ані каліва 53 аполак ані каліва, ні каліва, нареч.—нисколько, Нсл. 339; Ар. НИ МЯЛО, НИ ЧуТЬ. МГсл. Hi каліва не баюся. Нсл. Hi каліва ня еў. Нсл. Уменьш. ні каліўка. Нсл. 339. Hi каліўка не епалохаўся цябе. Нсл. ані кім кагёнька, местойм.—совершенно никого. Гсл. ані чым-чагёнька, местойм. — совершенно ничего. Гсл. Згалелі так, што няма ў іх анічогенькі, ані чым-чагенька. Гсл. аніж, сравн. союз—нежели. Нсл. 6. Лепі ж малодшага брата ўзяць, аніж мяне зь дзецьмі разлучаць. анГкаваты, -тая-тае—глуповат(слабоумен, Нсл.), Гсл.; Нсл. 6. Хлапец на пагляд здаецца добры, але анікаваты. Нсл. анІВЭЗЬ, нареч., усилиеm отрицание, облает. —нисколько, никаким образом. Нсл.; Ар. Анівэзь ня ўгнеш. Нсл. Анівэзь, ані чым чагенька. Поговор. антонаў агонь—гангрена. МГсл. антонаука-ў'-гуь/, ж.—известный великолитовский(белорусский) сорт яблони, а также ее крупные ароматные яблоки кисло-сладкого вкуса, созревающие осенью. Ар. антонаўскі-кяя-кяў—антоновский (о яблоках и яблонях,,антонаўках,г). Ар. анталяжы-жщ', единств, ч. нет.— кружева. Ар.; Шсл. Хрысьціна зрабіла абрус із анталяжамі. Ст. Крашаніна можа быць умоўна аднесена да галіны еялацкага малярства, да якога належацы росьпіс, вышываньне, анталяжы й крашаніна. Фурман: Крашаніна, 11. / ЯКІХ убораў толькі на паненках ня было. Анталяжы у дзъве ролькі. С. Музыка, 219. антыхрыст-стяя, предл.-сту, зват.-съце, м. 1. —антихрист. 2. бранное. Нсл. 6. антылера-ры-рь/, ж.—артилерия. Шсл. 19. Служыу у вантылеры. Ст. антылёрнік-/л47, предл.-ІКУ, зват.-іча, м. —артиллерист. антыпата-ть/, ж.—антипатия. ану, междомет. 1. употребляется при отогнании в значении прочь". Нсл. в. Ану адчапіся. Нсл. 2. выражает досаду: ну вот. Нсл. 6; Ксл. Ану які ты дакучлівы. Нсл. 3. невольное согласие: пусть, пускай. Нсл. 6. Ану яго! Ану як сабе хочаце. Нсл. 4. побуждение: ну. Нсл. 6. 5. предположение: авось. Шп.ь.Ану, ці ня дасьць Бог заўтра пагоды. Нсл. ануж, междомет.-тоже, что ану в 4-том и 5-ТОМ ЗН. Нсл. 6. анутыкі, междомет.—а ВОТ; Нсл. 6. Анутыкі цягнеш добра. Нсл. ануча-чы-чы, ж. 1.—обмотка для ноги под сапог или лапоть, портянка, онуча. Ар.; Шсл.; Нсл. 364. Брат аборы паўе, матка анучы падзярэ, сусім дзеўку прыбярэ. Лупекі Стдуб. (Косіч 61). 2. тр яп к а в о о б щ е. Шсл.; Ар. Акно заткнулі анучамі. Ст. Глядзі, б о хвазану анучаю ў вочы. Ст. 3. ж е н щ и н а ду р н о г о по в е д е н и я и л и н еоп р я тн ая. Нсл. 364. Выгнаць вон ізь с яла надабе гэту анучу. Нсл. Ануча, анучаю ходзіш. Тм. а н ў ч к а -ч к і-ч ц ы, уменьш. к а нуча 1, 2. Абуў белыя анучкі. анучнік-/кя, пред л.