папяразаваць 868 перайсьцГ Ст. П адперажы я го! Нсл. П рич. падперазаны, падпяразаны, Нсл.; Шсл.—подпоясанный. Нсл. 445; Шсл.; Ap. Ён бы ў у нейкай вопрат цы, п адп еразан ай дзяж каю. з сд 54. Я н а была ў ля гк о й белай сукні, насьпех вы кінут ай, не падперазанай. ЗСД. 164. папяразаваць-зую-зуеш-зуе; повел.-зуйзуйма—опоясывать. П рич. папяразаваны —опоясываемый, опоясыванный. Ap. Coвер ш. паперазаць—опоясать. Ap. П р й ч. паперазаны—опоясанный. Ap. расьпяразаваць-зую -зуеш -зуе; п о вел.-зуйзу й м а — распоясывать. Ap. С оверш. расьперазаць—распоясать. Ар.; Ксл.; Шсл. На, расьп еражы ім н е каж ух. Ст. Я б пояс расьп еразаў на ўсп ам ін. Гарун: Шчасьце м. П рич. расьперазаны—распоясанный. Ap. адпяразавацца, -зую ся -зуеш ся — распоясываться. Шсл. С о в ер ш. адперазаццаа ж ўся -а ж а ш ся — распоясаться. Ap.; Шсл. А д п е р а з а ў с я по я с. Ст. П р й ч. п р о ш л. вр. адперазаўшыся. Ap. запяразавацца-з утос я- зуеш ся, несоверш., в о зв р.—подпоясваться (, опоясываться, C.) Нсл. 179. Запяразавайся, запераж ы ся доб ран ька на м ароз. Нсл. Соверш. запяразацца. Нсл. 179. падпяразавацца-а ю с я -а е ш с я; п о в е л.азуй ся -азуй м а ся — подпоясываться. Шсл.; Растсл. Oŭ, як д о ў га ты п адпяразаваеш ся! Ст. С о в ер ш. падперазацца-/?яясдтя-/?яж а ш ся — подпоясаться. Шсл.; Ксл.; МГсл. П адп еразаўся дзяж каю. Ст. Табе т р эб а падперазацца. Рэчына Куз. (Ксл.). П рич. прош л. вр. падперазаўшыся. Х о д зе падп еразаўш ыся дзя га ю. Ap. папяразавацца, -зу ю с я -з у е ш с я — опоясываться. Ар. С оверш. паперазацца-яжусяаж аш ся— опоясаться. Ар. П рич. прош л. вр. паперазаўшыся. Ap. расьпяразавацца, -а зую ся-а зуеш ся— распоясываться. Ap.; Ксл. Р а с ь п е р а з а ў с я ПОЯС. Сукрэмна Сян. (Ксл.). Ты Ж бы ХОЦЪ р асьп ераза ўся! Тм. П рич. прош л. вр. расьперазаўшыся. Ap. перазімак-л*ка, м.—жеребёнок (или бычок, С,) — самец, переживший лето и первую зиму. НК.: Очерки, 355. п ерлзім кя-м кі-м ц ы, ж. 1. телка, которой пошел второй год. Ксл. П ер а зім к а хо р о ш ая ў яго. Дуброўна Аз. (Ксл.). 2. жеребёнок-самка, пережившая лето и первую зиму. НК.: Очерки, 355. перажаргаць,—см. п од ж аргаць. перайнакшыць, перанакшыць,—см. п од накш ыцъ. перайнач-аны-ъшб, — см. п од іначыць. пераісначацца, праісначацца-чаегуа, н е с о в е р ш.— преосуществляться. В ед а й, ш т о за т ы м і словам і віно ў к р о ў сына Б о ж а га пр а існ а ч а ец ц а. Малітвы пры Сьв. ЛітурГіі 1695 г. (Божым Шляхам, Но. 6/123). С оверш. праГсначыцца. пераймо-.