Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

ахоцьце 25 ахвочы ахоцьце-і(я, предл.-цю, cp.—охота, (Нсл. 386) страсть. Дел. У яго ахоцьця няма ні да чога. Нсл. 3 ахоцъцю за яго йдзець. Нсл. У яго вялікае ахоцъце да картаў. Дсл. ўахоцьцю, нареч.— ОХОТНО (Дел.), С ОХОТОЮ, Нсл. 386 добровольно. Ахоцъцю пащоу у некруты. Нсл. Ахоцъцю нанялася дзеўка. Дел. Дзеўка нашла замуж не сваею ахоцъцю. Дел. ахоча, нареч.{к ахочы)— ОХОТНО. Нсл. 386. Ахоча робе. Нсл. Ахоча ўзяліся за работу. Тм. ахочы-чая-чае—охотный. Хто бы быў з просьбамі ахочым, покорным сэрцам у доме Божым, у мячыці, даруе Пан Бог яму грахі. КітЗіаб. Ахоч да пісьмені. Нсл. 416(под ПІСЬМЯ). ахаха-хі—верзила; здоровый, рослый человек, "косая сажень в плечах". Раст.: Смоленск 150. ахаяць, ахаю-аеш-ае; повел.-ай-а, соверш., перех.— СО блЮ С ТИ ЧИСТОПЛОТНОСТЬ, Ксл. соблюсти опрятность. Хоцъ бы ты сам сябе ахаіў. Сьвярдлы Беш. (Ксл.) Каб я вам не дазваляла мыцца, дык вы маецевымыцца, бо надабе сам сябе ахаіць. Войш. ахаяцца, ахаюся-аешся—обчиститься. Шсл.; Ар., соверш. Ніяк не ахаяцца ад гэтага бруду. Ст. ахайлівасьць-ф, ж.—чистоплотность; склонность к поддержанию ЧИСТОТЫ. Ар.; С к. ахайлівы-вяя-?яс—с к л о н н ы й к п о д д е р ж а н ию ЧИСТОТЫ, ЧИСТОПЛОТНЫЙ. Ар.; С к. ахайнасьць-ф, ж.—опрятность. Гсл.; Ар.; С к. ахайны-ная-нае—опрятный. Ск. Ахайная людзіна. Ар. Ахайна апранууся. Ар. Ахайна ў хаце. С к. Ахайны дамок. С к. ахалак-та, м.—короткая толстая палка. Ксл. Ён выцяў сабаку ахалкам. Луб'ева Аз. (Ксл.) ахамянуцца-нуся-нёшся, соверш.—спохватиться. Ар.; Гсл. Я ужо й пашоу, але потым ахамянууся, што ня ўзяў із сабою грошы. Ар. Дзе ж авечкі... Вой блазнота... Ну й дадуцъ табе, браток! — Тут Сымон ахамянууся, бегчы кінуўСЯ кулём. С. Музыка, 22. ахап-аваць-щ ъ-левацъ-ляцъ, —см. под хапацъ. а х л п -1ц ц а - л е в а ц ц а - л я ц ц а,— см. под х а пацца. ахаронны-ная-нае—охранный. ахарона-нь/-«е, ж.—охранение, защита, (Дел.); Нсл. охрана. Бог нам найлепшая ахарона. Нсл. Стары муж маладой жонцы благая ахарона. Дел. ахараняць-яю-яеш-яе; повел.-яй-яйм а, несоверш.. перех.—охранять, (Нсл. 386) защищать. Дсл. Бог нас ахараняе, ахароне ад усякае б яды. Нсл. Сабака ахараняе стаду ад ваўкоў. Дел. Соверш. ахаранщь-н/о, хароніш-не.—охранить. Нсл. 386. См. ахараняцъ. Прич. ахаронены—охраненный, сбереженный. (Дел.); Нсл. 386. Яблыкі, добра ахароненыя, далежылі да Вялікадня. Нсл. ахараняцца, -яюся-яешся—оберегаться.сл. 386. Ахараняйся, дзяцятка, ад усякага ліхога ўчынку, ад благога таварыства. Нсл. ЯХЛрЛНІЦЦЛ-НЮСЯ-ахарОНІШСЯ, совершен ахараняцца 2). ахаратак-шкя, м.—объедок, остаток. Ксл. Давядзецца імне даношаваць твае ахараткі. Сухарукава Аз. (Ксл.) ахі'лім-лш, предл.-ме, м.—длинная широкая одежда в виде плаща, ниспадахожая до земли, мантия. ахт-аць-ены-уты-уць,—см. под хінуць. 2УХ\П-2ЛЩЪ-\ЦЦа,—см. под хінуцца. ахла-лы-ле, ж.—тысячелистник, Achillea millefolium. Дсл. ъхпяпъ\-лая-лае—ослабевший. Растсл. ахлупавата, нареч.—некруто. Ксл. ахлупны-ная-ное—охватывающий, верхний. Ксл. Становячы хату паклалі аХЛУПНЫЯ Ŭ СКОНЧЫЛІ. Хмары Куз. (Ксл.). ахмурэць,—см. под хмурэцъ. ахрак-кл, предл.-ку; мн. ч.-кі-коў-ком, мн. ч.. предл.-КОХ, м. 1. ПЛевОК МОКроТЫ. Шсл. М ост гхаце ў вахракох. Ст. Увелич. ахрачышча-ча/ мн. ч.-чы-чау. Шсл. Ахрачышчы тыя на шанцы. Ст. 2. насмешка и ругань на слабосильного. Шсл. Анан наш — чысты ахрак. Ст. Вой ахрак ты, адзін рады не дасі мяху! Ст. ахрапак-пка, м.—ствол качана капусты. Ксл. Ахранкі мы пасеклі съвтъням. Асінаўка Беш. (Ксл.) ахрапе-п'я, пред л.-н'ю, ср.. НК: Очерки, 423.— ботва овощей. Ксл. Пайдзі наламі ахран'я. Копцевічы (Ксл.) яхрыбиуся-бчуся-бцішся, соверш.—ВЗЯТЬ на себя тяжёлую ношу, от которой спина гнется. Дел. Ахрыбціўся нёсшы жыта, ажно ў роце горка стала. Дел. ахры-пці-нацъ,—см. под хрыпці. ахрысьцГць,—см. под хрысъцщь. ахрысыццца,—см. под хрысъцщца. ахвота-/?ш, дат., предл.-це, ж.—охота (желание, Гсл.; Ксл.), Ар.; Гсл.; Шсл. 3 ахвотаю сягодні найду ў лес. Пятніцкая Беш. (Ксл.). Ш да чога нешта няма ахвоты. Ст. Ласкат. ахвотанька-к/. Да работ анькі няма ахвотанькі. По слов. Рапан: Прык. 118. ахвота да яды—аппетит. Куцевічы Аш. Няма ахвоты да яды. Рэч. (Пет. п, 263). у вахвоту—в выражениях: v вахвоту рабіць, вучыцца, арацъ и под. ахвотна, нареч.— ОХОТНО. Ар.; Шсл.; Ксл. Так ахвот на робе, што аж люба глядзецъ! Ст. Ён заўсёды ахвотна ходзе. Азярэцк Сян. (Ксл.). ахвочы-чяя-чяс—охотный. Шсл. Чаму, ён ахвочы на чужое. Ст