Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

 ◀  / 1324  ▶ 
Старонка 267
 ◀  / 1324  ▶ 
гудзёньне 249 гутарыць 2. ВЫТЬ, Нсл. 124; Дел. Ваўкі гудуць. Нел.; Дел. 3. плакать В ГОЛОС, Гсл. ВОПИТЬ, Нел. 124. реветь (, громко плакать, С.) мгел., выть, плакать навзрыд, реветь. Воет. (Даль); Юрсл.; Дел. Отгл. имя сущ. гудзёньнt-Н Я, предл.-ню, ер.—рёв, плач. Юрсл. Справіў гудзеньне на ўсю вуліцу. Юрсл. Перастань гусьці, бо загудзеш іншым способам. Нел. Колькі табе год, што ты гудзеш, як малёнькі? Юрсл. Щ гудзеш ты, як ён матку б'ець? — Не, наго ж гусьць? Дел. Дзеўка бядуе, гудзецъ па ім. Дел. / давай баба гусьці. Ельн. (Дел.). Ідзець малец абстрыканы й гудзецъ. Дел. Соверш. прагусьць—проплакать. Дел. Дзеўка прогула, паку ль я прышла з грыбоў. — Маўчы, кума: i мая загулася! Дел. Соверш. узгусьці, узгусьць, узгуду, узгудзёш, узгудзёць, узгудзём, узгудзіцё—зареветь (, заплакать в голос, С.) Нсл. 653. Як воўк узгула. Нсл. Чаго ты, як карова, уз гула нябітая? Нсл. 4. шуметь И петь. Дел.; Нсл. 124. ІдуЦЬ, гудуць валачэбнікі. Дел. Талака гулзёць. Нсл. загусьці, загуду-дзёш-дзёць-дзём-дзіцё; прошл. вр. загуў-гула-ло-лі, соверш. 1. начать гусьці", загудеть. 2. завыть. 3. завопить, Нсл. 166. зареветь. Гсл.; Дел. Загула як воўк. Нсл. Мяне ніхто ня біў, а я сядні зваліўся з ложку, пабіўся, — загуў, пагуў дый палез ізноў на пасьцелю. Дел. Ен загуў. Дел. 4. загоревать, принять горе. Дел. Зь ім загудзеш. Дел. 5. соверш. к гусьці 4. загусца, загусьціся, соверш.— нагореваться. Дел. Зь ім загудзешея. Дел. пагусьці, соверш.— гусьці" некоторое время во всех знач. этого глагола. гусьцёр-/?у, предл.-ру, м. 1. густота хлеба на пне. НК.: Очерки, Но. 116. 2. большой лес, между которым сплошной стеной идет мелколесье и отдельный "ХМЫ ЗЬНІК" ИЛИ парасьнік". НК.: Очерки, 469. гусьцёрва-вы, дат., предл.-ве, ж.— м ел к ая чащ а. НК.: Очерки, 469, Но. 116. гусьцёць-еш-će, несоверш.— СГущаТЬСЯ, густеть. Ар. Соверш. згусьцёць— сгустеть. Ар. Соверш. пагусьцёць— с т а ть б о л е е густы м, п о гу стет ь. Ар. г у с ы ц н п - н і - н і, ж.—густота. Ар. гусьцщь, гушчу, гусьціш-це, несоверш., перех.—сгущать. Соверш. загусЫЦЦЬ—СДелать гуще надлежащего. Нсл. 166. Гаспадыня хлеб загусьціла. Нсл. Прич. загушчаны—сделанный гуще надлежащего. Хлеб загушчаны ў замесе. Нсл. 166 Т у ш к а л к я -лкі-лцы; мн. ч., род.-лак(-лкау), ж.—качель, устраиваемая обыкн. на балке в гумне или на дереве, состоит из веревок и доски или корыта, Шел. — арэлі. Янк. I. Дзяцюкі зь дзеўкамі пашлі на гушкалку. Ст. гушкалкі-лдк, См.