кружыняцца 582 крушына К руЖ Ы Н Я Ц Ц а-Л /О ГЯ -Л ўШ ГЛ, несоверш. — кружыняць. Васіль датуль пакорліва слухаў команды i паварачаў то ўправа, то ўлева, пакуль сусім ня зьбіўся з дарогі i не пачаў кружыняцца па полю. Кружыняўся гадзін дзьве ŭ прыбіўся, наапошку, у суседняе СЯЛЦО. Кулакоўскі: Дабраселцы. крук, крука, предл. на круку, зват. круча; мн. ч. крукі-коў-ком, мн. ч., предл.-КОХ, м. 1. крючок в стене для вешания одежды, Ар.; Сьвярдлы Беш. (Ксл.); Шсл. крюк. Шапка вІСІЦЬ на К руку. Ст. Уменьш. КруЧОК-ЧКЯ, предл. на к р у ч к у, мн. ч. к р у ч к і-к о ў -к о мКОХ, м.— крючок. Ар. 2. палка с крюком для сгребания навоза с телеги. Ар.; Шсл. Зламіўся крук, ськідаючы гной. Ст. 3. жердь для вытаскиванья воды из колодца. Шсл. Нехта адарваў крук ад вочапа. Ст. 4. перен., бранное:— ЧИНОВНИК. Ар. Гэта НЯ наш брат, гэта — крук. Сьвярдлы Беш. (Ксл.). круччо-чл, на круччу, собир. 1. к крук I. Сіляйце ж вы яе (чэрці душу) круччам. Дел.(«од апекан). 2. собир. к крук 4—чиновники. 3 усяе акругі зьехалася круччо. Сьвярдлы Беш. (Ксл.). крукам, нареч.—согнувшись. Крукам ходзе. Нел. 254. сядзець крукам— усидчиво сидеть над чем-л. Ар. Крукам сядзіць над работаю. Нел. 254. Крукам сядзіць над кніжкамі. стаяць крукам—стоять не отходя. Шсл.; Ар. Крукам так i стаіць над табою. Ст. КруКІ-КОу-КОЛі, мн. ч., пред л.-К О х ( о дин крук)—стропила. Круччо ўжо падыймаюць. Шыпы Сян. (Ксл.). крум, междомет. подражающее крику ворона (крумкача"). Крумкач крум, крум, крум над хатаю. Нел. 254. Крумкач-ЯЧЛ, предл.-ачу, зват.-ачу, мн. ч.~ чы-чоў-чом-чы-чамі-чох, м.—ворон. Гсл.; Ар.; МГсл. У крумкача дзёўб просты, але грубшы за дзёўб каршуна. Вішнева Вал. Толькі крумкач крычыцы крум-крум. Тм. Зьбіраюцца крумкачы, пачынаецца чорны паход. ЗСД. 116. Крумкач крумкачу вока НЯ клюець. Послов. Самін Пух. (Шсл.). Угары крумкач дзярлівіць чорны. Змагар. Паглядзеце на крумкачы, што ня сеюць, ані ЖНуць... а Бог корме ІХ. Тат.: Вангэлі 308. За сарокамі сініцы паляцелі да крыніцы, за СІНІцамІ крумкач. Грахоўскі: Лясная казка. крумчэць-чу-чыш-чьщь—кричать(о вороне или как ворон). Крумчаць над курганамі крумкачы. Кавыль: Думы, 31. Однкр. крунуць-ну-неш-не—каркнуть, свойственно ворону. Крумкач над хатаю крунуў. Нел. 254. крупадзёр-фя, предл.и зват.-ёру, мн. ч.-раў, м.—мастер, занимающийся деланьем крупы. Нел. 255. крупалГчнік(от крупы лічыць, С.)-іка, предл.-ку, зват.-іча, м.—лаянка на скупога гаспадара: скряга. Ніхто ня ўжывецца ў гэтага крупалічніка. Нел. 255. Крупёня, (Раст.: Смоленск, 150УНІ-НІ, ж.—суп из ячменной, гречневой или ржаной крупы, НК.: Очерки, 14; М. Туд. (Гринкова ІУ) суп из перловой крупы. Гсл. Капуста й крупеня — родныя брацені. Послов. НК.: Очерки, 14. Звары сядні бялёнае крупені. Сухарукава Аз. (Ксл.). Грэцкая крупеня. Нел. 254. ад'есыц крупеню—окончить есть, нк.: Очерки, 14. крупень-ж, ж.—суп из крупы. Шсл. Ідзі ты есьці, б о крупень астыгне. Ст. крупёныгік-нса, предл.-іку, зват.-Іча—питающийся крупеняю", скряга; ведущий скаредную жизнь. Бранное слово от крестян на шляхту. Ня бачыў крупеньнікаў, дарма што шляхта, усю крупеню пераелі. Нел. 254. круптк-іку, предл.-іку, зват.-Іча, м. 1. Суп ИЗ крупы. Лук'янава Сян. (Ксл.). Крупнік" отличается от крупені" тем, что бывает значительно жиже, не имеет заколоты" и служит закусочным кушаньем, нк.: Очерки, 15; Ар. Наеўся крупНІку. Ст. 2. водка, сваренная с мёдом, клюквою и пряными кореньями, в роде пунша, крупны-ная-ное—с бугорчаткой. Ар. Парсюк крупны. Ар. Мяса крупное. Ар. крупчак-яку, предл.-аку, зват.-ача, дат., предл.-KOM, мн. ч., предл.-КОХ, м.—кабан С бугорчаткой. Шсл. Крупчака ніхто й купляць ня хоча. Ст. крупчіткл-ткі-тцы, ж.—бугорчатка. Шсл. Сала с крупчаткою я баюся есьці. Ст. крупы-паў, единств, ч. нет. 1. крупа. Ар.; МГсл. Перасып крупы ў калбан. Лужасна Куз. (Ксл). Купіць грэцкіх, ячных круп. Нел. 255. Дурань кашы навара, калі крупы ёсьць. Послов. Косіч 53. драныя крупы—мелкая крупа. Поршишча ля Глыбокага. крупа—крупная крупа. Порплішча ля Глыбокага. 2. (снег в виде мелких шаровидных зернышек, крупа, С.), твердый снег, ідуць крупы. Пліскунова Беш. (Ксл.). Крупы йдуцъ. Нел. 3. гололедица(ледяной осадок на поверхности земли, деревьях, проводах и т.п., с.). Нел. 255. крушня-ш, дат., предл.-НІ, ж.— НИЖНЯЯ ручка в продольной пиле. Трэснула крушка ў ПІле. Ляхава Віц. (Ксл.). крушня-ж-ж, ж.— груда камней. Ар. Глыбу з крушні ён схапіў у кіпцюры свае. Танк: Конь i Леў. К р у Ш Н І - « л у, единств, ч. нет. — зарОСТ ВОЛЧИХ ЯГОД. Гсл. крушына—волчьи ягоды, куст. Гсл
Дадатковыя словы
адесыц, крукў, круччў, крўкам, лукянава, поршйшча
6 👁