З праблемы беларускай фразеалогіі. — Тыпалогія і гісторыя славянскіх моў і ўзаемасувязі
славянскіх літаратур. Мінск, 1967, стар. 40—42;
Народная фразеалогія. — "Полымя", 1967, № 5, стар. 244—248;
Беларуская фразеалогія. — Роднае слова. Мінск, 1967, стар. 7—23;
Пра фразеалагічныя даведнікі. — Материалы научно-теоретической конференции. Минск,
1967, стар. 4—5;
З народнай фразеалогіі. — "Полымя", 1968, № 2, стар. 235—245; Пасьля лічбы 1968 праўлю
кропку з коскай на коску. — МР
Из мира фразеологии. — "Неман", 1968, № 1, стар. 173—175;
З народнай фразеалогіі. — "Полымя", 1968, № 5, стар. 340—343;
О словаре белорусской народной фразеологии, 3 стар. (у друку);
Фразеалагізмы ў чацвёртым томе "Люду беларускага на Русі літоўскай" М. Федароўскага, 8
стар. (у друку);
Фразеалагізмы ў зборніку народных прыказак І. Насовіча (у друку).
З пэўнаю агаворкай сюды аднясём кнігу "Крылатыя словы і афарызмы" (Мінск, 1960, стар.
135) і публікацыю "Крылатыя словы" ("Полымя", 1959, № 12, стар. 181—184).
Гэтыя публікацыі з'явіліся своеасаблівай апрабацыяй матэрыялу, формы яго падачы і
праверкай "на людскім воку" перад тым, як выдаваць асобнаю кнігай беларускую
фразеалогію.
Другая крыніца — друкаваныя тэксты жывой народнай мовы і фальклорныя творы. Гэта
галоўным чынам зборнікі Е. Раманава, З. Радчанкі, А. Сержпутоўскага, І. Сербава, М.
Федароўскага, "Хрэстаматыя па дыялекталогіі". Да тэкстаў, змешчаных у гэтых зборніках,
быў дыферэнцыяваны падыход, пры якім перавага аддавалася тэкстам з жывой гутаркі, з
бытавых апавяданняў, гістарычных успамінаў. З паэтычных твораў (напрыклад, з песень)
звычайна бяруцца і скарыстоўваюцца такія фразеалагізмы, якія бытуюць і ў гутарковай мове;
сказаць інакш, прыклады з паэтычных твораў, як правіла, прыводзяцца не як адзіныя
сведчанні ўжывання фразеалагізма, а як дадатковае пацверджанне да цытаты (цытатаў) з
гутарковай мовы.
Трэцяя крыніца — зборнікі беларускіх прыказак і прымавак. Прыказкі, прымаўкі,
фразеалагізмы належаць да самых яркіх сродкаў выразнасці беларускай мовы.Як і ў іншых
мовах, гэтыя моўныя адзінкі даўно сталі на ўвазе філолагаў і ўвогуле дапытлівых людзей.
З'яўляліся парэміяграфічныя зборнікі, пісаліся заўвагі і артыкулы пра іх змест, гучанне,
будову. Праўда, найперш збіранню, сістэматызацыі (тэматычнай, ідэалагічнай класіфікацыі)
падпалі прыказкі і прымаўкі. Зборнікі і называліся зборнікамі прыказак. У іх траплялі і
фразеалагізмы, якія не толькі ў XIX ст., а і да зусім нядаўняга часу не ўсведамляліся як нейкія
асобныя моўныя адзінкі. Змяшчэнне фразеалагізмаў (вадзіць дзяды*?, даць цягу, падтуліць
хвост, запала клямка, разінькі прадаваць, чуй дух, у свіны голас) у зборніках прыказак
сведчыць пра наяўнасць таго агульнага, што маюць прыказкі, прымаўкі і фразеалагізмы:
устойлівасць, бытаванне (ужыванне) як "гатовых" спалучэнняў і сказаў з "гатовым" зместам і
сэнсам, з іх стылістычным гучаннем
Дадатковыя словы
зявіліся, зяўляліся
19 👁