в а т о ў к а 1 1 9 6 в ё д а ц ь ватоўкл-ўкі-ўцы, ж.—верхняя, короткая с рукавами, женская одежда на вате. Ар.; Азёркі Беш. (Ксл.); Шсл. Насіў картовую ватоуку. Лось(Ускалось, Но. 7, 12). ЛпранІ ватоўку, каб цяплей было. Крамяні Пух. (Шсл.). вата-ты, ж. 1. вата. Амельна Пух. (Шсл.). 2. таптун. Шсл. Возьмем вату ды пойдзем лавіць рыбу. Амельна Пух. (Шсл.). вавула-лы, м.—увалень, мгсл. вавёрка-рк/, дат., предл. вавёрцы, ж., облает.— белка. МГсл.; Ар.; Раіны Аз. (Ксл.). ваўхвіць-в/о— лечить. ПНЗ. ваўка-ўкі, ж.— рана. пнз. ваўкалака-кі-ку-ку-кам, предл.-ку, м. —оборотень, принявший вид волка. Радзіла паня. Ваўкалака прышоў i ўкраў. Дзяніскавічы нз.(Шэйн, ii, 162). Пан гэты быў ваўкалака. Тм. 163. Галасіста ж на сьвітаньню засьпяваюць пеўні, — ваўкалака аблятае неахвоча, гнеўны. Гарун. ,,Ваўкалака, — назоў казкі npa ваўкалаку. Я. Г-кі: Казкі, Но. 2, стр. 14. Ляскаў зубамі, як галодны ваўкалака. Цэлеш: Ярылаў агонь. У цёмным лесе жывуць машэка a ваўкалака. Цэлеш: Ярылаў агонь. ваўкарэз-зя, предл. и зват.-Зе, м.—огрызок волчий, руг. на животных, Нел. 62. волчья СЫТЬ. Гсл. ваўкарэзіна-ны, общ., единств.—бранное на лошадь и рогатый скот; годный только на зарез волку, Ар. животное, заслуживающее быть съеденным волком. Нел. 62. Гэта ня конь, а ваўкарэзіна нейкая. Ст. Ня увернет ніяк гэтага(гэту) ваўкарэзіну. Нел. 62. Тпру, ваўкарэзіна! Гсл. ваўкаўня-ш-ш, ж.—яма, приспособленная для ловли волков. Ар. Сьцюдзена, яку ваўкаўні. Ар. ваўняначка-ч/а-чуы, ж.—какой-то гриб. Аш.; Ск. варэнікі( один варэнік)-/сяу—грибы, употребляемые в пищу варенными, ваўнян\л-ная-нае— шерстяной. Гсл. ваўчуг— стальник полевой, рост. Гсл. ваўчыны-ная-нае—волчий. Шукайце ваўчынага шчасьця. Лынькоў: Воўчы лог (Калосьсе, Но. 2, 1935, стр. 98). См. ваўчы. ввучъщъ-цы-цы, ж.—самка волка, волчица. ввучъвы-вая-вое— глазной. МГсл. ваюн-юна, предл.-юну, зват.-юне; мн. ч., дат.-НОХ, мн. ч., предл.-HOX, м.— ВОИН, боец. Ну, мароз аддзяржаў — ваюн гэткі. Дсл.( под адзяржаць). вэн! междомет. — вон. Я на яго: вэн! уцякай з мае хаты. Дзьве Душы 153. вёцрі-ды-дзе, ж. 1.—знание(постигаемое нашим умом, наука, С.); мгсл. Гэтыя кнігі апрацаваны зь вялікай ведаю справы. Геомсл. 3. Веда надзімае, а любоў будуе. Луцк.: I ліст да Карынцян, 8:1. Вучыце народ, аддавайце яму свае веды. ЗСД 43. 2. наука. в ё д а м а, нареч. 1. взнач, безл. глагола—известно. мгсл.; Нел. 105. Т а б е в е д а м а, ш т о я г э т а г а ня лю б л ю. Нел. I б е з па п а в е д а м а, ш т о ў ня д з е л ю С Ь в я т а. Послов. Войш. 2. вестимо(само собою разумеется, С,), известно. Нел. 105. Ведама, хітры чалавек. Нел. 3. конечно. Ар.; В ойш. Ці любіш ты верашчаку? — Ведама люблю. Ар. в е д а м а с ь ц ь -щ, ж.—известие, к іт. 2 5 a ii, 65615. в е д а м е, нареч.—заведомо. Калі б хто злодзея прылічнага ведаме ў доме сваём хаваў, усю шкоду, каторая бы ся чараз таго злодзея стала, будзець павінен плаціці. Стт. 491. в ё д а м е ц -л щ я, предл.-м цу, зват.- м ч а, м. —знаток, эксперт. Значение слова "в е д а м е ц " стоит в тесной связхи со значением слова " в е д а ц ь ". П р ы гр а н і ч э н ь н ю м а ю ць б ы ц і в е д а м Ц Ы т ы х г р а Н І Ц. Мен. Акты. См. з н а л е ц. ъедьмкъ-мкі-мцы, ж.—известие. Д з. 3 нашых ведамак, зыбраных у Браслаўскім Пав. Крывіч", Но. 11, 1926 г., стр. 116. в е д а м ы, ср. ст. в ед а м ш ы — знакомый, кіт. 5а14, 7а5, 16а16, 26а5, 7569,-5а 12, 13. в ё д а м н ы -ная-нае—известный. НК: Очерки, 74, Но. 163; Ксл. Ён у нас ведамны гіцаль. Лужасна Куз. (Ксл.). в ё д а н ь н е -н я, п р е д л.-н ю; мн. ч.-ні-няў, 1. состояние по глаг. "ведацъ'\ обладание какими-л. сведениями, С.), знание чего-л. Мл.; Шсл.; Ксл. Мы вялікі князь Вітаўт даем веданьне ўсім, хто на сей ліст узозрыць. ліст Вял. кн. Вітаўта. Каб веданьне, што так будзе — не рабіў бы. Латоўшчына Куз. (Ксл.). Каб веданьне, ідзе тавалішся, валей бы там сеў. Кур. Каб веданьне, ніхто б так не рабіў. Ст. Калі б веданьне, ня рушыўся б з двара. Нел. 104. д а в ед ан ьн я—к осведомлению, что бы знать, Гсл. к сведению. Гэтыя паперы толькі да веданьня. Гсл. 2. известие. Нел. 104. Веданьня ніякага няма аб ім. Нел. Веданьня не далі, што тата хворы. Нел. в ё д а ц ь -аю-аеш-ае; п о в е л.-а й -а й м а, несоверш., перех. 1. (постигать нашим умом, С.) знать(иметь сведения о ком-чем-л., С.) Ар.; Шсл.; Кіт. 9613, 76614, 109а5. НІхто НЯ ведае, ЯК хто абедае. Послов. НК: Очерки, 194; Ар. Калі ня ведает, дык валей м а ў ч ы. Нел. 127. Ведае ён толькі з носу ды ў рот. Ст. Каб яно сьвету ня ведала. Ар. 2. знать, понимать, сознавать, отдавать себе отчет в чем-л. Ведаю, чаго вы хочаце. А р. Ён сам ня ведае, куды падацца. Ведай, як пытаць, так i адказаць. Ют. 3769. Бары се! даведайся свае кумы, бо яна сягодні памрэць. Сакуны
Дадатковыя словы
ваўняначка-ч/а-ч^ы, ваўчўг, віо, гарун.,,ваўкалака, предл.-юнў, чіа, ісяу
1 👁