неўздаўмёньне 758 нябожчыцкі неўздаўмёньне-нл, п р е д л.-н ю, м н. ч.-нін я ў, cp.— недоумение. Тады а д ск о ч ыш т олькі ў неўздаўм ен ьне, бы т ра п к а ч ом уш чунены ласун. Кавыль: Думы, 60. неўзмага-а гі-а зе, ж.— невозможность. Нсл. 328. Н е ў зм а га б я р эц ь, ня м о ж н а ўдзерж ы ц ц а ад р о га т у. Нсл. неўзмаг-аньне-дуь-лцця, — см. п од м агчы. неўзмаг-чы-чь/ся,—см. п од м агчы. неўзнарок, н а р е ч.—ненамеренно, случайно; невзначай. У душы м аей ты н е ў зн а р о к б ы л о га ст р уны за к р а н ул а. Гарун (ст. Дзяўчаці"). См. н езн арок. неўзваротны, -н а я -н а е — безвозвратный, мгсл. невозвратимый, невозвратный. неўкладушкі-к'дг, единст в, ч. нет.—н е ж е л а н и е у к л а д ы в а т ь с я с п а т ь. С ядні неўкладуш кі, а за ўт р а неўст аю ш кі. Запрудзьдзе Сян. (Ксл.). неўляклівасьць, -ц і, ж.— неустрашимость. неўляклівы-вая-вае—незнающий страха, не пугливый, Нсл. 329. неустрашимый. Х лапец неўляклівы, хоцъ на м ед зьвя д зя гат оў. Нсл. неўпакой-ою, предл. и з в а т.-о ю, м.—нарушение покоя, беспокойство. Нсл. 329. Н еўп акой ад л ю д зёў заўсёды маю. Нсл. Н очы неўп акой ад блы ш чы каў. Нсл. неўрадліва, нареч.— неурожайно. Н а ніве т ваёй неўрадліва. Гарун, неўрадлівы-вяя-вяе—неурожайный. Шсл. Н еўр а д л івы гэты го д. Ст. неўспадзёўкі, н а р еч.—неожиданно, Ксл. сверх ожидания. Н еўсп а дзеўк і яны ўвы йш лі ў хат у. Ксл. Здары лася гэт а к неўсп адзеўкі, ш т о л ю д зі й азірн уц ц а ня ўсьп ел і. Нязнаны(Бацьк.", Но. 36-37/115-166). К арп овіч неўсп а д зеўк і сказаў... Дзьве Душы 163. неўстаюшкі, н а р е ч.—нежелание вставать Запрудзьдзе Сян. (Ксл.). См. неўкладуш кі. неўсьцярога-о гі-о зе, ж.— неосторожность. Шсл. Х т о сьц я р о гся ( остерегался, берег себя) i н еўсьц ярогся, ды к у я го ст алася н еўсьц ярога. Н еўсьц я р о га б я д у р о б е. Ст. неўстрашоны—неустрашимый. Мгсл. неўтаймоўны-«яя-няе—............А с ь ц я р о ж н а пр а н ё с не ў т а й м о ў н а г а с эр ц а л ю боў. А. Звонак. нёўчаны -ная-н ае— неучённый, необразованный. Нсл. 338. К а л і н е ў ч а н, д ы к проўчан. П ослов. Нсл. См. ненаўчоны. нёцекам, нареч.—нечаянно, неожиданно, Нсл. 338. внезапно. Н ец екам пай ш оў да іх. Нсл. нёцекі-/сяу, еди н ст в, ч. н ет.—н еО Ж И Д ан н о с т ь, Нсл. 338. в н е з а п н о с т ь. Зь нецекаў уды ры ў. Нсл. У н ецеках спалохаўся. Нсл. Ты ў с ё нецекам і п адходзіш. Тм. нёцель-ля, предл. и зват.-ЛЮ, мн. ч., р о д.-л я ў, м.—еще н е те л и в ш а я с я к о р о в а. Ксл. Н ецель прапау. Даўгое Беш. (Ксл.). неЦЯрПлГва, нареч.