Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

зашчапка 428 заткала зашчапіць,—см. п од ш чапіць. зашчапка, Ар.; Растсл.: Северск. 135., зашчэпка, Растсл.: Северск. 135 -ПКІ-ПЦЫ, ж. 1. пробой крючок вместе, служащие для запирания. Ар. У м ены и. зашчэпачка-чклчцы. П а д ва р о т н іцы — па д за л о т н іц ы, заш чэпачкі ў с ё сярэбраны я. Дел. 261. 2. застежка, пнз. зашчапляць (зашчэплеваць, Шсл.)—брать дверь на "заш чапку". Шсл. Я ш чэ спаць не лаж ым ся — ня т р эб а заш чэплеваць дзьвярэй. Ст. С оверш. зашчапщь-плю -піш n e. Шсл. П р и ч. зашчэплены. Шсл. Н е адчыніш акна: яно заш чэплена. Ст. зашчапляцца, -я ю с я -я е ш с я, н е с о в е р ш. —находясь внутри, затворить дверь на " за ш ч а п к у ". С о в ер ш. зашчапіцца. Шсл. Н анач заваліліся й заш чапіліся. Ст. зашчэліць,—см. под ш чэліць. зашчэп-ля, п р ед л.-п е, м.—задвижка. Дел. 261 — за ш ч а п к а. М я д з я ны в а р о т ы, заш чэпы залот ы. Дел. зашчучаць, зя ш ч уч а ъ л ц ь -ч а ю -ч а еш чае, несоверш.—заставать. Юрсл. Тры р а зы х адзіў i ні р а з у не заш чучаваў у дварэ. Юрсл. С о вер ш. зашчучыць, -ч у -ч ы ш -ч а —застать. Заш чучы ў у садзе. Юрсл. Х о ц ь р а з заш чучы ла цябе на м есцу. Тм. зашчыкаць,—см. п од ш чыкаць. зашчымёць,—см. п од ш чымець. зашчытак-тка, м.—фронтон постройки, находящийся в углу, образуемом краями крыши. Шсл. У хаце новы заш чы т ак. Голацак Сьміл. (Шсл.). зашчытаваць-т ўю -т ў еш -т ў е; п о ве л.т уй-т уйм а; повел., перех.— делать "ш чыт " к дому. См. заш чы т авацца. зашчытавацца, ст р а д, к за ш ч ы т авац ь —быть забиваемой досками и т.п. фронтовой части крыши. НК.. Очерки, 223. зашылаваціць, -а ч у -а ц іш -а ц е, со в ер ш. —сделать острым, как шило. Варел. Н аш т о т ы гэт ак вой ст ра заш ы лаваціў гэт у палю. Варел. заш-ываць-ьщь,—см. п од шыць. Зашывацца-Яўгуа, н есоверш. 1. ст р а д, к зашываць. ' 2. перен.—покрываться жиром (о супе). Юрсл. Ад восенскае бараніны кап уст а аж заш ы ваецца. Юрсл. С о в ер ш. зашыцца, 1. покрыться жиром (о супе). Юрсл. К р уп ен я заш ылася салам. Юрсл. 2. спрятаться (в чем-л. тесном, С.) КоласНЗ ХУШ. А тхоры к у куст заш ы ўся. Тм. П рич. ЗаШЫТЫ, 1. ЗаШИТЫЙ. Юрсл. 2. покрывшийся жиром. Юрсл. Б у р а к і сядні прост а заш ы ты салам. Юрсл. затохнуцца,—см. под т хаць. за тое— за то. Ф іт рэ (араб., р од убо ж ніны) забы ўся аддаць б ай рам н ага дня, за т ое нявольнікаў на волю пусьціў. Кіт. 1863. т т окл-окі-оццы, ж.— залив (бухта, Гсл.) Гсл.; Цымборскі; Ксл.; Шсл.; БНсл. У гэт ай зат оццы павінна бы ць ры ба. Вейна Сян. (Ксл.). У зат оццы ры б у лове. Нел. 188. заточына—одна " зат ока". У зат очы н е р эд ч а с бы вае ры б а. Тульгава Расьн. (Бясл.) Г эт а зат очы н а ня гл ы б окая. Тм. затон, 1. конь із затонам—упрямая лошадь, которая нередко привередничает от неуловимых неисправностей в упряжи. НК.: Очерки, Но. 705. 2. залив, Шсл.; БНсл. тоня (, участок водоема, предназначенный для ловли рыбы закидным неводом, С,) БНсл. тоня, залив, удобный к ловле рыбы неводом. Нел. 188. П аст авіў н ерат у зат оне. Амелька Пух. (Шсл.). У зат он е пуды тры ры бы злавілі. Нел. У за т о н е песьн я ў плы ў. Крушына: Творы 160. затопа-пы-пе, ж. 1. невылазная грязь. Гсл. П аш ла зат оп а. Дел. 256. 2. разлив, наводнение. Гсл.; Юрсл. П росьле даж дж у на вуліцы прост а зат опа. Юрсл. затор-р\ п редл. за т о р у, м.—бочарный инструмент. Шсл. Злам іўся зат ор, р о б я чы вя д р о. Ст. заторгаць,—см. п од т о р г а ц ь. заторнуць- н у - н е ш - н е, с о в е р ш., о б л а е т. —заткнуть, Бясл., засунуть. Дел. 256. З а т о р н і ч ы м а д д у х у, к а б п а р а н я в Ы Х о д з І л а. Шрагова Імсьц. (Бясл.). затаГць,—см. п од т а і ц ь. затакавацца-кую ся-куеш ся, соверш.—заговориться, заболтаться. Сержп. (БНсл.). заталобіць-б л ю -б іш -б е, со вер ш., об л а ет. —затоптать. Дел. 256. заталаскаць,—см. под т аласкаць. затанна, нареч. 1. пока дешево. Нел. 188. К уп ляй дровы зат анна, а я к падараж эюцъ, больш заплаціш. Нел. 2. слишком дешево. Ар. затанулы-ляя-лас—затонувший, затануць,—см. п од т ануць. затап-іць-ляць, — см. п од т апіць I. заташцца,—см. п од т апіцца. затарабаніць,—см. п од т арабаніць. затарахцёць,—см. п од т арахцець. затараніць,—см. п од т араніць. затаўка-ў к і-ўц ы, ж.—жир со внутренностей свиньи, как приправа к еде; его растирают и бросают в горшок с пищей во время варки, Ар., Шсл. растолченное свиное сало, положеное В борщ. Растсл. Ц І палаж ыла ў гарш ч ок зат аўку? Застадольле Сян. (Ксл.). Звары лі пасолю із зат аўкаю. Ст. К ап уст а із зат аўкаю. Нел. 188. П ры нясі за т а ўкі ў гарш кі. Дел. 255. П ачаў сёрбаць б ур а к і ІЗ Зат аўкаю. Цэлеш: Ярылаў агонь. затаў-каць-ч ы,—см. п од т аўчы. затачыла б е з л ш.— см. п од т ачы ць. затха-wxi-mcc, ж.—вонь, спирающая дыхание, Гсл. затхлость, Ксл. затхлый воздух, вонь. БНсл. Зат ха ў клеці, ш т о ня ўвы йсьці. Лашнёва Выс. (Ксл.). затхнуцца,—см. п од т хаць. заткала-ла, п р ед л.-л е; мн. ч.-л ы, 1. то, чем затыкают, Гсл. затычка отверстия у погреба, Нел. 188. затычка у верхнего окошка курной избы, Нел. 188. затычка