цвярозлы. У саставе дыялектнай лексікі існуюць розныя часціны мовы прэфіксальнага ўтварэння. Найбольш пашыраная словаўтваральная варыянтнасць у гэтым плаке наглядаецца сярод назоўнікаў, калі адно i тое ж значэнне ў гаворках i нарматыўным ужываннл перадаецца з удзелам розных прэфіксаў (дапамога - спамога, надзея - спадзея, напільнік - падпілак, недаверак - бязверак, прыпечак - ляпечак) або без іх (нахлебнік -хлебнік, памыйніца - мыйніца, парадзіха - радзіха, пацалунак - цалунак, прысмакі - смакі). У дыялектах захоўваюцца типовыя прэфіксальныя i беспрэфіксальныя дзеяслоўныя ўтварэнні, характэрныя для літаратурнай мовы (дапамагчы - спамагчы, падцікаваць - прыцікаваць, палюбіць - злюбаваць, развіднець - увіднець), а таксама прыслоўі (датуль — спатуль, адмысна - умысна), прыметнікі (нешчаслівы — бесшчаслівы). Беларускія народныя гаворкі дапаўняюць літаратурную мову i ў адносінах марфалагічнай варыянтнасці форм роду некоторых назоўнікаў. Для іх характэрна хістанне ў составе казсунікаў форм, мужчынскага роду і жаночага (літ. абутак - дыяллбуўка, выкуп - выкупка, грып - грыпа, наганяй - нагонка, пабел - пабела, разліў - разліва), жаночага і мужчынскага (вытворчасць - вытвор, даёнка - дойнік, зацішак - заціш, падзяка - падзякуй, позва - позаў, поўха - поўх, просека - просек, ступня - ступак), ніякага і жаночага (ворыва - ворка, зацменне - зацменъ, пануканне - панука), ніякага і мужчынскага (дасягненне - дасяг, ласяня - ласюк). У народна-гут арковым маўленні знайш лі свае адлюстраванне нешматлікія выпады несупадзення форм ліку назоўнікаў. У одних выпадках замест нарматыўных форм множнага ліку ў гаворках захоўваецца адзіночны лік (сухоты - сухота) і, наадварот, адзіночны лік замяняецца множным (запрашэнне - запросіны). Да адрознівальнай сферы паміж літаратурнай і народна- гутарковай мовай адносяцца таксама сістэма націску, якая дае подставу меркавацъ пра акцэнталагічныя асаблівасці