лексікі для нарматыўнага ўжывання. Н а гэта былі свае прычыны. Галоўная з іх - гэта былая тэорыя выдзялення на ўсходняй славяншчыне ўсеагульнай мовы (рускай) з нацыянальных моў. Па гэтай прычыне наглядалася ў свой час стрыманая тэндэнцыя да захаплення беларускай мовай таму т олъкі, што яна не р уск а я, а значыць i "неперспектыўная" у сваім развіцці, тым больш яе народна- гутарковая форма. Гэта ў нейкай меры нагадвае думку В.Р.Бялінскага наконт еўрапейскага i азіяцкага арэала, у сувязі з тым ён пісаў: "Пара нам перастаць захапляцца еўрапейскім таму толъкі, што яно не азіяцкае, але любіць, паважаць яго, імкнуцца да яго таму толъкі, што яно чалавечае".1 Моўнае багацце беларускіх гаворак у значнай меры дапаўняе лексічную сістэму нашай нарматыўнай мовы трапнымі намінацыямі. Гэта вынікае з моўнай сітуацыі ў Беларусі - заканадаўчага прызнання функцыянальнай ролі беларускай мовы, як i рускай, на дзяржаўным узроўні. Перспектывы яе нарматыўнага развіцця ставяцца i вырашаюцца на народна-нацыяналънай моўнай аснове. Сабрацъ у одно месца ўсю зафіксіраваную да сучаснага моманту лексіку жывых народных гаворак - важнайшая задача беларускага мовазнаўства. За гады, якія прайшлі з часу першых запісаў узораў моватворчасці беларускага народа, накоплены выключна багаты лексічны матэрыял, які, аднак, раскіданы па розны х вы даннях, часам малодоступных, а то і зусім недоступных масаваму чытачу. Ніхто не займаўся сістэматызацыяй гэтага матэрыялу. I толъкі зрэдку трапляе ён у поле зроку спецыялістаў. Між тым, дыялектная лексіка не можа не выклікаць да сябе цікавасці з пункту гледжання задач далейшага ўзбагачэння i ўдасканалення выяўленчых магчымасцей літаратурнай мовы. Асаблівую ж каштоўнасць мае яна ў навуковых адносінах: улік яе дапамагае вырашацъ розныя не толъкі лінгвістычныя пытанні, але i такія, якія датычацца гісторыі, этнаграфіі, літаратуры, мастацтва беларускага народа. Карысна мецъ пад рукамі пералік дыялектнай лексікі
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знакі націску, каб словы лепш знаходзілася праз пошук.
9 👁