дзівёньне 381 дзіўнюсенькі дзівёньне-ня, п р едл.-н ю; мн. ч.-ні-няў, cp.— действие уди вляю щ егося, уди вление. Н сл. 130. Дзівеньне малому шкодзе. Нсл. Дзівеньне дый толькі. Нсл. дзівГць, дзіўлю, дзівіш-ве, несоверш. каго, 1. удивлять. Гсл.; Н сл. 130; Д сл. 167. Ты мяне дзівіш сваім расказам. Нсл. Дзівачаньням сваімусіх людзёў дзівіш. Нсл. Ня дзіві ты людзёў. Д сл. Соверш. надзівіць—удивить многих или многим, удивить много раз. Сваімі штукамі ўсіх людзёў надзівіў. Нсл. 2. (неперех.)—УДИВЛЯТЬСЯ. Н сл. 130. Соверш. задзівіць—стать, начать удивляться. Сама сабе задзівіла, што так дорага ПЛаЦІла. Из песни, 3. обычно с отрицанием не"—С удивлением и с некоторым осуждением относиться к кому-л., Гсл. не судить худо, извинять. Н сл. 330. Ня дзівіце, добрыя людзі, у нас гэтак спрадвеку. Гсл. Людцы добрыя, ня лайце, ня дзівіце. Д уб.: Н а л я З і. ЗЬДЗІвГцЬ, соверш., перех. 1. УДИВИТЬ, поразить. Гсл. Ты мяне зьдзівіў, гаворачы тое, Чаго НІКОЛІ Нябыло. Нсл. Отгл.имясущ. зьдзівеньне-«л, предл.-ню, ср.—удивление, Н сл. 204; м г с л. и зу м л ен и е. Штукі на зьдзівеньне. Н сл. Адышоўшы ад зьдзівеньня, назіраў яму кудысь над ногі. Вы ш ы нскі: Х а т а пад л іп а ю (Б е л а р у с, Н о. 155). Барона хоча быць арліцай, бліснуць бліскавіцай у надземным баг не, каб на ўсім стварэньні выклікаць зьдзівеньне. С. М узы ка 78. Прич. ЗЬДЗІўлвНЫ, (А р.) ЗЬДЗІўлёны, (Д ел.)— удивлённый. Н сл. 204;Ар. Нічога ня мог сказаць зьдзіўлёны тваёю моваю. Н сл. 2. изурочить(удивлением, С.) Ш сл. Мусіць зьдзівілі мяне сядні: нешта ломе косьці й нудзе. Ст. ЗЬЦЗІуЛЯЦЬ-ЯЮ-яеШ-ke, несоверш. 1. УДИВЛЯТЬ, Н сл. 205 изум лять. Ты м яне зьдзіўляеш. Нсл. 2. несоверш.— ИЗурОЧИВаТЬ. падзівіць, соверш. 1. несколько удивиться, почесть странным. Зьдзівіўся ад успамінаў сваіх i падзівіў такою свайму. Падзівіў сабе, што ня чуе сораму, што не разьвітаўся з Карповічам. Д зьве Душы 95. 2. изурочить удивлением. Нехта падзівіў на маю работу, nancaeav. Нсл. 3. с отрицанием "н е "— Не ПрИНЯТЬ В Х у д у ю сторону, не осудить. Ня дзіві, не падзіві, што мала было есьці. Н сл. 3 3 0. Не падзівіце, госьцікі, калі мала чаго было. Н сл. 441. Дзіўной трывозе маладое жонкі баляваньнікі надта не падзівілі. Д зь в е Д ушы 4. Чалом, чалом, ацец-татулька! Не с ярду й, што к табе прышоў. Не падзіві i ты, матулька, няўцейкам я сюды зайшоў. 