Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

 ◀  / 1324  ▶ 
Старонка 905
 ◀  / 1324  ▶ 
пяцьцё 8 8 6 упяць пяцьцё-іўя, п р е д л.-ц ю, cp.—пение. М ы ляціся ў пяцьцю каранным, нэмаз (араб., м аліт ву) псуеш. Кіт. 84al4. А д пя ц ь ц я а льхам д у сураю (араб., р од м аліт вы) ш айт ан ніш чаець. Кіт. іаіз. ПЯЦЬ I, числ. пяцёх, пяцём, р о д. пяцёх ( о м уж чинах), ПЯЦЬ ( о ж енщ инах, ж ивот ны х и неж ивых п редм ет ах), ПЯЦЬМа, ПЯЦёх—ПЯТЬ. Ар., Ашмяна. Пяцёх вас мала. Нел. 543. Пяцёх некрутаў ждалі. Тм. / пяцём вам не паддамся. Тм. Пяцьма гадамі старты. Тм. На пяцёх подводах прывезьлі. ні ў пяць, ні ў дзесяць—сделать что-л. совершенно плохо и при том непоправимо. Шел. Зрабіў ты, чалавеча, т ак, ш т о цяпер ні ў пяць, ні ў дзесяць! Ст. пяць II, пну, пнеш, пнець, пнем, пніцё, ПНуць, н есо вер ш., п е р е х.—Ж ать, ТИСКатЬ, переть. Нел. 543. Досіць табе пяць хусьце ў кубел. Нел. абпянуць, пнз. абапнуць, Глуск (Янк.у-нун ёш -н ёц ь -н ё м -н іц ё—покрыть голову, ПНЗ. прикрыть, накрыть, закрыть. Глуск (Янк. 1,23). А бапн і ху с т к у: вельмі дож дж. Глуск (Янк. I, 23). П айш ла машына, нейкая абапнут а бры зэнт ам. Тм. Н есоверш. апінаць. лдлпнуць-ну-неш -нець-нем -ніцё, соверш., перех.—осадить, Гсл. попятить назад. Нел. 377. Адпінай, адапні народ, бо паном цесна Ў царкве. Нел. 377. Н есоверш. аДПІНЯЦЬаю-аеш-ае; п о в е л.-а й -а й м а—пятить назад, Нел. 377. очаживать. Гсл. См. адапнуць. дапяць, п н ў -п н ё ш -п н ё ц ь -п н ё м -п н іц ё -п н ў ц ь; п о в е л, д а п н і, с о в е р ш. ч а го. 1. добиться, достичь чего. Ар. Усюды ён дапяў. Ст. Ен свайго дапнёць. Ар. 2. поставить на вид что-л. дурное или обиду свою; упрекнуть. Нел. 140. Н ічы м ляпей ям у ня мож на дапяць, як тым, ш т о... Нел. дапінаць-яю-яеш-яе; п о в е л.- а й - а й м а, 1. несоверш. к дапяць 1., чаго—добиваться, достигать. Д зеці дапіналі й нашы дулі абабраць. Ст. 2. соверш. к дапяць, 2. Нел. 140. Ты ўсе адны м м не дапінаеш. Нел. О т гл. им я сущ. дапінаньне-ня, п р е д л.-н ю; мн. ч.-ні-няў—назойливые упрёки; поставление на вид дурных поступков. Нел. 140. Д апінаньням сваім сядзіш мне косьцю ў горле. Нел. запінаць-аю-аеш-ае; п о в е л.-а й -а й м а, н есоверш., перех. 1. завешивать. См. запнуць. 2. запирать, загораживать. Нел. 179. Не запінай ІМ Н е дарогі. Нел. О т гл. и м я сущ. запінаньне-ня, п р е д л.-н ю, cp. 1. завешивание. 2. препятствие. Нел. 179. Н е р а б і м не запінаньня ў вясельлю. Нел. С оверш. запнуць-ну-нёш -н ёць-нём, 1. завесить. Ксл. Запні вокны чы м-колечы. Стаішча Чаш. (Ксл.). Ср. запінаха, апінянка. 