зьбёрціся 115 бескарысны зьбёрціся, (Нсл.195), забрацца, субрацца, (Суцькава Аш.), Зьбяруся-рЭШ СЯ-рэЦЦарэм ся-ры цёся, зьбёруцца(зьбяруцца), п рош. вр. зьбёрся, зьбёрлася, зьбёрліся (забраўся, субраўся-бралася-браліся), с о в е р ш.—собраться, приготовиться к чему. Нсл.195; Ар. Усі зьберліся ў вадну хату. Нсл.195. Дурань сьвіснуў на каня, іён прыбег. Дурань забраўся дый паехаў. Н.(Афанасьев, 11,1914,292). ЗЬбІраньне-НЛ, п р е д л.-Н Ю, от гл. имя сущ. к ЗьбІра Ц Ь, зьбірацца—сбор (действие, С.) Ксл. Пачалося зьбіраньне людзёў. Застадольле Сян. (Ксл.); Нел. ЪъЬ\\2ЯЩи-аЮСЯ-аешсЯ, несоверш.—собираться. МГсл.; Ар.; Шсл.; Нсл.195; Ксл. МуЖ ЫКІ к нам часта зьбіраюцца. Рудня Аз. (Ксл.). Зьбіраюцца мужчыны на сход. Ст. Доўга ты зьбіраешся. Нел. Зьбірайцеся, родныя, у хатку. Нел. С оверш. зьбёрціся, (Нсл.195), забрацца, субрацца, (Суцькава Аш.), зьбяруся-рэшсярэцца-рэмся-рыцёся, зьбёруцца, зьбяр уц ц а; п р о ш. в р. зьбёрся, зьбёрлася, зьбёрліся, забраўся, субраўся-браласябраліся. зьбіраньне-ня, предл.-НЮ, отгл. имя сущ.(к зьбіраць, зьбірацца) С оверш. назьбірацца-аўгуа, 1. собраться c разных строн во множестве. Нсл. Паўнюсенькую царкву назьбіралася народу. Нсл. Адусюль назьбіралася старцоў. Нсл. 2. понемногу насобирать себе. Нсл. 307. За дзень каровы троха ŭ назьбіраліся. Ст. набірацца, н есоверш.(к набрацца 1,2)—набираться. набрацца, набярэцца-рэмся-рыцёся; п рош. вр. набралася-браліся, соверш. 1. собраться, скопиться в каком-л. количестве; набраться. Паўнюсенькая хата набралася цікавых. 2. достигнуть какого-л. количества, набраться. Покуль загаспадарыліся, вун колькі даўгоў набралася! 3. много потрудиться, нагореваться. Шсл. Вось набраўся, паку ль прышоў дамоў па гэткай благой дарозе! Ст. 4. взять, достать в нужном, достаточном количестве. Гэтулькі патрэбаў, ідзе на ўсе грошы набрацца! набіруцца. несоверш. к набрацца 1, 2 —набираться. пабрацца, соверш. 1. взяться (многим С.) Гсл.; Ксл. Пабраўшыся за рукі, русалкі пачалі весела гуляць. Гсл. 2. покрыться чем-л., оказаться покрытым чем-л. Уся хустка набралася ў ПЛЯМЫ. Каралёва Выс. (Ксл.) 3. взаим., соверш.(к брацца 2)—сочетаться браком, МГсл.; ПНЗ; Нсл.423; Растсл.; Вят.,Вост. (Даль); Ксл. жениться. Нядаўна пабраліся а ўжо й пабіліся. Нсл. Любіліся, не набрался, толькі людзі насьміяліся. Кажамякі Імгл.(Косіч,59). Яны ўжо пабраліся. Глебаўск. Сян. (Ксл.). Дзяўчынка-сэрца, сябе ня трывож. Ня песьці надзеі i жалю ня множ. 3 табою пабрацца мне волі няма. Гарун (ст. Ноктурно). Ня раз ужо гаварылі аб тым, каб пабрацца, каб пачаць супольнае жыцьцё. зсд.194. перабірацца, в о зв р., н есоверш. 1. переправляться, перемещаться, переселяться. Асьцярожна перабірайеся пераз раку. Нсл. 398. 2. исподволь изменяться, говор, о погоде. Нсл.741. Пагода перабіраецца на дождж. Нсл. Перабіраецца на пагоду. Нсл.741. 3. переезжать (или переходить, С.) на НОВОе МеСТО ЖИТеЛЬСТВа. Ксл. С оверш. перабрацца, а) (к перабірацца в 1-ом зн.) Нсл.398. Ня ведаю, як мы перабярэмся пераз гаць. Нсл. б) (к перабірацца в 2-ом зн.) Нсл.741. Пад вечар на мароз перабралася. Нсл. в) {к перабірацца Зу-yпереехать на новое ж и т е л ь с т в а. Ксл. Ён перабраўся да Віцёбску. Доўжа Куз. (Ксл.). разабрацца, со в ер ш — разобраться, привести в порядок свои вещи (обычно после переезда, переселения и т.п.) разьбірацца, несоверш. к разабрацца. выбірацца-я/осл-дгшся, несоверш. 1. СОбираться уходить или уезжать. Шсл. Бацька выбіраецца ў лес. Ст. 2. иссякать. Шсл. У нашай студні выбіраецца вада. Ст. бесхацГмец-л*ўя, предл.-МЦу, з в а т.-м ч а, м.—бездомный. Пайсьці вандроўным бесхацімцам. Дуб. б ескалам е сн а, н а р е ч.(к бескаламесны) —без суматохи, без шума. Нсл.21. Разьдзялілі мяжсобку палюбоўна, бескаламесна, бяз сваркі. Нсл. бескаламёсны-ияя-ня е—спокойный, не сопровождаемый суматохою, шумом, спором, Нсл.21. безмятежный. Бескаламеснае вясельле рэдка бывае. Нсл. бесканоўны-ная-нае—внеочередный в игре, Нсл.21. вообще внеочередный. Бесканоўная варта. Нсл. См. бясконны 1. бескаранна, н а р еч.(к бескаранны)—безнаказанно. Гсл.; Нсл.21. Ён усе робе бескаранна. Нсл. Можна вёсела й бескаранна пасьміяцца. зед 213. бескаранны, -ная-нае—безнаказанный. Нсл.21; БНсл. Учынак застаўся бескаранны м. Нсл. бескарэнны-ная-нае—неимеющий корня. Расьце трава бескарэнная, а я малада — бязродная. Кажамякі Імгл.(Косіч 27). бескарысна, нареч.(к бескарысны). Нсл.21, 1. бесполезно, (Ксл.) напрасно. Нсл.21. Ён робе бескарысна. Бабінічы Віц. (Ксл.). Бескарысна езьдзіш, уганяешея. Нсл. 2. без прибыли, без роста. Нсл.21. Бескарысна пазычыць. Нсл. 3. дурно. Нсл.21. Бескарысна зрабіў. Нсл. бескары сны, -ная-нае—бесполезный. МГсл.; Нсл.21. Бескарысны чалавек. Нсл. Бескарысная работа, рэч. Нсл
Дадатковыя словы
бесхацгмец-л*^я, набір^цца, назьбірацца-а^г^а, ъъь\\>2ящй-аюся-аешся, яіосл
4 👁