— нетерпеливо. Ар.; ЗСД 326. нецярплівасьць-ф, ж.— нетерпение, Ар.; Гсл.; зсд 12. нетерпеливость. Ар. нецярплГвы-вая-вае— нетерпеливый. Ар.; зсд.; Ксл.; Шсл. Я к і чалавек нецярплівы. Стаішча Чаш. (Ксл.). Я кІ Ж ты, дзяціна. нецярплівы! Ст. нецьвярозы-зяя-зяў— нетрезвый. МГсл.; Ар. нёчасьць, нёсьці, ж.— бесчестие. Нсл. 338. Сваім ж ыцьцём дурн ым ты нам нечасьць р о б іш. Нсл. Н е р а б і т ым несьці р а дн і сваёй. Нсл. нёчвщь-щ, общ.— п р о ж о р а, Шсл. прОЖОрливый. Вось дзе нечвіць, я к н я ў с я б е есъць ды есъць! Ст. нёчысны-н а я -н а е, прилаг. к н еч ы сьц ь 2, — дьявол ьск ий. А мне ст раш на, я баю ся.... М ож а гэт а т олькі здань, або нечы сная т хлань? С. Музыка 100. нёчы, нёчая-чае, местоим. неопред.— чейто, ч ей -л и бо, чей -нибудь. Ар.; Гсл. См. нейчы. нёчысьць-щ. ж. 1. нечистота, сор, грязь. Нсл. 359. Н ечы сьці поўн ая хат а. Нсл. 2. нечистый дух, нечистая сила. 3. общ.— л ю ди неопрятные. Нсл. 359. Чаго т ут валочы цца нечысьць гэт ая? Нсл. нёчавіль(нячывіль, Нсл.; Даль)-ЛІ, ж. 1. нечаянность, неож иданность чего-то, Ксл. нечаянная бед а. Нсл. 338. Во, нечы віль н а ва л іл ася! Каверзіна Меж. (Ксл.). Н ей кая нечы віль пры лучы лася. Нсл. У схадзілася, як перад нечывільлю. Тм. Н ячывіль цябе вазьм і. Тм. Зь нячы вілі i ў вагон ь кінеш ся. П ослов. Нсл. 2. беспам ятство, бесчувственность, обм о р о к. Смл. (Даль). У НЯЧЫвІЛІ бы ў, у НЯЧЫвІЛЯХ. Смл. (Даль). нё ж не, сокр. из н я го ж не, 1. неужели же нет, а как же. Гсл. нябожчык-ы/vtf, предл.-ЫКу, зват.-ЫЧа, м. 1. — ПОКОЙНИК. НК: Старцы, Но. 82.; Ар.; МГсл.; Гсл.; Нсл. 327; Ксл.; Шсл. Н ябож чы ка ўж о абм ы лі, б уд уц ь надзяваць ды ў труп у класьці. Ст. Н ябож чы кі ў с і добры я. П осл о в. Нсл. П р а ня б о ж ч ы к а ў ня т р эб а гавары ц ь благога. П ослов. Нсл. Н ябож чы кі ЗЬ ЗЯМЛІ ўст ануць. Кавыль: Пад зорамі 7. 2. пропавш ая соверш енно вещь. Нсл. 327. Т апор м ой уж о нябож чы к. Нсл. Уменьш., ласкат. НЯбоЖЧЫЧаК-ЧКЯ, предл. и зват.-ЧКу. Шсл.; Нсл. 327. Бывала, бацька нябож чы чак ш т о ні возьм е, ды к усё зробе. Ст. Вечная пам яц ь нябож чы чку. Нсл. нябож чы каў-ава-деа— по койни ков. Ар.; Нсл. 327. Н ябож чы каў ж упан. Нсл. Н ябож чы каву волю трэб а выпаўніць. Нсл. нябож чы ца-і{ы, ж.— покойница. Ар.; Нсл.; Шсл. М ац і нябож чы ца не бл агая была. Ст. нябож чы цкі-кая-кае— свойственный покойнику. Нсл. 327. Н ябож чы ц кі нораў. Нсл
Дадатковыя словы
кдг, неўзмаг-аньне-д^ь-лцця, неўкладўшкі-к'дг, чьіся, ыіvtf, ісяу
4 👁