Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

ахвіцэр 26 адапнуцца ахвіцэр-ря, пред.і. и зват.-ру; мн. ч.-ры-раў, м.— о ф и ц е р. ПНЗ. 45; Марцінкевіч. АхвІЦЭр маёр Богу моліцца. ПНЗ. 45. Было двух ахвіцэраў. "Бацьк.'\ Но. 1-2/437-438. См. ХвІЦЭр. axвiцэpcкi-/a7я-/ctfć,— о ф и ц е р с к и й. Убраў Г вахвіцэрскую адзежу. H. (Афанасьев, 1, 1913, 211). См. ХвІЦЭрсКІ. ахці' МНе! междомет., означает'. 1. п еч а л ь. Ахці мне беднаму. Нсл. 9. 2. удивление: неужто? Ахці мне! альбо гэта праўда? Нсл. Каравайніцы п 'яніцы, yce цеста пакралі, na кішэнях паклалі. Ахці мне прышло: у кішані цеста абышло. Нсл. ад, предлог с род. пад.— ОТ. Ap.; Шсл.; Гсл.; Нсл. 360; Воет. (Даль); Ксл. 1. у к а з ы в а е т на о т н о ш е н и я пр о с т о р а: о т. Адступіся ад акна. Ад хаты да сьвірна дзееяцъ сігнёў. Яблык ад яблыны недалёка коціцца. Послов., Ар. В соединении с предл. да" и вторым существительным употребляется для указания границ, ы которых происходит движение, действие-ад.-, да—от... к. Гаспадыня абярняся хадзіла ад печы да столу, i ад столу да печы. (Ідуць) ад столу К полу. НК.: Очерки 52, Но. 99. 2. отношения времени: от. Ад другадня да сыботы йшоў дождж. 3. отдаление: от. Адмовіцца ад пас луг, Адвучыць дзяцё ад пелькаў. Схавацца ад дажджу. 4. в с о е д и н е н и и с ч и сл. и п р е д л. да" с в т о р ым ч и сл. у п о т р е б л я е т с я дл я о б о зн а ч ен и я в ел и ч и н, ч т о -т о гр а н и ч и в а ю щ и х: о т... д о. Цяпліня бывала ад асьмінанцацёх да сараку градусаг. 5. употребляют, указуя налицо, предмет, явление и т.п, которые являются источником чего-л.: от. Ад бацькі спала яму ладная гаспадарка. Ведамкі ад прыяжджомых. ад бацькі й маткі—после смерти отца и матери. Дел. Ад бацькі й маткі дзеці засталіся дурнёнькімі. Дел. ад каго (гукаць, пісаць...)—говорить, писать и т.п. от имени кого-л. Мовіў ад Елея. Кіт. 2а7. / халопе Мой, чы сам ад сябе мне кланяется, чы з Майго прыкаЗаПЬНЯ? Кіт. 4а15. употребляют, указывая на лицо, от которого кто испытывает что-л.: от. Шмат яна ўцёрпела ад сьвякрыві. 6. отношения причины: от. Чатырох рэчаў шайтан баіцца iўцякае... ад голосу азаннага... Ют. lali. Ад чаго табе стала: ЦІ ад круп, ЦІ ад сала? Беліца Сян. (Ксл.). 7. употребляют, указывая на состояние, явление, лицо, против которых что-л. "ужываецца ".. Замкі ад злодзеяў. Лекі ад хворобы. 8. употребляют при противоставлении одного к другому (однех к другим): от. У цямноце нельга было адрозьніць сваіх ад чужых. адходзіць, адысьці ад розуму,—см. под розум. слова ад слова,—см. под слова. 9. употребляется вместе с наречием далёка" для обозначения отдаления.. Жыву цяпер у шумной сталіцы, далёка ад Цябе. Пушча (Калосьсе, Но. 1/16, 19139, стр. 15). Я ад вас далёка, бацькаўскія гоні. Купала, адонак-нкя, предл.-ку, м. 1. подкладка из веток ля стога сена. Шел. Стог стаіць на высокім адонку. Ст. 2. остатки от хлебной, Дел. или сенной скирды. Нсл. 360. Адонак сена годзіцца толькі на подсьцілку. Нсл. Адонак жыта асобна малаціць трэба. Нсл. адоньне-ня, предл.-ню, ср. 1. остатки (скирды, С.) сена. Дел. 2. все находящееся внизу (у дна, С.) Нсл. 360. Адоньня сена коні не ядуць. Нсл. Адоньне жыта прытхлю пахне. Тм. адабраць,—см. под берці. адабрацца,—см. под берціся. адагр-аваць-эўъ,— см. под грэцъ. адагр-авацца-э1щя. — см. под грэцца. адазвацца, адзавуся-вёшся да каго, соверш., юрист.—аппелировать. Гдзе бы ся каму суд падкаморага ня подле права відзеў, тагды па галоўнай сказьні рэчы самое вольна кажнай старане адазваціся з тым да Суду Галоўнага. Стт. 352. Отгл. имя сущ. адазваньне-ня, предл.-ню; мн. ч.-ніняў—апеллирование. Па адазваньню, паку ль ся перад Судам Галоўным стороны правам разапруць, суд адправы чыніці ня маецъ. Стт. 262. Несоверш. адзываццааюся-аешся, да каго—апеллировать. Хто ся адзавецъ, ня маець судзьдзі слоў сарамотных мовіці, адно тымі словы паведзіці: Панове судзьдзі, тое сказаньне ваша мне ся відзіць ня подле права, адзываюся да Суду Галоўнага. Стт. 262. 2. чым,—обнаруживать запах, Нсл. 359. иметь постоянный привкус, запах, припахивать, отдавать чем-л. Соверш. адзаўнуцца-нуся-нёшся, облает.—отозваться. Дел. Ганчак адазваўся. Красьн. (Дел.). Адзаўнуўся ў рове—отозвался во рву. Дел. Отгл. имя сущ. аДЗЫВаньне-НЯ, предл.-ню; мп. ч.-ні-няў—апеллирование. А адзываньне із с гг) г да Галоуных судзьдзяу. Стт. 262. адажмаць,—см. под жмаць. адамова галава—ночная бабочка-бражник, мертвая голова. Дел. адамашка-шкі, дат., предл. адамашцы, ж.—шелковая материя с узорами (камка, Гсл.) Нсл. 3; Гсл. Кабат із адамашкі. Нсл. адамашкавы-ая-ае—камчатый, мгел.; Гсл. адамкнуць, адмыкаць, см. под мкаць. & ц?тх-2луь-нуцъ,—см. под пхаць. адапнуць,—см. под пяцъ. адапнуцца,—см. под пяцца