Тлумачальны слоўнік адметнай лексікі ў творах Якуба Коласа (2003). Г. У. Арашонкава, Н. А. Чабатар

 ◀  / 289  ▶ 
галубкі, выцінае, Што рве сэрца на кускі. Сымон-музыка. 2. Весела, гарэзліва, гучна. Тут так прохладна, так прывольна! A пташкі голасна i здольна Смяюцца мілым шчабятаннем I поўняць луг сваім спяваннем. Новая зямля. здольны прым. 1. У якім адчуваецца лёгкасць, умеласць, свабода. I бачу лес я каля хаты, Дзе колісь весела дзяўчаты Спявалі песні дружным хорам, 3 работ ідучы позна борам. Нясліся зыкі песень здолъных, Ў лясах раз-пораз адбівалісь, I ім узгоркі адклікалісь. Новая зямля. А ў гэтым хоры выдзяляўся Прыятны гол ас певуна, I трэлі песні дзіўназдолънай Лавіла неба глыбіна. Пясняр вясны. 2. Выкананы ўмела, па-майстэрску. Дрыгучы блеск вакол гуляе, I цьму адгэтуль адганяе, I піша здольныя малюнкі, I фарбаў розныя гатункі Па тоўстых хвоях раскідае. Новая зямля. 3. Кідкі, выразны. Вобразн. Палоскі нівак йшлі абрусам, Гаі, лясочкі здольным вусам Ў палях то тут то там чарнелі, Як бы на сонейку гарэлі. Новая зямля. Здольный прым. 'здольны, даравіты' (Насовіч; Чэрв. Шатэрнік). ЗДРАСАВАЦЬ зак. Патаптаць, вытаптаць. А грэчка якая! Вачэй не адвесці — На каліве зернят бадай што пад дзвесце. Ды толькі ж саломку зайцы здрасавалі, А поўныя зерні цяцеры склявалі. Адсталы калгас. Разоў пяцъ [Сымонка] губляў авечкі, Шкоды ў полі нарабіў, Здрасаваў шнуроў тры грэчкі, Вератнік аўса прыбіў! Сымон-музыка. Здрасаваць зак. 'сапсаваць, стаптаць' (Маст. Сцяшковіч, 1972); здросоваць зак. здратаваць' (TC); здратаваць зак. 'стаптаць пасевы' (Чэрв. Шатэрнік). ЗДРОК м. Авадзень. — Ці бач ты! — здзівіўся дзед трохі: — Які ж укусіў цябе здрок? Адкуль i якія спалохі Прымусілі кінуцца ў скок? Адплата. Здрок м. авадзень' (Старадарож. Hap. сл., c. 18; Верхнядзв. Шаталава; Ганц., Лях. СПЗБ; Лоеў. Янкова; Пух., Уздз. СЦБ); здрок' (TC); 'двухкрылае насякомае, якое ў адрозненне ад авадня не cce крыві ў жывёл, a толькі жаліць іх' (Слуц. Hap. словатв., c. 65); здрік м. гізун' (Жаб. ДСБ); здрык м. авадзень' (Рэч. Hap. сл., c. 160). ЗДУМЛЯЦЦА незак. Выдумвацца, выдумляцца. Ужо даўно згасла ea ўсёй сваёй абнажанай непрыгляднасці
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.
16 👁
 ◀  / 289  ▶