дазволіцца 297 даказ п овел.-яй-ЯІІма, несоверш.— П О ЗВ О Л Я ТЬ, Гсл.; Асташова Чаш. (Ксл.); Шсл.; Бяльсл. разрешать (давать разрешение, позволение С.). Ксл.; Дз. Не дазваляйце дзяцём дурэць. Ст. Шляхціча, хто бы сам корчмы пакутныя....меў, алъбо людзём сваім меці дазваляў, пазваці да суду....вольна. Стт. 504. дазволіцца, со в ер ш.—получить позволение, Гсл.; Ксл.; Воет. (Даль); БНсл. спросить О позволении. БНсл. Ты гуляла, як самаволка, а я ж дазволіўсяў таты. Гсл. Трэбааб гэтым V яго дазволіцца. Бікава Сян. (Ксл.). Н есоверш. дазваляцца-я/ося-яб'шся—просить позволения(разрешения, С.)- Дел., испрашивать, получать по просьбе разрешение. Ксл.; Воет. (Даль). Кажны раз надабе дазваляцца дамоў ехаць. Красьн. (Дел.). Я стала дазваляцца памагчы памясіць. Тм. дазвольны, -ная-нае—позволительный. БНсл. дазвольны злуч, г р а м.— уступительный союз. дазваленьне-«л, предл.-Н Ю, от гл. им я сущ.(к дазваляцъ)—разрешение, позволение. Бяльсл. Жане можна бяз мужняга дазваленьня ў школу пайсьці навукі вучыціся. Кіт. 40610. дазваляць,—см. п од дазволіць. дазваляцца,—см. п од дазволіцца. дазваньня, даўзваньня, н а р еч.—совершенно, (БНсл.) дочиста. Шсл.; Варел. Дазваньня высахла дзяўчына. Ст. Дазваньня град пабіў дабро. Ст. У яго згарэла усе дазваньня. Варел. дазубГць,—см. п од зубіць. дажон-ону, предл. и зват.-оне, м.—окончание жатвы. Гсл. А у нас сядні дажон, дажон, — прыганятаму ражон, ражон. Гсл. См. дажынкі. дажоньніца-ць/-ўь/, ж.—женщина совершающая "дажон'\ иначе дажынкі". НК: Очерки, 451. даж-аць-ынаць, — см. п од жаць. дажданьнё-ня, п р е д л.-н ю, с р.—дожидание, терпеливое ожидание. Нел. 138. Дажданьня ня стала ў вас яшчэ троху пачакаць. Нел. даждаць,—см. п од ждаць. дажджавік-/к*7, п р е д л.-ік ў, зв а т.-іч а; мн. ч., дат.-К О М, мн. ч., предл.-К О Х, м.— НепрОМОкаемый плащ. Яцкава Вал.; Ар. дажджавы-вая-вое—дождевой. Ар. Дажджавая вада. Ар. дажджлівы-?ял-вя?—дождливый, дажджывы-вял-вя*'—Д О Ж Д Л И В Ы Й. Ш сл. Дажджывы сяголета год. Ст. См. дажджавы. дажвякаць,—см. п од жвякаць. дажыгацца, см. п од жыгацца. дажыгнуць,—см. п од жыгаць. дажынкі-яяк, единст в, ч. нет. 1. окончение жатвы. Гсл.; Ар.; Нел. 138; Дел.; Шсл. 2. угощение соседей и жней по случаю окончания жатвы. Нел. 138; Ар.; Шсл. Спраўлялі дажынкі. Дел. На дажынках i icкрынка была. Нел. Як дажнем жыта, дык дажынкі спраўляць будзем. Бялсл. дажывотна, нареч.—пожизненно. Нел. 138; БНсл. Двор запісаў дажывотна жонцы. Нел. дажывотны, -ная-нае—пожизненный. Нел. 138. Дажывотны мае вольны хлеб. Нел. дажывоцьце-ф?, предл.-Ц Ю, ср. 1. время до конца жизни. Нел. 138. Па дажывоцьце своё будзе сыт. Нел. 2. пожизненное владение, (Гсл.) пожизненный надел, пожизненная рента, пожизненный доход. БНсл. даіць, даю, доіш, дое, несоверш.—доить. Ар. С оверш. надаіць. Ар. С оверш. падаіць —подоить. Ар. С оверш. удаіць—надоить за один раз. Ар. выдоеваць-оюю-оюеш-оюе, несоверш. к выдаіць. Ці добра ўсё прыгледзела Насту ля,.....асабліва Зорку — хаця б сена ўпару падкідала ёй, хаця б добра выдоевала, а то, ня дай Божа, малако перагарыць_ Марціновіч(Беларус, Но. 159). С оверш. выдаіць—ВЫДОИТЬ. Ар. Прич. выдаены. Малако із цыцок выдаена, ня можна у цыцкі назад уліць. Ют. 64613. даіцца, доіцца, ст рад, к даіць—доиться. Ар. Лыса доіцца. Ар. даймо-.ш7, мн. ч. доймы-мау, ср.—впечатление. Чалавек ня можа забыцца іў сваёй памяці зацерці нершых жыцьцявых доймаў. Шакун: СьледЗ. даймаГлам, нар., в вы раж ениях: даходзіць, дайсьці, даведацца даймаілам—приставая, задавая неожиданные вопросы, применяя уловки, стараться узнать чтол. Ён у дзяцей даймаілам даходзіў, хто ў нас быў. Варел. дайманьням, у знач. прысл. — даймаілам. Ар. даймаць, даняць,—см. под імаць. дайніца-чь/-чьб ж., облает.—даёнка. Ар. дайсьці, дайці,—см. п од ісьці. даКОр-О/Л', предл. и зват.-ору, м.—упрёк, мгел. укор. Бяльсл. Ня толькі тае выпіўкі было, КОЛЬКІ дакору. Пбалы Касьцюк. (Бяльсл.). дакорлівы-ўяя-вяг—склонный к упрекам. Міх. дакорна, нареч.—укоризненно. МГсл. даКОСКІ, мн. ч.-каў, еди нст в, ч. нет., 1. окончание сенокоса. 2. празднество по случаю окончания сенокоса. Ар. Як будуць дакоскі — во будзе пацехі. зед 140. дак-ошаваць-япуь,—см. под касіць. даказ-зу, п р ед л.-зе; мн. ч.-зы-заў, м.—донос. МГсл.; БНсл. Ён даведаўся, што Канцавога а Сухавея арыштавалі з даказу за контра-рэволючную агітацу. Дзьве Душы
Дадатковыя словы
дажджлівы-<?ял-вя?—дождливый, дажоньніца-ць/-^ь, дак-ошаваць-яп^ь,—см, дакорлівы-^яя-вяг—склонный, оіл, цьі, чьі, ябшся, яіося, ўьі
1 👁