Тлумачальны слоўнік адметнай лексікі ў творах Якуба Коласа (2003). Г. У. Арашонкава, Н. А. Чабатар

 ◀  / 289  ▶ 
Гічан м. 'націна буракоў' (Лях. МСНДМ, c. 122); гічане, гічанне н. бурачнік' (Стаўб. МСММГ, 1977); бацвінне' (Ганц., Лун. ДСБ); гічанё, гічанне н. бурачнік' (Дзятл., Навагр. Сцяшковіч, 1972); 'сцяблы буракоў, бручкі, морквы' (Стаўб. СЦБ); гічанё н. бурачнік' (Іўеў., Карэл., Лях., Навагр. СПЗБ); 'націна буракоў' (Стаўб. Жыв. сл., c. 106); гічавёне н. бурачнік' (Шчуч. СПЗБ); гіч націна' (Гл. Янкоўскі, 1959); бурачнік' (Ганц. СПЗБ). ГЛАДЫШ м., зневаж. Пра ненаеднага, ненасытнага чалавека. — Павыскаляйся яшчэ, гадзе, — Антосъ яму [Уіадзю]: — даль-бог, вярнуся, Расквасіць кірпу не збаюся!.. Ото «гладыш», абы напроці, Абы наэюэрціся! К рабоце I на вяроўцы не зацягнеш. Новая зямля. Даніла зараз у канторы Сярод зялёных кунтушоў, Мордастых, прагных гладыиюу I рознай панскае пражоры. Рыбакова хата. Гладыш м. збан' (Смарг. Сцяшковіч, 1972); 'збан без ручкі' (Маладз. МСНДМ, с. 97); 'гліняны збан з вушкам i без вушка' (Чэрв. СЦБ). ГЛЕБАПАГЛЫБЛЯЛЬШК м. Прыстасаванне ў плузе для паглыблення ворнага слоя глебы. Вырасцілі [вучоныя Акадэміі навук\ на нашых глебах кок-сагыз, давялі магчымасць атрымліваць з нашай сыравіны сінтэтычны каучук, штучную шэрсцъ i пластмасы, збудавалі балотныя плугі i глебапаглыбляльнікі, стварылі слоўнік на 80 тысяч слоў i шматтомную працу аб беларускай расліннасці. Трыццаць савецкіх год. ГЛЫЗА ж. Глыба лёду. Моцна яе [рэчкі] грудзі Маразамі скуты, / аковы лёду Сярод рэчкі ўздуты. Ціснецца вадзіца, Не знаходзіць ходу I не мае сілы Скінуць глызы лёду. На рэчцы зімою. Была паводка гэта, значыць, Вада па лузе разлілася, A потым лёдам занялася, Мароз падскочыў ды прыціснуў, Вада i збегла, лёд павіснуў: Цяпер наніз ён anaдае, А лёд таўшчэрны, важкасцъ мае, A паміж лёду i вадою Ўнізе пад мёрзлаю зямлёю Пустое места астаецца, I вось як глыза садрыгнецца, Яна i груше, як з гарматы. Новая зямля. Глыза ж. ільдзіна', глыжка ж. 'кавалак лёду' (Карэл. Сцяшковіч, 1983); глызка ж. 'кавалак засохлай зямлі' (Смал. МСММГ, 1974); глыж м. камяк' (Верхнядзв
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.
14 👁
 ◀  / 289  ▶