Краёвы слоўнік Лагойшчыны (1970). А. Варлыга

 ◀  / 177  ▶ 
Dum 37 Dys Dumavma, ~ny. Naz. abo — Tnma, ~ny. Jiskrynka ŭ jakoŭ chavajuć niabožčyka. Niabožčyka pałažyli ŭ dumavinu. Duplinaty, ~taha. Prm. Dreva, u jakim vyhniła nutro. Pień vialik, ali duplinat. (Fal. Pryk.). Duplo, ~la. Naz. U nutry dreva vyhniŭšaja dzirka. U dupli byli pčoły. Dŭr, ~ru. Naz. abo — Durnota, ~ty. Jon niejki dur u hałavu puściŭ i prahojdaŭ haspadarku. Duračyna, ~ny. Naz. Lohkaja łajanka, zamiesta — durań. Duracyna ty, kudy-ž ty leziŠ, heta-ž ty zvališsia. Durność, ~ci. Naz. abo — Dŭraść, ~ei. Durnyja dumki. Maładość — durność. (Fal. Pryk.). Duraślivy, ~vaha. Toj chto cast a dureje. Voś duraśłivy hety chłopic, i minutki ni pasi adzić spakojna. Dureć, ~reŭ. Dz. nz. Svavolić. Pieraškadžać jinšym. Błahija dzieci durejuć. Durećka, ~ki. Naz. Toj durećka, chto casta dureje. Soram być dureckam. Duririca, ~cy. Naz. Toje samaje, što j durari, ale ŭ łaskaviejšaj vymovie. Durnica ty, kudy-ž ty pabieh, ci-ž ty zajea dahoniš? Durnić, ~пш. Dz. nz. Ujaŭlać niekaha durnym dy jimknucca jaho ašukać. Što-ž ty mianie durniš? Ту dumajiš, što ja durniejšy za ciabie? Durnieć, ~nieŭ. Dz. nz. Rabicca durnym. Jon užo pačynaja durnieć. Durniła, ~ły. Naz. Toje samaje, što j durari, ale bolej źnievažalna. Heny durniła mnie aviečki raspudziŭ. Duryć, ~ryŭ. Dz. nz. Paturać u durnych nałohach, razduravać, raspuskać. Nia treba duryć małych dziaciej, bo paśla ciažfea budzia jich advučavać. Duša I, ~šy. Naz. Uhare ŭ chamucie miž kleščaŭ pałačka, kab chamut byŭ peŭnaj šyryni. U hetym chamucie duša złamałasia. Duša II, ~šy. Naz Tonkaja pałačka, jakaja ŭstaŭlajecca ŭ vyskrypku miž dolnaj i vyšejšaj doškami. Muzyka jiskrypku ładzia, bo duša abvaliłasia. Dušahŭb, ~ba. Naz. Zabojca, kat, chto hubie niavinnych ludziej. Henamu dušahubu nia miesca miž ludziej na ziamli. Duškuravać, ~vaŭ. Dz. nz. Žartavać, śmiajacca, kpić. Jon siadzieŭ z nami da poznaj nočy, — duškuravaŭ, śmijaŭsia, žartavaŭ. Duškureń, ~rnia. Naz. žartaŭnik, kamadyjan, čmut. Dzie hety daškureń, tam i śmiechu poŭna. Dŭžki, ~žak. ~kaŭ. Naz. Borki, chodańnie. Dva chłopcy schapilisia ŭ dužki. Dŭžycca, ~žyŭsia. Dz. nz. Barokacca, chodacca. Našy chłopcy dužylisia: praz plačo, upajaski, uzahrudki. Dvajaki, ~kaha. Prm. Dvuch hatunkaŭ. U nas chleb dvajaki: bieły j corny. Dvajamicca, ~miŭsia. Dz. nz. Chvarablivy zrok, kali z adnej rečy vydajucea dźvie. Heta tabie ŭvačču dvajamiłasia, kali vidziŭ dvajich, bo tam ja adna była. Dvajamisty, ~taha. Prm. Dvajamisty zrok, kali z adnej recy — dźvie zdajucca. U starych ludziej byvaja dvajamisty zrok. Dvajčak, ~ka. Naz. Sudzina-mierka, što ŭ sabie źmiaščaje dźvie peŭnyja adzinki. Heta garnic dvajčak. Jim za raz sypicca dva garcy. Dvajčasty, ~taha. Prm. Składajecca z dźviuch pałavin. U nas u śviatliey dźviery dvajčastyja, a na kuchni adzinočnyja. Dvojčy. Prs. Dva razy. Dvojčy prychodzili da nas zładzieji. Dvor I, dvara. Naz. Haspadarka abšarnika. Jon słužyŭ u dvare parabkam. Dvor II, dvara. Naz. abo —Panadvorak, ~rka. Prastory miž chataj i jinšymi budynkami sielanina. Dvor pa bor, a varoty pa bałota. (Fal. Pryk.) Dvorny, ~naha. Prm. Toje, što naležycca dvaru. Dvorny les. Dychavica, ~cy. Naz. Chvaroba lehanieŭja, kali čałaviek ci koń choć ź nievialikaj pieratuhi časta dychaje. Stary Łukaš maja dychavicu. Dychavlčny, ~naha. Prm. Chvory na dychavicu. Hety koń dychavičny. Dycht, ~tu. Naz.Niespakoj, turbota, kłopaty. Budzia dychtu, budzia: pačapaŭ tupym naroham kurhanovy hrudzi. (J. Kup.) Dyseni, ~niaŭ. Naz. Tkanyja vuzory na pałatnie. Zaściali abrus u dyseni. Dytka, ~ki. Drobnaja maneta. žviažy vienik Sorca, dyk jina dytku j daść. Dyk. Zł. Kali ja zvaliŭsia z vozu, dyk ty, dzied, mianie paniasieš. Dykala, ~ły. Naz. žniavažalnaje słova na taho, chto zajikajecca, abo časta ŭžyvaje słova — dyk. Ja ni ŭciamiŭ, što heny dykała skazaŭ. Dykšto. Prs. Zamiesta — darmo. Dykšto, kali jon na mianie hetak i skazau, mnie heta ni śviarbić i ni balic. Dyk-ža. Prs. Upaŭnieńnie. Dyk-ža jon tam byŭ. Dyloŭka, ~ki. Naz. Taŭstaja doška. Z čatyroch dylovak budziš mieć chacinu. (J. Kup.) Dyl-dyl! Kl. Hukapierajmańnie. ad chutkaj i lohkaj chady. Ja hladžu až niechta, dyldyl! z-pad majej kieci. Dyleć, ~leŭ. Dz. nz. Ledź-ledź sypacca. Pacynaja dyleć śniažok. Dył, łu. Naz. Drabniusieńki pyłok. Dyłok muki asieŭ na stoł i łavy. Dyni, ~niaŭ. Naz. Samy niz žyvata. Heny pjany schapiŭ Baŭtruka zahrudzi dy kalenam pad dyni. Dysa, ~sy. Naz. Samaje zvužanaje miesca
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.
5 👁
 ◀  / 177  ▶