2. запереть. Нел. 180. Вароты ў мяне не запнуты дзеля добрага чалавека. Нел. 3. загородить (, преградить, С.) Нел. 179. Тут запнулі дарогу. напінаць, несоверш., перех. 1. напяливать, мгел.; Шел.; Нел. 314. Н е напінай т уга палат на пругамі. Ст. Н е напінай майго каж уш ка, т абе ён цесны. Нел. 2. натягивать (веревку, Гсл.; лук, С.)П а ў л іч а к ся д зіц ь, л у к напінае; л ук напінае, у варла ст раляе. Старадуб (Жив. Старина, 1909, I, 84). напінаньнё-ня, предл.-Н Ю, от гл. имя сущ. к напінаць 1, 2. Н апінаньне сьвіт кі на к а ж ух. Нел. С о вер ш. н ап яц ь, н ап н уц ь, напну-нёш -нёць-нём -ніцё, 1. натянуть. Гсл. 2. напрячь. 3. напялить. Гсл.; Нел. 314. Н е к ж а та к і н а п н у ў мо й ж а к е т на с я б е. Ст. Ледзь н а п н у ў ша п к у на в у ш ы. Нел. П рич. напяты. I мо ц н а с т р у ны ў ж о на п я т ы на ціхай Л Ір ы на ма ё й. Крушына; Творы, 136. П 2 Н \\Н 2 Л Х Ь -а Ю -а еш -а е, несоверш. 1. перех. —совать, подвигать. Нел. 170. П а п і н а й, п а п н і с н а пы д а л е й. Нел. С оверш. пануць-нун ё ш - н ё ц ь. Нел. 470. 2. пенять, упрекать. Нел. 470. Ты імне ўсё адны м папінаеш. Нел. прыпИЦЬ, соверш. 1. п ер ех.—прижать К чему-л. Нел. 507. П рыпяць К сьцяне. Нел. П ри ч. п ры п яты —притиснутый (прижатый, С.) в стоячем положении. Нел. 508. П ры пяты к сьцяне людзьмі, ніяк вывярнуцца НЯ мож а. Нел. 2. п ерех.—настоять приняться за что-л. Нел. 507. 3. кам у,—сделать выговор. Нел. 507. П ры пяў ям у, аж нос завярнуў. Нел. 4. скоро прийти. Шел. Сюды, нябось, як бачыш пры пяў! Ст. п ры п ін ац ь-аю -аеш -ае, н есоверш. к пры пяць 1.—прижимать к чему-л. Нел. 507. П ры пінаць да сьцяны. Нел. 2. несоверш. к п рьіП Я ЦЬ 2. 3. пенять, делать выговоры. Нел. 507. За мае дабро ды ім не ж i прыпінаюць. Нел. разапнуць-у-ж?ш-«ечь, со вер ш.—растянуть. Разапнуць будан. Н есоверш. расьпінаць. ВЫПІНаЦЬ, несоверш., перех., Гсл.—ВЫПЯЛИвать. Нел. 89. Выпінаць, выпяць пуза. Нел. 2. выставлять. Нел. 89. Выпінае, выпяла сваю дачку, каб яе ўсі бачылі. Нел. 3. выталкивать. Нел. 89. За ш т о ты мяне выпінаеш вон? Нел. выпінаньне-ня-ню, от гл. им я сущ. к выпінаць 1, 2, 3 ЗН. и выпінацца 1, 2. Нел. 89. В ы п н уў сваё п уза. Ст. В ы п ні я го за дзьверы. Нел. уп яц ь, у п н ў -н ё ш -н ё ш -н ё ц ь -н ё м -н іц ё, соверш. купінаць 1,2. У пяў гарачы п а гляду паненку. ЗСД ЮГ Карла т упа ўп яў у яго свой хм уры п агляд. ЗСД, 142. У пяла ў халодна бялесую плям ку акна нярухомы пагляд. ЗСД, 193. П рич. упяты
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

абпянўць, запнуць-нў-нёш, напнў-нёш, прыпйць, пяцьцё-і^я
1 👁
 ◀  / 1324  ▶