-i ку, м. — с к у п щ и к тряпья. Шсл.; Ар. Анучнік едзе па с яле — трэба голак купіць. Ст. аН Ц Ьібуры-ряў, единств, ч. нет.— ЛИШНИе о ст р о т ы, п усты е р а зго в о р ы. Дел. Панёс свае анцыбуры. Дел. анцыхрыст-ст а, предл.-ст у, зват.-съце, м. 1. антихрист. Ар.; Нсл.; Шсл. Перад концом съвету прыдзе анцыхрыст. Ст. См. антыхрыст. 2. с л о в о б р ан н ое: н ем и л осер дн ы й. Нсл.; Шсл. Анцыхрыст гэты закапейку скуруіз жывога зьдзярэцъ. Ст. аподка-дкі-дцы, ж.—дно в улье. Шсл. На аподцы із жменю было пшчол няжывых. Лядно Пух. (Шсл.). Ср. под. апоіна-ны-не, общ. 1. с ж а д н о с т ью п ь ю щ и й - щ а я. Нсл. 365. Досіць табе жлоктаць малако, апоіна ты. Нсл. 2. пьяница, м н о г о у п о т р еб л я ю щ и й х м е л ь н о г о. Нсл. 365. Апоіну гэтага ня борзда СПОІШ. Нсл. апоіны-ш и -Інаў, единств, ч. нет— ОСТаТКИ о т по й л а, о с о б е н н о пр и го т о в л я ем о го для тел я т. Нсл. 365. Апоіны вылі сабакам. Нсл. апойкі, апоек и апойкаў, единств, ч. нет.—о ст а тк и о т пой л а. Дел. Вылі апойкі сабакам. Дел. апока I,-окі-оццы, ж.— к у с о к извесТи(меЛЬНИЧНОе Д ело). Католін Росл. (Дел.), апока 11,-лсг, общ. 1.— п р о ж о р а, Гсл. о б ъ ед а л о. Нсл. 365. Апока гатоў покаць дату ль, паку ль папок ае ў сё. Нсл. См. покала. Ср. покаць. 2. ж ест о к и й пьяница. Нсл. 365. Гэтаму апоку й гарца мала на дзень. Нсл. 3. л ен тя й, л еж еб о к, Гсл.; Ксл.; Дел.; Юрсл.; Сакуны 77 л ю б я щ и й ДОЛГО с п а т ь, Дел. л о д ы р ь. Юрсл. Во ўдалася апока: i сьвет ня чуу, i людзі ня бачылі. Юрсл. Ён апока — V работу ня годзіцца; ляжау бы на баку ды жлукціў гарэлку. Дел. Гэты апока й гаспадарства нябёснае прась піць. Дел. аполак-л к а, м. 1. г о р б ы л ь, п л о с к о вы п ук лая д о ск а, крайняя из бр ев н а. Ст. (Шсл.); Ксл.; Ар. 3 каж ы ннага б я р н а два а п о лк і. Сухарукава Аз. (Ксл.). Трэба КУПІЦЬ а п о л к а ў, к а б а б га р а д зіц ц а. Ст. I я м у п а д у м а л а с я, ш т о вось б ы ло б до б р а буда вацца, ачэсаваць сы ры я дзеравіны, КідаЦЬ ЗвОНКІЯ а п о лк і. Адамчык: Арж. колас. 2. край п о д о ш в ен н о й кож и. Нсл. 365. 3 а п о лк а вы разацъ падош вы на чаравікі, а центы к р а й по й д зе на паднож кі. Нсл
Дадатковыя словы
антонаука-^'-г^ь, антонаўскі-кяя-кя^—антоновский, анцыбўры, анў, анўж, анўтыкі, анўча-чы-чы, анўчнік-/кя, гуьі, рьі, тьі, ьібўры-ря, ікя
4 👁