярко'ўны дзеепрым. Памяркоўны, разважлівы, добразычлівы. Кунцаўлян памяркоўнымі называлі, бо яны памяркуюцца, а тады ўжэ робяць, што трэбо. Лаша. Панава'ць незак. Панаваць, уладарыць. Hi кажэце, шэры гусі, што я тут гарую, а кажэце, шэры гусі, што я тут паную /з нар. песні/. Рудавіцы. Панажэ' мн. По'наж м. Панажы, д эта ль ў ткацкім станку ў выглядзе некалькіх дошчачак. У кроснах панажоў бывае чатэры, а нават i больш, як ткуць родна. Рагачы. Панаша'ць незак. Успамінаць. Нашто табе старое панашаць, што было, таго ні вернеш. Сухмяні. Паневяра'цца незак. Здзеквацца, абражаць. Паневяра'юцца нат старым чалавекам, а ні вераць, што самы старым! будуць. Каленікі. Паневяра'ць незак. Зневажаць, здзекавацца. Як ён i трывае, паневяра'ць сталі ні тулькі суседзі, a i родныя дзеці, аказацца ні даюць. Круглікі
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

абутакі, палямбіца, палямкацець, палярынкі, паневярацца, паневяраць, паневяраюцца, песніі, понаж, іпалянтрайі, іпра, іпраклёні, іпрымаўкаі, іустар
5 👁
 ◀  / 329  ▶