ЧУЦЬ НОГІ ПРЫЦЯГНУЦЬ. Гл. ЛЕДЗЬ (чуць) НОГІ ПРЫЦЯГНУЦЬ. ЧУЦЬ НОГІ ЦЯГНУЦЬ. Гл. ЛЕДЗЬ (чуць) НОГІ ЦЯГНУЦЬ. ЧУЦЬ СВЕТ (святок). Як толькі пачынае світаць, на самым пачатку світання. І чуць свет, дык, браце, застрачылі кругом, проста няма куды дзецца. Пух. р., Верк. (Хрэстам.). Як толькі чуць святок, мы вышлі з гумна. Мядз. р., Мац. (Хрэстам.). Тарэнта дык той чуць святок, ужо і на рацэ [вудзіць рыбу]. Гл. р., Кл. Гл.: чуць дзень (дзянёк). ЧУЦЬ ШТО (малечку). Як толькі штосьці здарыцца; пры ўсякім выпадку. Малечку — драбніца (драбнічка), дробязь, дробязнае, дробная праява. Гэ' і ліхі пан. Ты яму годзіш, шчыра робіш, а ён табе..., чуць што — жыўцом скуру злупіць. Сл. п. (А. Сержп., СРБП). Хаця чуць што ма*лечку, дык ён ужо і крычыць. Гл. р., Кл. Чуць што ма*лечку спамылюся [памылюся], то хоць з хаты сыдзі. Тамсама. ЧЫМ ДУХ. Як ёсць духу, як ёсць сілы, як моцы стае. Дык ён чым дух прыбег дый кажа... Ваўк. п., з-пад Мсціб. (М. Фед., ЛБ, ІІІ, 2). ЧЫН ЧЫНАМ (чынаром). Найлепш, найлепшым чынам, як не трэба лепш. — Васілеўскі? Малады? Жыве чын чынаром, дырэктарам [школы] за ракою ў Пагарэлцы. Жалаванне велькае [вялікае], усе ёсць. Што яму? Малайчына ён. Карэл. р., Сін. Слаб. Сядзьма на грузавік і паехалі проста да канала, чын чынам даедзем. Кл. ЧЫНЫ НАКЛАДАЦЬ. Павышаць (званне, на пасадзе). Ён яго, бач, падвышуе, чыны накладае, штоб як-ніяк, а яго сапхпуць. Гом. п., Выл. (Е. Рам., БС, ІV). ЧЫСТА ХАДЗІЦЬ КАЛЯ ПОСУДУ (пасудку, чаркі, міскі, талеркі). Добра піць, есці, з'ядаць ці выпіваць усё, што падаюць, наліваюць. І. Насовіч: насмешка з чалавека, які выпівае да дна гарэлку, колькі б разоў ні падносілі. (І. Нас., СБП). Дадамо: выраз ужываецца і жартоўна, без насмешкі. У нас... каля посуду чыста ходзяць. Ашм. р., Гальш. Што як што, а ты, браце, чыста каля посуду ходзіш. Гл. р., В. Чыста каля міскі ходзіш. Ваўк. п. (М. Фед., ЛБ, IV). У нас каля кілішка чыста ходзяць. Тамсама. Каб так у пракосе, а каля чаркі то чыста ходзіць. Малад. р., Бак.   ШАРВАРКУ АДРАБЛЯЦЬ. З адцен. іран. Абы адбываць абавязак, абыякава працаваць, не клапоцячыся, не рупячыся пра вынік працы, пра поспех. Наша афіцыянтка ледзь ногі перастаўляе. Ну, ані не стараецца, — шарварку адрабляе. Малад. р., Радашк. Лесніку ў паноў не выпадала шарварку адрабляць. Там трэ' было рабіць і нагамі і рукамі, і мазгаваць трэба. Стаўб. р., Шкал. Прыйшлі — то рабіце, а то што — шарварку адрабляеце? Карэл. р., Крын. Няма чаго тут адрабляць шарварку. Тамсама. Гл.: Лінг. зб., стар