1з здаровальнага вершу протоерэю, выдрукаванага у "М аяку" 1843г, т. IX, кн. х у н, разьдз. У, 33-38. Не падзіві, што я так траста сказаў. Н сл. Д ЗІвГ ц ц а, д з І ў л ю С Я, д з і в І Ш С Я, несоверш. з ч а г о, 1. УДИВЛЯТЬСЯ. Шсл.; Ар.; Гсл.; Нсл. 130; Д сл. Н я м а з ч а г о т у т д з і в і ц ц а. Ст. У а л ю д з і зь ц я б е д з і в я ц ц а. Нсл. Б а г а т ы д з і в і ц ц а, ч ым б е д н ы ж ы в і ц ц а, а б е д н ы с ь м я е ц ц а, дз е ў б а г а т а г а дз я е ц ц а. Послов. В о й ш. ЗадЗІвГцца, соверш. а) УДИВИТЬСЯ. Нсл. 166. Задзівіліся мы, як пачулі. Нсл. б) посмотреть с удивлением. Н сл. 166. Задзівіся, што ты нарабіў. Нсл. Несоверш. задзіўляцца-я/ося-яўшся—удивляться. Нсл. 166. Задзіўляюся я з твае адвагі. Нсл. зьдзівіцца—удивиться, поразиться. Гсл. Зьдзіўляцца, зьдзівіцца трэда, як ён робе такія штукі! Нсл. Многократ. зьдзіўляццаяюся-яешся. Н сл. 205. надзівіцца, соверш.— вдоволь, много подивиться чему-л. Усі людзі надзівіліся, як ён туды мог узьлезьці. Нсл. 304.' Ня можна надзівіцца, што ён там нарабіў. Т м. Соверш. падзівіцца—удивиться, поразиться. Тыя падзівіліся, ды не далі яму веры. M i колье к М.(Д ем и д. Веров 96). 2. смотреть на что-л. с удивлением, с завистью, с вытаращенными глазами, Д ел. изумляться. Не адзін дзівіўся, але нос скрывіўся, а твой i дужэй зломіцца. Дел. Д З І ў, дзіву, п р ед л.-в е, м. 1.— ЧуДО. Дсл. 168; Н сл. 131. 2. необыкновенное происшествие. Нсл. 131. Які там дзіў прыгадзіўся? Нсл. Ніякага ня было дзіву. Нсл. дзіву дацца—удивиться. Як абачыў я лётала, дык проста дзіву даўся: як ён ЛЯЦІЦЬ, Я К птушка. Сохана Імсьц. (Бяльсл.). дзіуна, нареч. 1. чудно,(Б Н сл.) чудесно, Нсл. 130 чудесно, Г сл. поразительно. Дзіўна зроблена. Нсл. 2. удивительно. Гсл.; Шсл.; БН сл. Аж дзіўна, што ён вырабляе выпіўшы. Ст. 3. удивительно, очень. Дзіўна харошы. Н сл. 4. во смысле безлич.— удивляет. Н сл. 130. Дзіўна, што ён борзда зьвярнуўся. Нсл. 5. странно. Ар.; Гсл.; БН сл. дзіунасьць-ц/, ж.— диковина(диковинка, С.) Нсл. 130. Дзіўнасьць такую бачыў, якой з роду ня бачыў. Нсл. дщны-ная-нае, 1. удивительный, Нсл. 130 удивительный, (Б Н сл.) ЧудНЫЙ. Шсл. 2. странный. Ар.; Н сл. 130; Дсл. 167; БНсл. Нашто вы, мае сёстры, шырыначкі вышываеце?— Ох, дзіўнаяты, Мархвіда, ды на тваё ж на вясельле. Д ел. Дзіўны ты чалавек! просіш таго, чаго ня можна даць. Н сл. Дзіўны чалавек запраўды! Ст. дзіўнейшы, в. ст. 1. удивительнее. Тваё піва нам ня дзіва — дзіўнейшыя meae СЛОвЫ. С м л.(Д сл.). 2. ср. ст.—более странный. найдзіўнейшы, прев. ст.— очень удивительный, очень странный. ДЗІўнеНЬКІ, уменьш., ласкат. к дзіўны 1, 2. дзіўнюсенькі, увелич. к дзіўны
Дадатковыя словы
задзіўляцца-я/ося-я^шся—удивляться, яіося
7 👁