Тлумачальны слоўнік адметнай лексікі ў творах Якуба Коласа (2003). Г. У. Арашонкава, Н. А. Чабатар

Жаўтачка ж. жаўтуха' (Карэл. Жыв. нар. сл., c. 58; Стаўб., Уздз. МСММГ, 1970, 1974; Бар., Верхнядзв., Віл., Глыб., Іўеў., Шчуч. СПЗБ; Ганц., Стол. ДСБ; Гродз. Сцяшковіч, 1972; Ііоеў. Янкова; Мядз. Жыв. сл., c. 41; Гл. Янкоўскі, 1970; Гродз. Цыхун; Пух., Стдуб. СЦБ). ЖРЭЛО, ЖЭРАЛА н. Дупло...загулі магутныя дубы, i громам грымелі іх чорныя жэралы. Стары лес. [Сабака да сабакі:] — Ёсць тут нідалёка стары дуб; у том дубi ёсць жрэло, а ў жрале схованы тры косткі: чалавечая, звярыная i птушкава. Наша сяло, людзі i што робіцца ў сяле. Жрэла н. дупло' (Карэл. Сцяшковіч, 1972, 1983). ЖУД м. 1. Жудасць. I ён [променъ] спыніўся I скланіўся Перад няшчасцем хмаркі боэ/сай: Яна — адна, навокал — жуд, Пякелъны холаду мрок, i мут. Сымон-музыка. 2. Тое, што выклікае страх, жах. I месца кожнае / кут Пачулі плачу жуд крыштальны. На шляхах волі. Жуда ж. 'жудасць, страх' (Краснап. Бялькевіч). ЖУЙКА ж. Ежа, якая паўторна перажоўваецца, жвачка. За імі [свіннямі] ідуць авечкі, бляюцъ усякімі галасамі, а ззаду валена ступаюцъ кароўкі, жуючы жуйку (жвачку). Захад сонца. Жуйка ж. жвачка' (Нясв. МСММГ, 1974; Гродз. Цыхун; Пін. Шаталава; Астр., Бар., Бярэз., Гродз., Дзятл., Лід., Лях., Мает., Нараўл., Шчуч. СПЗБ); жавайка, жвайка, жвака, жувайка, жуйка ж. 'ежа, якая паўторна перажоўваецца' (Дзярж., Лаг., Стаўб., Уздз. СЦБ); жуйку жаваць 'перажоўваць ежу (пра буйную рагатую жывёлу)' (ТС). ЖУШЦЬ незак. Размаўляць, гаварыць. Вобразн. Пад зялёнаю накідкай Голькі песцяцца ў цяпле; Жупіць ветрычак з ракіткай, Гуд у дубавым дупле. Сымон-музыка. Жупіць незак. 'гаварыць, размаўляць' (Капыл., Пух. СПЗБ; Шчуч. Сцяшковіч, 1972); 'разумець (пра дзяцей)'; 'рупіцца, клапаціцца' (Нар. словатв., с. 76). ЖУРБАВАЦЬ незак. Смуткаваць, маркоціцца. Думает аб тым, што было, а можа проста так сабе журбуеш, бо пагода не хіліць на радасныя думкі. 3 пісьма. Журбоваць незак. 'сумаваць, гараваць' (ТС); журыцца незак. сумаваць' (Зэльв., Калінк. СПЗБ