дзель I 363 дзеравяка піва, бачонак гарэлкі дзеля нашае дзеўкі. Горц.(Кот„ 205). Д зеля (дзілі, Дсл.) сьмеху. Зьверавічы Красьн.(Дсл.). СуНЬСЯ ЗМОвІЦЬ вас дзеля паст вы—для пастьбы, стеречь скотину. НК: Старцы 74. Дзеля таго, дзель таго. Употр., указу я на цель действия. Але людзі захацелі, каб то буслы пераселі на д р у гі б о к саду. Д зел ь т а го ст оўп укапалі, баран у пры мацавалі, р о зн ую прыладу. я. Лучына. Дзеля гадзіся—так только, для виду; так себе, потому что так Принято. Гсл.; Гарэцкі: Песьні. Дзеля усяго дзеля—на всякий случай. Ар. Д зеля ўсяго дзеля вазьмі із сабою леварвэр у дарогу. Ар. дзель I-л/; мы. ч., род.-ляў, ж. 1. часть, (Гсл.; БНсл.), доля. Ар. Д аст аў сваю дзель, маеш i маўчы. Гсл. 2. участок. Ар. Каж ны сваю дзель магільніку гарадзіў чым хацеў. Ар. Едучы да дарогі(п равіць дарогу), каж ны праве сваю дзель. Ар. 3. мат.— частное. МГсл.; НТ(БНсл.). Д З е ЛЬ II, предлог.— см. под дзеЛЯ. дзёльба, (Гсл.), дзяльба, (Шсл.; Варел.; Дсл.)бы(-бьі), ж.— раздел(действие, С.) Гсл., делёж. Шсл. У Б аравікоў цяпер ідзець дзяльба. Ст. У нас пачнецца дзяльба. Дел. Ідзе дзяльба, там усё баба. Ельн.(Дсл.). дзёльнасьць l-ц і, ж. 1. способность сделать что-л. хозяйственное, умение. Нел. 133. У яго дзельнасьць у руках. Нел Н я маючы дзельнасьці, няма чаго брацца за дзела. Шсл. 2. энергичность. дзельнасьць II-щ, ж.—делимость. дзёлыгік-/кя, предл.-іку, зват.-іча, м. 1. делец (Гсл.; БНсл.),— м аст ар? Нел. 133, моста к, изворотливый а иногда и плутоватый. Дел. 205. Дзельніка дзела баіцца. Ён на ўсі дзелы дзельтк. Смл.(Дсл.). 2. удалой, бедовой. Дел. 205. Наскочыла на дзельніка. Зьверавічы Красьн.(Дсл.). 3. человек способный. Дел. 205. Ён на гэтыя дзелы дзельтк. Дел. 4. человек хитрый, изворотливый, плутоватый. Дел. Ён дзельт к — густ а месе. Дел. дзёльнік II-Іка, предлАку, м., мат.—делитель. найболыны супольны дзельнік—общий найболыпий делитель. дзёльніца-ўь/, дат., предл.-цы, ж.—мастерица. Нел. 133. Т вая ж о н к а ў в у сім дзельніца. Нел. дзельніцкі-кая-кае—деляческий, дзелыгіцтва-вя, ср.—делячество. Гсл. дзёльны I-ная-нае—энергичный, дзёльны II, мат.—делимый. дзельчы ЛІСТ,—см. под ліст. дзендзяруха-ўлл'-усг, ж.— род танца. Бяльсл. А дгоц ал і д зен дзя руху, а т ады Л Я в о т х у пачалі. Васілёўка Хощм.(Бяльсл.). дзённы-ная-нае—дневной. Нел. 129; Ксл. У дзенных нэ мазах(араб. малітвах) моўчыкм пяюць, а ў ночных голасам пяюць. к і т. 4269. Гэт а дзела дзеннае — ня ночы рабіць. Янавічы Сур.(Ксл.). Дзенная работ а. Нел. Н очная зязюлька дзенную перакукуе. Послов. Нел. дзеНЬ, дня, мн. ч., род. дзён. Ар.; Дсл. 163—день. Шмат дзён. Дел. рабочы дзень—рабочий день, у дзень—днём. у дзень i ночы—днём и ночью, до дня—до рассвета, на заре, дабрыдзень!—здравствуйте, дзень-ноч—день и ночь; все время, не переставая. Дваццаць год дзень-ноч Пана Бога прасіць будуць. Кіт. 369. дзень пры дню ( облает, дзень Пры ДНІ )— ежедневно, Нел. 129; Гсл.; БНсл.; Сініцына Віц. (Ксл.). каждый день, Дел. 162; Варел. ИЗО дня в день. Дзень пры дню да нас ходзе. Нел. Дож дж дзень пры дні йдзець. Ст. Бывае часам, — звонкі сьпеў птушыны на дзерве ня сьціхае дзень пры дні. Грачанікаў: Хлеб. Во й сядзіць дзень пры дні дый т ытун свой глытае. Мамошкі Пар. (Дел.). Блуканяецца па вуліцы дзень пры дню. Юрсл. ( под блуканяцца 2). Яна (бярозка) расла, набірала сілы дзень пры дню. Яўген Васілёнак (Полымя", Но. 12, 1967, стр. 190). дзень у дзень—каждый день. Тел. Д зеньу дзень ходзе у карчму. Нел. Дзень у дзень посьнікалі. Кіт. 94а 1. Вон жанець нас на работ у ў лес д з е т у дзень. Гордз. Акты ХУ и, 1. што-дня—ежедневно. Ар. дзёньнік, м. 1.дневник. Нел. 2. (род. дзеньт ку)—отгороженное от тока место в гумне. Бяльсл. У дзёньніку ўж о мала саломы засталося, ня стане да в Я С Н Ы. Барысавічы Клім.(Бяльсл.). См. застаранак, ср. дзяньнік. дзеньудзённы-«яя-«яе—ежедневный. Бяльсл. Гэт а мой дзеньудзенны кожушок, я яго ня ськідаю з плеч штодзень. Клясін Краснап.(Бяльсл.). дзёнуцца—см. под дзецца. дзераза-зы, ж.— плаун. НК: Очерки, Но. 310; Ар.; Гсл.; Верас. Паўзець, быццам жывая, па М Ч Ы Ш ЧЫ дзераза. Калачынскі: Лясная казка. Калачынскі: Лясная казка. дзераво-tffl, ср.— кривая доска, составляющая главную основу СОХИ. НК: Очерки 387. дзераво[дзіраво, Ксл.]-?я, ср.— часть сохи, на которую набивают лемех и. Ксл.З гэт ае крывіны б уд зе доброе дзераво. Кайтанова Куз.(Ксл.). дзеравяка-лк/, ж.— обрубок дерева. Варел. У балоце на нейкую дзеравяку нагу прабіў. Варел
Дадатковыя словы
дзендзярўха-^лл'-усг, дзёльніца-^ь, ксл.]-<?я, ікя, ўьі
5 👁