Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

 ◀  / 1324  ▶ 
Старонка 1224
 ◀  / 1324  ▶ 
давядзёцца 1205 вётлы Б езл т, 3-ee лицо буд. или прош л. вр. давядзецца, прош.. вр. давялося— придётся, Дел. пришлось. БНсл. Ну, цяпер, голубе, не давядзецца т абе болі паляваць на іх. Ельн. (Дел.). Н е давядзецца сьвіньні на неба г л я н у ц ь. П о с л о в. Рапан. 261. П а к ін у ць давялося мне бацькаў парог(бо арыш тавалі). Кавыль: Пад зорамі, 68,—придется, случится. Шсл.; Гсл. Раз С ы монку давялося чуцъ, ЯК граю ць дудары. С. Музыка 20. Д авялося гуляць на яе вясельлю. Гсл. Ц і давялося т абе плысьці na мору? Гсл. Ц і дасьць Бог, ці давядзецца бы ці т ам, дзе наша ніва? Гарун(ст. „Журба"). С ядні пяялі два разы a мож а ŭ т рэйці давядзецца. HK: Старцы, 92. Х оць ня быў яш чэ злодзеям, але ж т ут дык давялося. Багуш. Н у, як ня скласьць свае хвалы аб тым, чым ра з дыхнуЦЬ мне давЯЛОСЯ. Сяднёу(Бацьк., Но. 4647/530-531). Д а в я л о с я (ж о р н а м) у р о д а ў нямала перацерці. Дукса. 2. ирон., т олько в прош л. вр.— как же, удастся! вот так счастье! удалось тебе! Гсл. Д авялося т абе т ак змайст раваць, як ён(значит не удалося). Д а в я л о с я, я к Натай Салосе. П ослов. Гсл. заводзіцца-джуся-дз/ш ся, н есоверш. 1. начинаться чему-л. Нел. 162. В я сель ле заводзіцца. Нел. 2. появляться, возникать, заводиться. М ыты заводзяцца. Ар. 3. вступать в драку(в ссору, С.) Шсл. А бы за ш то, дык i заводзіцца зь лю дзьм і біцца. Ст. Ст. За звычай у зя ў з усякім заводзіцца. Нел. 200.( п од звычай). С оверш. завёсьціся, -вядуся-дзёш ся-дзёцца-дзём м ся-дзіцеся, 1. появиться, возникнуть, завестись. Н я бывалае ў нас заводзіцца, з а в я л о с я. Нел. 162. У с ь в ір н е мы ты завяліся. Ар. 2. вступить в драку(в ссору, С.) Шел. М уж чы ны за неш т а за в я л іся: зараз будзе біт ва! Ст. Не із сваім брат ам ты завёўся. Нел. 162. зво д зіц ц а, н е с о в е р ш. к з ь в е с ь ц іс я,---ВЫВОДИТЬСЯ, Ар.; 1г. ИЗВОДИТЬСЯ. С оверш. зьвесьціся, зьвядзецца, прош. вр. зьвёўся, зьвяла ся-ло ся-ліся—вывестись, перестать существовать, Ар.; 1г. известись. Было дый зьвялося. 1г. паводзіцца, паводзілася, безлич., каму, 1. преуспевать; везёт, удается. Я к табе паводзілася, ш т о над т абой дзеялася? Кіт. 9667. 2. ведётся, обыкновение(есть обычным, принятым). Нел. 428. У нас т ак паводзіцца. Нел. 3. следует, прилично(обы кновенно с отрицанием "н е ", С.) Нел. 428. Н е паводзіцца т абе т ак рабіць, гукаць. Нел. С оверш. павядзёцца, павялося— счастье послужит, Нел. 48. удастся, повезёт. Табе дуж а сядні павялося. Нел. Табе, брат ку, павялося, а мне горда пры нялося. Из песни, Нел. См. пашанцуе, паш анцавала; паш энце, паш энціла. вывесыцся, соверш.