Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

навучаны 1222 выборны 16. Навучаць, навучы цьна добрае, на злое. Нсл. М ат ка дачку навучае. Ст. Н адт а ж поп сядні навучаў. Ар. Н авучаць ты яго навучай, але н я бі. Перавоз Cip. (Ксл.). Н аш т ат улька хораш а научав. Нсл. А нгел, ізь неба зышоўшы, мусульм ан навучаў. Кіт. 90а. Гэй, прароча, пы т ай у іх(прарокаў) навуку ці давалі кафірам(араб., нявернікам), чы навучалі нявернікаў. Кіт. П3а7. Зыйдзі яш чэ раз зь неба, не навучаць, зы йдзі караць. Кавыль: Пад зорамі, 7. Л ю дзІ лепш даўней т ут жылі, i другіх добра вучылі, чуж ы т аго н я знае, т о ŭ на ліха навучае. Каратынскі: Гутарка(Б. Шляхам, 1967, Но.б). A шт о выхадзіш? нічога! П рост а... нельга т ут маўчаць! — пачаў, пачаў м алого, я к то й бацька навучаць. c. Музыка, 126,—вразумлять. 2. ирон.—настраивать. Нсл. Ты яго на зло наўчаеш, наўчы ў. Нсл. П рич. навучаны (наўчаны), к навучаць(наўчаць) 1, 2, 1. подвергавшийся наставлению, настраиванный. 2. наставляемый, настраиваемый. навучан ьн е(н аучан ьн е)-н я, п р е д л.-н ю, от гл. им я сущ. к навучаць(наўчаць) 1, 2. навучыць, наўчы ць, 1. наставить. Нсл. 323; Ар.; Кіт. 19617—вразумить. 2. настроить. Нсл. На сваю галаву наўчыў. Нсл. 323. П р и ч. н а в у ч а н ы, н аў ч ан ы, 1. наставленный. Нсл. 323. 2. настроенный. Нсл. 323. Г а во р а, я к наўчаны. Нсл. п ад ву ч ац ь-аю -аеш -ае; п о в е л.-а й -а й м а, н есо в ер ш. на ш т о и л и с доп ол н. 1. подстрекать. Ар.; Нсл. 439; Стрыжава Беш. (Ксл.). Ты яго на ліха падвучаеш, падвучыў. Нсл. 2. настаивать, приводить в какое-л. настроение. О т гл. им я сущ. падвучаньне-ня, п р е д л.-н ю; мн. ч.-ні-няў—подстрекание, настраивание. Ар. Соверш. падвучыць, 1. подстрекнуть. Ар.; Нсл. 439; Ксл.; Шсл. Я го п а д в у ч ы л і ў к р а с ь ц і. Нсл. М а л а д з е ц, падвучыў, каб дзеці кралі. Ст. 2. привести в какое-л. настроение, настроить. П рич. падвучаны—подстрекнутый, настроенный. Нсл. 440. Ты н я сам сабою, а кім -колечы падвучаны сказаў гэта. Нсл. вы вучы ць, соверш. к а го чаго, и л и с инф. —выучить, обучить. В ы вучы ў ясьмі яго малярст ву. Гордз. Ак. ХУН, 4. прывучаць-аю-асш-лс, несоверш.—приучать. Н я пры вучай дзіцяці маніць. Нсл. 498. П рич. пры вучаны—приученный к чему-л. Нсл. 498. С оверш. ПрЫВуЧЫЦЬ, ПрЫучЫЦЬ. Нсл. 498. М а т к а пры вучы ла, пры ўчы ла сына дурэць. Нсл. О т гл. им я сущ. прывучэньне-«я, п р е д л.-н ю, 1. приучение. Нел. 498. П ры вучэньне м аладога каня да сахі. Нсл. 2. сноровка. Нсл. 498. П ры вучэньне дурэць, хадзіць у шкоду. Нсл. вызукаваць, - к у ю - к у е ш - к у е, по в е л.-к у й к у й м а, вызукаць- а ю - а е ш - а е, по в е л.-а й а й м а, несоверш., к а г о - ш т о —изучать, МГсл. ИССЛедоВаТЬ. Ср. в Ы З у ч а в а Ц Ь. Соверш. ъ ъ п у к ъ ш ц ъ - к у ю - к у е ш - к у е, вызукаць-ша е ш - а е, соверш., п ерех.—до тонкости изучить чьи-либо свойства, Гсл. изучить вообще. ъыгуч& ъ& цъ-чую -чуеш -чуе каго-ш т о, несоверш., облает.—изучать. МГсл. ВЫЗуЧЫЦЬ, К аго -ш т о, со в ер ш., о б л а ет. —изучить. МГсл. Ср. вызукаваць. вучыцца-чуся, вучыш ся, несоверш., чаго у каго або зь неазн. 1. учиться чему. Ар.; Шсл. Буду вучыцца чытаць. Ар. Ведама гульт ай, дык лянуецца вучыцца. Ар. Вучаньнікі вучацца. Ар. Способу да веры мусулъманськай сам вучыся, ж ану й дзеці ўчы. Кіт. 37а9. Будзем вучыцца, пакуль сьмерць лучы цца, п о сл о в.—век живи, век учись. Войш. 2. учиться что-л. наизусть, повторяя — учить. Вучыся пацеры. Ар. Вучыся маліт ву Спадарову. 3. за каго—обучаясь приобретать какуюл. профессию, специальность; учиться на кого. Уцёк за граніцу ды т ам застаўся вучы цца за дохт ара. А. Луцкевіч: За 25 год, у Вільні 1928 г., 20. С о в е р ш. НавуЧЫЦЦа, наўчыцца, 1. чаго или с инф. соверш. к вучы цца 1.—научиться(чему или с неопр.). Інш ы м мож но ў цябе гаспадарыць Наўчыцца. Гарун. 2. ш т о, соверш. к вучыцца,3—обучаясь, приобрести специальность. Н авучы цца за інж ынера. Ар. звучацца-аю ся-аеш ся, повел.-айся-аймася, возвр. да чаго або зь неазн.—приучиться к чему-л. Д зеці зм алку звучаюцца д у р ы ц ц а. Нсл. 200. Соверш. звучыцца —приучиться к чему-л. Звучыўся лазіць па КІШЭНЯХ. Нсл. 200. навучацца, наўчацца, несоверш. 1. воспринимать наставления. Н авучайся, дзіцят ка, быць слухм яны м. Нсл. 2. получать направление. Нсл. 323. Н я добрага наўчаеш ся ж ыцьця. Нсл. навучыцца, наўчыцца, соверш. к навучацца, наўчацца 1, 2. Н аўчы ўся на пень брахаць. Нсл. 323. прывучацца, -а ю ся-а еш ся, н есо вер ш. —приучаться. Нсл. 498. Н е да добрага дзіцят ка т воё прывучаецца, прывучыл а с я. Нсл. С о в е р ш. прывучыцца-ч ў с я ЧЫШСЯ. Нсл. 498. вы—вы(когда два или более лиц, С.), выадукав-аць-ацца,— см. под адукаваць. выборны-н ая-н ае—отборный. Нсл. 79; Ксл. Вы борную бульбу прадалі. ЛужаснаКуз. (Ксл.). Выборны конь. Нсл. Выборное семя. Нсл. С р. ст. выбарнейшы—отборнее, более отборный. П рев. ст. найвыборны, найвыбарнёйшы—отличный, отличнейший, самый лучший, Нсл. отборнейший. Н айвыборны конь. Нсл. Н айвы борная дорога