знавалу 456 знацца знавалу, нареч.—принужденно(по принуждению, Гсл.; БНсл.) Нсл. 214. поневоле. Знавалу ўзяў гэта на сябе. Нсл. Знавалу ЛЮдзІ багацеюць. Послов. Нсл. знацёц-знацца, предл.-ццу, зват. значча; мн. ч.-цы-цоў-цом-цамі-цох, м.—знахарь. Дел. 276. знаць I, знаю, знает, знае; повел, знай, знайма, несоверш., перех. 1. (постигать чувствами при содействии ума, С.), знать. Нсл.; Ар. 2. знать, узнавать, отличать от других. Сабакі яго знаюць. Ар. 3. обладать знанием чего-л., иметь специальное познание в какой-л. области. Мы знаем сваіх людзёў. Знаць жыцъцё. Знаць гістору. Пан Бог усялякія языкі знае. Ют. 8565. Знает ты курыныя цыцкі—зн.: ничего не знаешь. Ар. 4. знать, испытывать, переживать. Хіба ў наклонах, Богу чынячых, смаку ня знает? Ют 5а7. знаць каго асабіста—лично знать когол. знаць каго з чутак—знать кого-л. понаслышке. знаць каго з выгляду—знать кого-л. в лицо. Противопол. к. "знаць " есть "ведаць ". Соверш. зазнаць чаго, 1. испытать, Шел. изведать (горе, несчастье). Гсл. 3 малых дзён зазнаў гора. Ст. Зазналі зь ім клопату. Гсл. 2. (каго)—узнать, познакомиться. пазнаваць, пазнаю-аёт-аёць, несоверш. к па знаць во всех см.—узнавать, мгел. Кажнае дзерва па знаюць із плоду яго... —по плоду... Соверш. пазнаць-аю-ает-ае, 1. узнать, обнаружить в ком, чем-л. когол знакомого или что-л. знакомое. Ар. Ср. даведацца. Ой з чаго пазнаць красну дзевачку, тто яна сіраціна? Горц. (Кот. 209). Кароль зараз пазнаў яго. Н.(Афанасьев, I, 1913, 212), пазнаць з чаго—узнать, определить, распознать кого-л., что-л. по каким-л. признакам. Я пазнаў, тто заблудзіў. Ар. Пазнаў з хады свайго сvседа. 2. узнать, получить истинное понятие, представление о ком, о чем-л. Вучачыся разам, яны добра пазналі адзін аднаго. прыпаз-наваць-наваю-навает-навае инаю-наёт-наёць-наё м-наіцё—узнавать до некоторой степени. Ты прыпазнает чужого каня за свайго. Нсл. Соверш. прыпазнаць-аю-ает-ае. Прыпазнавай сабе каня: прыпазнает, мой адказ; а не прыпазнает — твой. Нсл. 508. спаз-наваць-наваю-навает-навае и -наюнаёш-наёць-наём-наіцё, несоверш. — узнавать. Нсл. 606. Спазнавает каня, але гэта ня твой. Нсл. Соверш. спазнаць-яю-яўшае—узнать. Нсл. 606. М яне доля не спазнала. Нсл. Той i выгляду не падаў, тто адразу спазнаў былога прапартчыка. Дзьве Душы 161. Прич. спазнаны —узнанный. Конь спазнаны. Нсл. 606. Свае спазнаныя рукавіцы адабраў. Тм. вызнаваць, вызнаю-аёт-аёць, 1. разузнавать, выведывать (? С.) Гсл. 2. обнаруживать, постигать. Гсл. 3. исповедывать. Вызнаваю, тто Пан Бог, акром Яго інтага Бога нямат, i вызнаваю, тто слуга й пасланец Божы праўдзівы Мухеммэд прарок. Ют. 6611, 13. Божае адзіноства вызнавай. Тм. 39а12. Да веры мусульманской спочабаў колька ест? — Двананцаць ест: пертае, Пана Бога адзіным павінен вызнаваць, Мухеммэдпрарока послом Божым прпаўдзівым вызнаваць. Ют. 42а11, 12. вызнаць-аю-ает-ае, соверш. к вызнаваць во всех см. ЗНаЦЬ II, 1. в смысле безличн. глагола— ВИДНО. Нсл. 215; Ар. Ятчэ ўчоратнія сьляды знаць. Ст. Знаць па вясельлю(з вясельля? С.), тто ня татачка цябе аддаець, ня мамачка дабраславе. Из свад. песни. Калі б сямкрот землі й нябёс забраліся, i ў той лятарні іх паставілі ў вадной палавіцы, так веле яе знаці, як на чалавечай твары знакі або бародаўкі. Кіт. 2. {вставное)—вероятно. Знаць табе, Настулька, замуж хочацца, mmo твае сьлёзанькі ня коцяцца. Нсл. 215. Знаць табе там добра, тто двору няхочат. Нсл. 215. знаць III-ці, ж. 1. знакомство. Нсл. 215. Ён зь ім вялікую знаць забраў. Нсл. 2. знакомые, приятели. Нсл. 215. Знаці, яку роднай маці. Из песни. Нсл. ЗНаЦЬЦё-ўЯ, предл.-ЦЮ, ср.(Нсл. 215)—знание(чего, С.) МГсл.; Гсл. Так хачу я знаць навуку, за яе б аддаў жыцъцё... Хоць бы пертае знацьцё. С. Музыка 227. знацца I, знаюся, знается, 1. (взаим. зь кім-чым)—вести знакомство, знаться, Гсл. быть знакому, понимать друг друга. Нсл. 215. Знающа із сабою, як лысыя коні. Послов. Нсл. 215. Калі мы ня зналіся, сватамі ня зваліся; а цяпер познаемся, Сватамі назовёмся. Из свад. песни, Нсл. 215. Я даўна ЗЬ Я х І М ОМ зналася. Ц.с.ХоцькаваСыч. (Дел.). Не тчабечуць па мне птуткі: я даўна 3 салаўём знаюся. Вельск. (Дел.) 2. уважать друг, друга. Нсл. 215. Знаемся ў дому, знаймася i ў людзёх. Нсл. 3. сталкиваться с чем-л., испытывать чтол., знаться. Знацца з горам. Ар. 4. (на чымсь)—иметь в чем познание, Гсл. разбираться в чем-л., быть знающу, опытну. Нсл. 215. Ты знается на гэтым, скажы імне. Нсл. Знается, як сьвіньня на перцу. Послов. Нсл. Ён добра на гэтым знаецца. Гсл. распаз-навацца-нявя/ося-нявяешся и н а ю с я - н а ё т с я. взаим.—знакомиться, делаться знакомым. Нсл. 557. Д а й, Б о ж а, н ам з а ў с ё д ы т а к ж ы ц ь хо р а т а, я к мы р а с п о з н а ё м с я, ра с п а З Н а л І С Я. Нсл. Соверш. распазнацца-зня юся - з н а е т с я Нсл
Дадатковыя словы
знацьцё-^я, нявяіося, предл.-ццў, спазнаць-яю-я^ш
2 👁