м ы л ц ы 712 мыта МЫЛЦЫ-ўоу, единств, ч. нет.— Кушание ИЗ ГОРОХОВОЙ муки, Глебаўск Сян. (Ксл.) гороховой кисель, застуженный и нарезанный четыреугольными кусочками: его употребляют с конопляным маслом, Нел. 295. гороховой застуженный кисель; его крошат, обливают конопляным маслои и едят спичками. Смл. (Даль), мырытхлясьце,—см. под мутрухлясьце. мыс, мыса, предл.-ce, м. 1. угол, носок, краешек, Гсл. угол какого-л. предмета, особенно четыреугольного. Нел. 296. Мыс столу, скрыні. Нел. Аб мыс скрыні скалечыў сабе ногу. Нел. 2. нос лодки. Ксл. Як даў мысам у камень. Касачы Лёз. (Ксл.). 3. острие (острый конец, С.) ножа. Ксл. Мыс затупіўся. Касачы Лёз. (Ксл.). Уменьш. мысок-ска, предл.-ску, зват. МЫСКу; мн. ч. мыскі-коў-ком-кі-камі-кох, м. 1. краешек, носик у мелкой глиняной (это необязательно, С.) посуды. Нел. 295. 296. 2. носик обуви. Андрэй разглядаў мысок свайго бота. зсд. 177. мыся-с/-с/, ж., дет. — корова. Нел. 296. Стой, мыся! Нел. Мыся двору йдзі! Тм. Уменьш. мыська-ські-сьцы—коровушка. Нел. 296. Мыська мая, сюды, сюды! Нел. мысечка-чк-чгуы, уменьш. к мыська. Нел. 295. Мысечку даіць надабе. Нел. МЫСЬЛІК-КЯ, предл.-ку, зват. МЫСЬЛІЧО, м.— особая круглая стамеска для пробивания дыр в жести и тонком железе. Шел.; Ксл. Трзба мысьлікам набіць дзіркі ў блясе. Ст. Мой мысьлік не праб 'ець гэтага зялеза. Семянцова Беш. (Ксл.). мысьлёньне-ял, предл.-НЮ, отгл. имя сущ. 1. действие по глаголу "мысьліць I". 2. мышление. 3. размышление. Нел. 29. Па твойму мысълёнъню так, а па мойму не. Нел. МЫСЬЛЯВаЦЬ-ЛЮЮ-Л/ОСШ-Л/ОС, несоверш. —мыслить. Рабін сядзеў над бібляю ды МЫСЬЛЯваў. Сержп. И, 85. МЫСЪЛЩЪ-ЛЮ-ЛІШ-ле, несоверш. 1. МЫСЛИТЬ, рассуждать, сопоставляя явления объективной действительности и делая выводы. Хоць бы ня мысьліў, меў мысьліць, уперад Пан Бог ведае, ніжлі чалавек мае мысьліць. Кіт. 7569, ю. Этапам, з маскалямі дамоў... " О, сорам, сорам", мысьліў Гаршчок у безнадзеяньню. Дзьве Душы 78. Ну, дзякуй Богу! сказаў ён, — а я мысьліў: ня прыдзеш. Дзьве Душы, 75. Соверш. ЗЯМЫСЬЛІЦЬ—Задумать. Хлопцу страшна іцікава, што замысьліў гэты пан? с. Музыка 165. Што замысьліў гэты вуж? Тм. 256. Соверш. умысьліць, перех.—задумать, замыслить, затеять. Много яму за moe ўмысьлілі чыніць, але Пан Бог яго ад таго абараніў. Кіт. 78ai4. Умысьліць вясельле. Hcc. 659. Умысьліў нейкую ліхатню. Тм. 2. мыслить, представлять в мыслях; мысленно воображать. 