—появиться на свет, вывестись(о животных). Д зе воўк вывядзецца, т ам шкоды НЯ робе. Послов. Рапан. 219. вёшаць-аю -аеш -ае, п о в е л.- а й - а й м а, н е с о верш., перех.—вешать. вёшніцы—коловорот вместо ворот или калитки. Гсл. вешчаваць, вяш чую -чуеш -чуе, повел.Чуй-Чуйма, перех. и без доп., несоверш.—предвещать(вещать, прорицать, предсказывать, С.) Нел. 106, предсказывать, мгел. предвещать, предсказывать. Гсл. Коцік мыецца, госьціка вяшчуе. Гсл. Дзякуй, што добрае імне вяш чуеш. Нел. На добрую долю вяшчуе. Гарэцкі: Песьні, 83. Соверш. навешчаваць—предсказать. Сорока не дарма вешчавала, гасьцей навечавала. Нел. 106. вётах-хя, м.—луна, находящаяся в последней четверти. Ксл.; мгел. Б ет а х настаець за дзень. Сянно (Ксл.). См. вят ох. веташковы-яягя—сделанный во время (последней фазы, С.) ущерба луны. Нел. В ет аш ковая сяўба. Нел. вётла, нареч. к вет лы — вежливо. Гсл.; Ксл. Толькі ў зорачкі ў вышы над пануры м зам кам зьзяю ць, б ліск іх вет ла т ак дрыж ыць. с. Музыка 178. П раш у вет ла сесьці. Крушына: Эрот, іскрыпка. Я ў с ІХ вітаю ветла, рада. Жылка, 76. Суст ракае вет ла восень. Мяцько(Б. Голас, Но. 71). У сьм іхнеш ся вет ла мне. А. Русак(Б. Ускалось, 1954, Но. 4, стр. 28). вётласьць-ц/, ж.—вежливость. НК: Старцы, Но. 16; Гсл. Яна зьвязавала яго сваёй казённой ветласьцяй. ЗСД 275. Вусны — СОЛадзь. І суздрам ён — ветласьць. Крушына: Творы 128. Ветласьць, што дзядзька бачыў, ня сьветчылі аб ягоным пачуцьці да яе. Шакун: Сьлед, 14. Каб не ягоная ветласьць адказаваць на ейныя пытаньні, дык ішлі бы моўчыкам. Тм. Грай пра ветласьць, вусны Ŭ вясну. Крушына: Творы, 92. Наша нявестка ветлая — з усімі ветла абходзІЦЦа. Пятніцкая Беш. (Ксл.). Давялося ветла-саладжава ўсьміхнуцца. ЗСД 177. Ветла прытуляць кусты. Салавей: Сіла, 31. ве'тліва, нареч.—приветливо. Гсл. Шчасьлівы я спа т ка н ьні з т а б о й пад вязам вет лівым. Крушына: Лебедзь И. вётлы-ла я-ла е—вежливый. НК: Старцы, Но. 16; Гсл.; Бель Выс. (Ксл.).; Пск. (Даль). Н іхт о ніколі н я бачыў, каб зьм яніўся від ягоны, заўсёды аднолькава цёплы й ветлы. ЗСД 11. Т акія до б р ы я м уж чы ны, пры гож ы я, вет лы я. ЗСД. 83. Paica слуха ла яго із спокойным вет лым усьм еха м. ЗСД 275. Д абры дзень вам у зго д зе i п а р а д ку! Ж адаю долі радаснай i сьветлай, уроды ў полю i пры плоду ў ст ат ку. Ж адаю вам i ўсёй краіне вет лай. Дуб.(Блр. Моладзь, Но. 16, ч:тр. 16). Слоўца вет лае зь белой гуеяю
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

ветліва, вядўся-дзёш, гўкаць, дзіш, чўе, чўеш, чўю
0 👁
 ◀  / 1324  ▶