шг; мн. ч. п я р эй м ы -м а ў, cp. — во зн агр аж д ен и е за сбегавш ее ж и вотное. Міх.; Ар.; Гсл.; Ксл.; Шсл.; Нсл. 403. Ты авечкі забірай сабе, але заплаціш імне перайм а. Міх. Ты знайш оў м ой нож ык, — аддай, ды к дам перайм а. Пятніцкая Беш. (Ксл). Х лопц ам трэб а даць перайма, ш т о каня ўлавілі. Ст. Д а й перайм а, ды к аддам. Нсл. За к о н і перайм а просяць. Тм. Б удзе м ян е т ат ухн а ш укацэ, вялікага перайм а даваці; перайм а не бяры ц е i м яне не каЖЫЦе. Гараны Імгл. (Косіч 235). пераймальнасьць-ц/, ж.— п о д р аж ател ьн ость. Акін. 193. пераймальны, -ная-нае— п о д р аж ател ьны й. пераЙМаНЬНе-НЛ, предл.-НЮ, отгл. имя сущ. к п е р а й м а ц ь, 1. п е р е х в а ч е н и е, п о и м к а б е ж а в ш е г о. Ар.: Нсл. 402. П ерай м ан ьн е ўц еклы х. Нсл. П ерайм аньне коні. Нсл. 2. встречан и е (д л я п ри ветстви я, С.) Нсл. 402. В ы й дзі на перайм аньне гасьцей. Нсл. 3. заи м ство ван и е, п одраж ан и е. перайманьнік-/ка, предл.-іку, зват.-ча, м.— п о д р аж ател ь. перайманьніца-і{ь/-ць/, ж.— п о д р а ж а тел ьн и ц а. пераймаць-аю-деш-яе; повел.-ай-айма, несоверш., перех. 1. п ер ех ваты вать, лови ть н а п еререз. Ар.; Падбярэзьзе Віц. (Ксл.).; Шсл. П ерай м ай каровы, каб ня йш лі ў каню ш ыну. Ар. А ты, дзевачка мая, перайм і м а й го каня! Старадуб (Жив. старина, 1910,1,90). Б яж ы м а на вуліц у перайм аць авечкі. Ст. П ерайм ай, перайм і, б уд зь ласкаў, каня. Нсл. 402. Я б у д у падаваць снапы, а ты перайм ай. Ар. 2. в с т р е ч а т ь, и д т и на в с т р е ч у (д л я п ри ветстви я, С.) Нсл. 402. Выш ла м аці іх перайм аці. Нсл. Д з е мяне м ам а перайм аць б уд зе? П ерай м ац ь б уд зе за новым двар о м. Войш. П ал ят у я на вуліцу С ы м онку перайм аць. Бацьк., Но. 16/500. 3. несоверш. к пераняць 3,— заи м ство вать, соверш. и несоверш. пераняць, п ер а й м ў, п я рэй м еш -м е, со в ер ш. к пе р а й м а ць 1, 1. п е р е х в а т и т ь, п о й м а ть на п еререз. У сяго не пераняць, ш т о па вадзе плыве. П ослов. Рапан. 158. Н а д а р о зе едучы або ў месьце т ом, навуліцы п ераняўшы ран іў. Стт. 244. 2. с о в е р ш. к п е р а й м а ць 2,— в ы й т и на в стр е ч у дл я пр и в е т с т в и я. Н а п а р о зе хаты А н д р эя пераняла ягон ая суседка Л ук ера. У зяла за р ук і, зірнула ў вочы, за п л а к а л а... Дудзіцкі (Бацькаўшчына, Но. 4546/431-432). К а л і яны зы й ш л і з гары, пераняла іх вялікая грам ада. Мат.: Ванэлі, 289. 3. соверш. к пер а н я ц ь 3, — за и м с т в о в а т ь. Шсл. Н ей дзе ўж о новую песьню пераняў. Ст. Н аш хлопчы к, ш т о ні пачуе — у сё пярэйм е. Ваўсішча Сян. (Ксл.). перайсыц,—см. под хадзіць
Дадатковыя словы
падперазацца-/?яясд>тя-/?я, паперазацца-яжўся, праісначацца-чаег^а, рйч, цьі
5 👁