Жывое наша слова (2001). І. Я. Яшкін, Л. П. Кунцэвіч

 ◀  / 352  ▶ 
ЯРМО'ЛКА otc. Летняя шапка. Пайду надзёну ярмолку, бо сонца дужаў галаву пячэць. Я'СІЧАК м. Маленькая падушачка. Ясічак - такая падушачка, як ложак засцілаіш, падушкі адна на адну паложыш, а звёрху ясічак - кап красіва было. M. A. Ісачанкава АБРАДАВАЯ ЛЕКСІКА БЕЛАРУСКАЙ МАСЛЕНІЦЫ Асобая вылучанасць часу ад 1-3 дзён да месяца i болыи перад Вялікім постам характэрна для многіх народаў Еўропы. Комплекс абрадаў, якія адбываюцца ў гэты час, сведчыць аб агульнаеўрапейскім паходжанні цэлага святочнага цыкла не менш значнага, чым, напрыклад, калядны або велікодны. У рускіх, беларусаў i ўкраінцаў вылучаецца апошні тыдзень перад постам. Беларускія яго назвы прадстаўлены шэрагам назоўнікаў i субстантывіраваных прыметнікаў: Масленща, Масленка (-ін -ян-), Маслеца, Масленая (-і н -ян-) (гл. карту № I)1. Спарадычна на ўсёй тэрыторыі Беларусі сусіракаюцца назвы Масленая i спалучэнне Маслены(ая) тыдзень (нядзеля), а таксама тэрмін Масленіца, але болыи часта яго ўжываюць у паўночным рэгіёне. Найменне Масленка найбольш распаўсюджана ва ўсходняй зоне. Масленкай называлі i спецыяльныя стравы, якія гатавалі на гэтым тыдні: мучную з макам у Дзедзіна Докш., з тварагу i масла на Віцебшчыне2 i Смаленшчыне3. На Заходнім Палессі 1 У артикуле выкарыстоўваюцца матэрыялы Палескага архіва Інстытута славяназнаўства i балканістыкі РАН, матэрыялы архіва Палескага этналінгвістычнага атласа Н ДЛ БДУ, матэрыялы, якія сабраны аўтарам у час экспедыцый 1988-1992 гг. i супрацоўнікамі аддзела дыялекталогіі i лінгвагеаграфіі НАН: Клімчуком Ф. Д. у в. Сіманавічы Драг., Яшкіным I. Я. у в. Ш аламы Слаўг., Курцовай В. М. у в. Залессе Чачэр., Трухан Т. М. у в. Замош ш а Л ю б., Д р а б у д з ь к а Н. В. у в. Кашталянаўшчына Глыб. А базначэнне скарачэнняў месца запісу падаецца ў канцы артикула. 2 Х рэстам аты я па беларускай ды ялекталогіі. М н., 1962. С. 35. Зап іс зр облены ў в. С тары нкі В іц ебск ага р аён а ў 1954. 3 Этимологический словарь славянских языков. М., 1990. В ы п. 17. С
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

аднў, галавў, дўжаў, падў, падўшкі, пайдў, сбнца, ярмблку, ярмолка
3 👁
 ◀  / 352  ▶