Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

бедалака 108 безадказна бедалака-к/, о б щ.—бедняга. Прыходзе пад ноч конь, іржэць бедалака а ён у санёх мертвы. Вышынскі: Хата пад ліпою. (Беларус, Но. 155). бедаваньне-ня, п р е д л.-н ю; мн. ч.-ні-няў, о т гл. и м я с у щ.(к бедаваць)—изъявление жалобы на плохие обстоятельства. Нсл.40. Бедаваньням не паможам. Нел. Ь*!ФЪ&цъ-ую-уеш-уе; пове ъ-уй-уйма, несоверш. 1. бедствовать, горевать, (Ксл.); Нсл.40; Гсл. Бядуе чалавек, няма хлеба, дзеці галодныя. Ст. Цэлы век бядуем. Нел. Яна дужа бедавала, як памер яе мужык. Азярэцк Сян. (Ксл.). Як ты жывеш, i зь дзецьмі сваімі бядуеш. Гарун: Шчасьце М. С оверш. перабедаваць, п ер ех.—перегоревать. Нел.399. Перабедавалі зіму, сваёгора. Нел. П рич. перабедаваны, 1. терпением преодоленный. Нсл.399. Перабедаванае гора няма чаго ўспамінаць. Нел. 2. проведенный в бедствии. Нсл.399. Зіма перабядавана, а на вясну паправімся. Нел. С о в ер ш. прабедаваць—провести бедствено. Нсл.519. Прабедавалі зімубяз хлеба; i вясну, Бог дасъць, прабядуем. Нел. 2. скорбеть. Нел 40. Ёсцьнадчым бедаваць, страціўшы такого сына. Нел. Не бядуй, сястрыиа мая. Тм. 3. беспокоиться. Э, дрэнь, не бядуй, я табе памагу. Каласкі, 1955, Но. 29-30, стр. 5. пабедаваць, 1. погоревать, 2. посетовать. 3. побеспокоиться. Пабедавалі троху дый толькі того. бедавацца, бядуюся-ўешся, несоверш. 1. переносить бедствия. Нел.40. Соверш. зьбедавацца—удручить себя бедою, горем, м іх.; Ар. С о в е р ш. набедавацца —натерпеться бед, горя. Шел.; Ар. Набедаваўся чалавек бяз хлеба. Ст. Бедненькі набедаваўся пераз жыцьцё своё. Нсл.40. 2. беспокоиться, заботиться о чем-л. Войш. Напісаў ужо, не бядуйся. Войш. Бядуецца чалавек, як зіму пражыць, дзеці пракарміць. Нсл.40. Не бядуйся, перажывем неяк. С оверш. разьбедавацца —сильно разжалобиться, загоревать, Шсл.; Ар. сильно опечалиться, розжалобиться. Нел.545. Разжаліўся, разьбедаваўся чалавек — ну й мусіў жа пазычыць яму з пуд мукі, хоць i ў самого вобмаль. Ст. Разьбедаваўся, быццам вялікае што страціў. Нел. бедкавацца-куюся-куешся, несоверш.. на каго—жаловаться, выражать жалобу, скорби на каго. Нсл.40. Ён заўсёды бядкуецца на цябе, что ты яго крыўдзіш. Нел. бедна, 1. нареч. к бедны. Яны жывуць бедна. 2. тоскливо на душе. Ксл. Ай, як i мне сядні бедна! Ганкавічы Беш. (Ксл.). беднасьць-ф, ж.—бедность. Гсл.; Ар.; Шсл. 3 багацъця жджы беднасьці, зь беднасьЦІ—багаЦЪЦЯ. П ослов. Забалоцьце Сьміл. (Шсл.). ЬёцщгЩА-НЮСЯ-ШШСЯ, несоверш.— П рИ творяться бедным. Ар. соверш. зьбёдніццанюся-нішся—притвориться бедным. Ар. Соверш. прыбёдніцца—(притвориться, С.), прикинуться (несколько С.) бедным. Ксл. Як ён прыбедніўся! Бель Выс. (Ксл.). бёдны-ндя-ндс, 1. бедный. Ар. 2. (в знач. сущ.)— бедняга, бедняжка. Ар. бёдранец-«цд, п р е д л.- н ц у, м.—растение, на корнях которого собирают червец. Нел. 18. безаблудна, (Нсл.22)—несбивчиво, верно. Ср. безаблудны. безаблудны, -ная-нае—несбивчивый, верный, справедливый. Нсл.22. Безаблуднай ідзі, дзяцятка, дарогаю, i Бог цябе дабраславе. Нел. безабльіжна, нареч.(к безаблыжны)—безобманно, неложно, искренне. Нсл.22. Безаблыжна гавора. Нел. безаблыжны, -ная-нае—необманчивый, неложный, искренный. Нсл.22. Безаблыжны прыяцель. Нел. Безаблыжны товар. Тм. безаглядна, нареч. к безоглядны. Баўтрамей ня ўчуў подходу i згадзіўся безаглядна. Гарун: Кан. Паўлючонка. безаглядны-ндя-нас—совершаемый без оглядки, без рассуждений. безахотна, нареч.к безахотны. Нел. 23. Безахотна жаніўся. Нел. безахотны-ндя-нде—неимеющий желания, неохотный. Нел. 23. Безахотная работа цяжкая. Нел. безахоціць-очу-оціш-оце; повел.— оцьоцьма, несоверш., перех.—ЛИ Ш аТЬ ОХОТЫ. Нел. 23. Мяне безахоціў, а сам захацеў. Нел. Соверш. абезахоціць—лишить охоты. Нел. 23. безахоцьце-іўя, п р е д л.-ц ю, ср. 1. неохота. Ізь вялікім безахоцьцям, але дзеля існуючага парадку, прышоў ізь ёй аж да дзьвярэй, ідзе жыла. Шакун: Сьлед 14. Валей не пачынай работы, калі бярэшея зь безахоцьцям. Нел. 2. апатия. безадхланна, нареч.(к безадхланна)—без облегчения. Гсл.; Нел. 22. Безадхланна грэшнікі мучацца ў пекле. Нел. безадхланны, -ная-нае—необлегчаемый, Нел. 22.—безотрадный, мгел. Безадхланная мука. Нел. безаддушна, нареч.(к безаддушны)—постоянно, безпрерывно, без отдыха. Нсл.22. Безаддушна лезе ў вочы. Нел. Безаддушна прыціскае работаю. Тм. безадцушны-ндя-нде—не позволяющий перевести дух, беспрерывный. Нсл.22. Безаддушная праца. Нел. безаддышна, нареч. — безаддушна. Нсл.22. безадзоунасьць-щ, ж.—безапелляционность. Ср. адзоў, адзоўны. безадзоўны, -ная-нае—безапелляционный. Ср. адзоў. безадказна, нареч.(к безадказны) 1. безответно