3. размышлять, Нел. 296. обдумывать. Як ты мысьліш, ці будзе заўтра пагода? Нел. Соверш. памысьліць—помыслить. ЦІ ня воўк іх тут пуЖае? Толькі так памысьліў ён — i затросься ўвесь Сымон: воук зь ялаўца вылятае. С. Музыка, 42. А, Божухна, ціж гэта капітан Гарэшка? памысьліў Абдзіраловіч. Дзьве Душы, 8. Памысьлі, што ты робіш! Нел. 296. А яна паглядзела на яго збоку й подумала што ён адылі прыгожы, а потым адвярнулася й памысьліла: "Ты разумны цяпер разважаць, а йдзе ты сам быў уперад, вайсковы Белорус?"Дзьве Душы, 177. 4. желать. Нел. 296. Ты імне ліха мысьліш. Нел. Каб табе тое ў жывот, што ты імне мысьліш. Тм. Што мысьлю сабе, тое ii табе. Горц.(Кот. 211). абмысьліць-лю-л/ш-лс, соверш.—обдумать. Бяльсл. Гэта надабе абмысьліць. 1мсьць.(Бяльсл.). Несоверш. абмЫШЛЯЦЬ-ЛЮяеш-яе—обдумывать. Бяльсл. Ён стаў абмышляцъ аб свахм падарожжу да Менску. Ст. Сяло 1мсьць.(Бяльсл.). Што ты абмышляеш? Палуж. Краснап.(Бяльсл.). Усё гэта надабе ўладзіць, абмысьліць так, каб перад уладаю застацца чыстым. Дел. мысьліцца, мысьліцца—думаться. замысьлевацца—задумливаться. Соверш. замысьліцца, -люся-лішся—задуматься. Дел. 245. Аб чым ты замысьлеваешся, замысьліўся, як жыд над Бібляю. Нел. 175. Соверш. замысьліцца—задуматься. Дел. 245. Ён памаўчэў, замысьліўся, адлі загаманіў. Дзьве Душы, 156. Аб чым ты, браце, замысьліуся? Дел. МЫСЬЛЬ-Л1, мн. ч.-ЛЯУ, ж.— М Ы С Л Ь. М Г с л. Ён глядзіць ё й пі л ь н а ў в о ч ы, бы ў в е сь жар, а г о н ь ціш ы, п е р а н е с ь ц і ў мы с ь л і Х О Ч а я е ЗЛ О М анай ду ш ы. С. Музыка, 268. Мысьлі т в а е пр а я с ь н я ц ц а. Тм. 270. МЫШ, (Ap.), мыша-шь'/, дат., предл.-ШЫ, ж.— мышь. Ашмяна. Не з тваім носам МЫШЫ лавіць. Послов. Рапан. Прык. 204. Драў драніцы, лавіў МЫШЫ на паліцы. Ар. Единств. ч. мышына-//ь/—М Ы Ш Ь. М Г с л. Уменьш. мышкь-шкі-шцы—мышка. Ap. МЫШаК-аку, предл.-аку, зват.-аЧО, м. 1. мышинный горошек. Г с л. 2. обыкн. в мн. ч. мышакі-коў-ком-кі-камікох—мышинные испражнения. Шел.; Нел. 296. У муццэ адны мышаке. Ст. Крупы з мышакамі. Нел. мышапор-ра, предл.-ру, Зват.-ру, м.—проныра, который подобно мыши везде долезет, все найдет, м іх. мышаты-тая-тае—мышастый. Міх. мыт—П О Н О С. Г с л. МЫТ-Wfl, предл. и зват. МЫЦе, м.— ПОШЛИНа. МГсл. МЫТа-а, дат., предл.-це, ср. Смл. праўда 1229 г.— (таможенная, С.) пошлина. Гсл.; Лужасна Куз. (Ксл.). А д таго ня маець быць мыта давана. Стт
Дадатковыя словы
ліос, ліосш, мылцы-^оу, мысечка-чк-чг^ы, мышак-акў, предл.-акў, шьі, ііьі
1 👁