—трясина на болоте. Шел. На гушкалках ледзь не залілася Карова. Амельна Пух. (Шел.). гушкаць-аю-аеш-ае, несоверш. каго—качать на качелях, в люльке. Шел. Помаленьку гушкай дзяцё. Ст. ТуШКЛЦЦЛ-аЮСЯ-аеШСЯ, несоверш., возвр. —качаться на качелях, Шел. качаться. Янк. 1. Хадзіма гушкацца. Ст. Добра гушкацца на бярэзе. Янк. I. гушкі, междомет. при качании детей на ногах, на качелях или в люльке. Шел. Гу-ўшкі! гу-ўшкі! Ст. гушча-чы-чы; мн. ч.-чаў, ж. 1. густая часть супа. Ар. Гушчу зьеў, а жыжку на кагал. Послов. 2. суп из крупы, имеет третью часть ЖИДКОСТИ. НК.: Очерки, 18. 3. облает.—сваренная ячменная (всякая, С.) крупа. Шел.; Дел. Мала сягоднінаварылі гушчы. Запярыньне Пух. (Шел.). 4. гушча-каша—кушание, отличается от супа гушчы" тем, что не имеет жижи. НК.: Очерки, 20. гушчир-ару, предл.-ару; мн. ч.-ры-роўром, мн. ч., предл.-pox, м. 1. чаща. Гсл.; Шел.; Крупеніна в і ц. (Ксл.). Пераз пераблытаны гушчар палез у гару. зед 85. См. гушчэр. 2. трущоба (, густой лес, С.) Гсл. гушчэр-э/?у, предл.-эру, м.—лесная чаща. Шсл. Залез у лесе ў самы гушчар, ледзь назад выбіўся. Ст. См. гушчар. гушчынń-Hl-Hl, ж.— густота. ЗСД287;БНсл. См. гусьціня. гутанькі, междомет. — крик русаЛОК, качающихся на дереве. Дел. Загавеўшыся ў Пятроўцы, калышуцца яныфусалкі) на разьвітых вянкох i крычаць: гутанькі, гутанькі. Смл. у.(Дсл.). гутараНЬНе-НЛ, предл.-НЮ, отгл. имя сущ. к глаг. гутарыць—беседование. Даўгое гутараньне ваша! Нсл. 126. гутарЭЛІ-ЛЛу, единств, ч. нет.—качели. Гсл.; Юрсл. Павесіў гутарэлі i цэлы дзень ня злазе. Юрсл. гутлркл-ркі-рцы, ж.—беседа. Ар.; Шсл.; Бабінічы Віц. (Ксл.).; Гсл.; БНсл. ЖанЧЫНЫ разьвялі гутарку. Ст. Яна чула ўсю іх гутарку. Н. (Афанасьев, ІУ, 1914, 287). гутарлівасьць-ў/, ж.—разговорчивость. БНсл. гутарлівы-вял-вде—разговорчивый. Ар.; БНсл. гутлрыць-ру-рыш-ра; повел, -тар-тарма, несоверш.—беседовать. Гсл.; Ар.; Шсл.: Канавалава Куз. (Ксл.); БНсл. Ай, НО дварэ людзі гутараць. Дел. Сягодня i за мной Пан гутарыў. Кіт. 5а4. У мэчыці сегасьветных слоў ня гутар. Тм. 3061. Зьберліся ўсе ў хату ды гутараць сабе. Слопішча Шацк. (Шсл.). Соверш. нагутарыцца—достаточно, вдоволь побеседовать. Нагутарыліся перазь вечар, пара спаць. Нсл. зоз. Пагутарыліся мы сядні досыць, — ці не пара
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

бець, гудўць, гушчйр-ару, гушчў, гўсьці, гўсьціш-це, гўтанькі, гўтараньне, гўтараньне-нл, гўтарлівасьць, гўтарлівы-вял-вде—разговорчивый, гўтарыць, гўтлркл-ркі-рцы, гўшкалках, гўшкалку, гўшкалкі-лдк, гўшкацца, гўшкаць-аю-аеш-ае, гўшкі, гўшча-чы-чы, загудў-дзёш-дзёць-дзём-дзіцё, загўсца, загўсьці, нагўтарыліся, нагўтарыцца—достаточно, пагўсьці, прагўсьць—проплакать, предл.-арў, предл.-рў, узгудў, узгўсьць
3 👁
 ◀  / 1324  ▶