даўніцца 314 дэізма повел.-яй-яйма—затягивать на долго. Нел. 166. Няхай не задаўняе работы. Нел. даўніцца-«/гуя, нееоверш.—затягиваться на долгое время. Гсл. Соверш. задаўніцца —затянуться на долгое время. Нел. 126. Доўг твой задаўніўся. Нел. М н о го к р а т. задаўняцца, -яюся-яешся—затягиваться на долгое время. Нел. 166. Другім аддаеш даўгі, а мой задаўняецца. Нел. Даўгі, калі задаўняцца, то часта прападаюцъ. Нел. даўны-ная-нае—давний, давнишний. У даўныя часы жыў хлопчык наймя Клёнік. Я. Г-кі: Казю, Но. 2, стр. 14. даўспадобы— нравиться, по вкусу. Гэты конь мне даўспадобы. Варел, дацопаць,—см. п од цопацъ. дацёрці-фуь, — см. п од церці. дац-ягавац ь(д ац -ягац ь)-ягіц \ —см. п од цягні. дацямна, н а р еч.—ДО тёмного. Шел.; Ар. Жалі аж да цямна. Нел. дацякавіць(дацікавіць),—см. п од цякавіць. дацякавіцца(дацікавіцца), —см. п од цякавіцца. даць,—см. п од даваць. дацыбаць,—см. п од цыбацъ. Д&ЧЯ-ЧЫ -ЧЫ, ж. 1. ссуда деньгами. Дел. 159. Свой із сваім пераз дачу стаў нялюб. Дел. 2. деньги, которые жених платит невесте. Дел. Дачу слаўную даў маладой малады; малады дужа богаты. Глыбокае Красьн. (Дел.). дачак-аць-ягуя,— см. п од чакаць. дачасаваць,— см. п од часаваць. дачасна, нареч.—преждевременно. БНсл. д ачасны, -ная-нае—временный, (Гсл., БНсл.) на время определенный. Нел. 144. Гэты сьвет — мешканьне дачаснае ест. Кіт. 93 стр. 14. Жыцьцё наша дачаснае. Нел. Дачасны ўраднік. Нел. да часу, нареч.—временно. Ар.; Нел. 144. Ён тут да часу. Нел. дачка-чкі-чцы, ж. 1. дача, выдавание назначенного. Нел. 127. Дачка грошы. Нел. У першую дачку ня ўсё аддаў. Нел. Ср. дачкі, падачкі. 2. надел, полоса луга. Бяльсл. Мне лучыла дачка, што зь яе набраў воз сена. Лешчынка 1мсьць.(Бяльсл.). Нешта няўпраўка ў нашага Максіма: yci пакасілі, a яго дачкі стаяць. Тм. дачка-кі, дат., предл. дачцэ, вин. дачку; мн. ч. дачкі-чок—ДОЧЬ. Ар., МГсл.; Шел.; Пек. (Иеропольский); Раст.: Смоленск. 150. Дачка НЯ бацькава карысьць, я ж яе гадавала й кукобіла. (Косіч, 233). Чысты Бог...ад сыноў, ад дачок, адусёга чысты. Ют. 37617. Шынкар любе п'яніцу, а дачкі за яго не аддасъцъ. П ослов. Рапан. 127. Дачку аддаў сваю замуж. Нел. 144. Пазнаюцъ нашу дачку І Ў вандарачку. П ослов. Рапан. 265. Мелі одну дачку вельмі хорошую. Н.(Афанасьев, ІУ, 1914, 286). Злазь, мая дачка! Касьпюковіпкі р. Калінінскае акругі(Наш Край, 1928, Но.6-7, стр. 47). Зьмеевы дачкі размаўЛЯЮЦЬ прамеж сабою. Погар(Афанасьев: Нар. рус. сказки, 1, 153). Луг, шаўковыя падушкі, яблына й крыніца — гэта ўсё былі дачкі зьмеевы. Тм. Л а ска т. дачухна-ны-не, ж. (Гсл.)—доченька. Смал. (Дел. 184). Шамнулі вазочкі на дварэ, — паглядзі, мамачка, ці не па мяне?— Па цябе, дачухна, па цябе. Горц.(Кот. 208). Павёзла й дачухну сваю із сабою. Нел. 144. Хочуць яго дачухну забраці. Нел. 740. А чаму, дачухна, міла ня ўсьміхнешся? Гарун: Два каханьні. Л а ска т. дачуш ка-шкі-шцы, (Гсл.)—дочка, доченька. Ар.; Шсл.; Дел. 184. Дачушка ў дварэ госьціцца. Дел. Ідзі, дачушка. Горц.(Кот. 208). Была адна дачушка, але й тую Бог забраў. Ст. Галасіла маці над дачкой у ХацеС'Ах, мая дачушка!" Гарун: Два каханьНІ. дачушачка-чкі-чцы, ум ены и. к дачушка. Ар. Расплакалася дачушачка, перад матухнай стоячы. Жукова Імгл.(Косіч, 35). дачкі, дачак(одна дачка)— подати. Любавский: Очерк. Ср. дачка, падачкі. дач-увацца-эдя, — см. под чуцца. д ач ч ан ка-«к/-н ў б /, ж.—дочь брата, ПЛеМЯННИЦа. Ськідзель Гордз. дачынёньне-«я, предл.-ню; мн. ч.-ні-няў, ср.—дело до другого лица, Шсл. касательство, отношение. Гсл.; БНсл. Няма абмылы ў маім сьцьвярджэньню! Праз спадак жа культуры буржуазной даволі сказана i зразу мела. Але я кое маюць дачыненьне да спадку гэтага твае ўсе казкі — ня ведаю i, больш таго, не разумею. Дуб. (Калосьсе, Но. 3-20, стр. 152). Да гэтае справы ня маю дачыненьня. Гсл. Зьвярніся: ё к табе дачыненьне. Ст. Ня было ніякага дачыненьня. Менск. Да яго ніякага дачыненьня НЯ маю. Варел. дашчурка-/ж/-/?цб*, ж., облает.—дощечка. Шсл. Няма ніякае дашчуркі, на чым пакрышыцъ сала. Ст. дэбаць, дыбаць. Бяльсл. Ён дэбае, дык за вярсту чутна. Хведараўка Краснап.(Бяльсл.). дэдукца-ўь/-ўь/, ж.—дедукция, дэдукчны-ная-нае—дедуктивный, дэзорганізатар-яря, п редл. и зват.-ару, м.—дезорганизатор. д эзо р ган ізатар скі, -кая-кае—дезорганизаторский. дэзорганізаваць-зую-зуеш-зуе, соверш. и н ееоверш.— дезорганизировать. дэзорганізаца-цы-цы, ж.— дезорганизация. дэзы нф эктар-яря, п редл. и з в а т.- а р у, м. —дезинфектор. дэзынфэкца-ўь/, ж.—дефинфекция. дэзы нф экчны, -ная-нае—дезинфекционный. дэзынфікаваць-кую-кусш-куе, нееоверш. и соверш.—дезинфицировать. дэізмл-мы-ме, ж.—деизм
Дадатковыя словы
вандарачкў, дацёрці-ф^ь, дач-увацца->эдя, дачак-аць-яг^я, дачкў, дачўхна-ны-не, дачўшачка-чкі-чцы, даўніцца-«/г^я, дэдукца-^ь/-^ь, дэдўкчны-ная-нае—дедуктивный, дэзынфэкца-^ь, лўчыла, пяніцу, хацесах, ігуя, іжі, ўьі
6 👁