ЗОЛАТА ж. 1. Залатое ўпрыгожанне. Ой, Раечка, да не дзевачка, У яе русая косачка Шоўкам запляцёна Да золотом абвядзёна. ВП, IV, 252; Кнышэвічы Светл. Да чые ema коні ходзяць па дуброве, Шоўкам попутаны, а золотом панузданы. АКБМ ГДУ; Забалацце Акц. 2. перан. Ласк. Золатца. Адчыніце вароцечка, Пакажыце нашае золата, Ці такое, яку нас было? ВП, VI, 247; Стараград Карм. Наша молодая, як золота, Ваш малады, як долата. ВП, IV, 369; Маканавічы Рэч. 3. У параўн. У агародзе ячмень Весь золотом зацвіў. ВП, УІ, 195; Міхалкі Маз. О Золата-ключык: Вышила матуля i познала: - Тут маё дзіцятка хадзіла. Тут маё дзіцятка хадзіла, Золата-ключык згубіла. ПВ, 173; Дзербічы Б.-Каш. Золата-срэбра: Шыла Валечка тры шы-рыначкі. Трэцюю шыла золатам-срэбрам. ЗП, 275; Рэбуса Рэч. ЗОЛАЦЕЧКА и. Ласк, да золата ў 1 знач. Едзе... Варвара ад вянца. Выпусціла ручачку, сыпле золацечка з рукаўца. ВП, III, 342; Гом. золщь незак. Заліць, выбельваць. Пара мне /лісічцы/ дамоў, трэбахалсты золіць. КЖЧК (74), 172; Гом. ЗОЛЯНЫ дзеепрым. Выбельны. Хлопчыкі-браточкі, Дайцем мне сарочку. Хоч не золяную, Дак саколянаю. НТ, 72; Усохская Буда Добр. ЗОРАНЬКА (ЗОРЫНЬКА) ж. Ласк. Зорачка. Ой, узыдзі, зоранько вячерне. АКБМ ГДУ; Сіманічы Лельч. Вечар вечарэе - Душа весялее, Зорынька зарае - Душа занывае. ЖнП (36), 66; Гом. ЗПАНАДАБЩЦА зак. Спатрэбіцца. - Іван-Дараган не бі мяче, не губі мяне, я табе ў большой прыгодзе зпанадаблюсь. ЧК, I (6), 76; Рудня Нісімкаўская Чач. ЗРАДА ж. Здрада, падман. Малодзенькі Мікола Паглядзі над завівала: Ці твоя, ці не твоя, Можа зрада якая? ВП, VI, 298; Дуброва Маз. Дзе двое, там рада, а дзе трэця, там Зрада. ПП, II, 48. ЗРАДАЦЦА зак. Абрадавацца. Старуха зрадалась /а яны ж блізняты былі/, зрадалась: ~ Як цябе доўга не было. КСЗ, 124; Чач