в о ў н а 1 1 8 3 в а г а Не баю с я я ні ў лесе ваўкоў, ні ў полю стралцоў. К расновічы С ураск.(С ерж п.: О тчет, 12). Бягуць ваўкі шэрыя. К аж амякі Імгл. (Косіч 23). Ваўкоў баяцца у лес не хадзіць. Тм. ваучанё-няц/, дат., предл.-НЯЦІ', мн. ч.няты, cp.—волченок. Ар.; Шел. Што робе воўк, moe Ŭ ваўчаняты. Послов. Рапан. 29. У лесе злавілі ваўчанё. 2. верхнее ребро, стык двух наклонных плоскостей двускатной крыши; гребень крыши. На самым верее ўздоўж усяе страхі ляжыцъ воўк", зьбіты зь дзьвюх даўгіх дашчок. Сакуны, п. воўна-ны-не, ж.—овечья шерсть, Ш ел.; НК: Пасоб., Но. 75; Ксл. шерсть, Север(Косіч 84); ПНЗ; м г е л. шерсть, имеющая свойство волокна. Ар. Воўну чэшуць i прадуць i, адзеўшы, У людзі йдуць. С ухарукава Аз. (Ксл.). Будзем часаць воўну. Ст. Мокрую воўну. Пск. Э рмаллогион 1344 г. Уменьш. вовенка-НКІ-НЦЫ, ж. НК: П асоб., 135. воўчы мак—белена. Демид: Веров. И, 1896, 130. воўча ступа—журавленник кровавокрасный, раст. Гсл. воцат, в оцту, предл. у, на воцце, м.—уксус. Мгсл.; Ар.; Гсл.; Шсл.; Чаш нікі (Ксл.). вочап-лу, м.—колодезный журавль. Ксл.; Ст. Вочапам дастаюць ваду із студні. Дубавое Беш. (Ксл.). вочка-кя; мн. ч.-кі, c p. 1. петля в чулочной (и Кружевной, Ар.) работе. Нел. 67; Ар.; Шсл. Вочка спусьціла. Нел. Спадарычна вочка спусьціла. Аш. Спусьціла цэлых тры вочкі, робячы панчоху ў пацёмку. Ст. 2. место сюждения ребер у корзины, КОроба. Еўлічы. 3. очко в карточной игре. 4. —см. под вока. вочнік-іка, п р е д л. - і к у, зват.-іча, м.—наочный свидетель(очевидец, С.) Нел. 67. Я табе вочнікаў на гэта пастаўлю. Нел. ъочны-ная-нае, 1. глазной. Нел. 67. Вочная хвароба. Нел. 2. очевидный. Нел. 67. Вочны сьветка. Нел. вгібік-кя, м. 1. свисток для приманки дичи звукоподражанием. Ксл. Я купіў сабе вабІК. Сяркуці Сян. (Ксл.). 2. прельщение. Гсл. 3. обольщение, мгсл. вабіць-блю-біш-бе, несоверш. 1. заманивать, привлекать, Гсл.—(манить, приманивать, С.)- Бліск у вокнах — сьмех хвальшывы, ён ня ваб'щь, ён ня грэе. с. М узыка, 172. Сьніўся родны дом хлапчыне, вабіў моцна, бы съвятло. С. М узыка, 139. Прич. наст. вр. вабячы. Браты, — гукаў ён ня раз сваім прыемным голосам, у якім чулася вабячая да сябе бесьпярэчнасьць. Васілёк(Калосьсе, Но. 3-16, 1938 г., стр. 130). Отгл. имя сущ. вабеньне-лл, п р е д л.-н ю —приманивание, привлечение. Гсл. Соверш. завабіць—завлечь, заманить. Нел. 161. Завабіла к сабе малайца. Нел. Соверш. прывабіць —приманить, привлечь. Ня цікаецца зара, як калісь — самі яе прывабім. А. 1верс(Калосьсе, Но. 18, стр. 46). 2. прельщать. Гсл. вибіцца-блюся-бішся, несоверш.—идти на приманку; прельщ аться. Г сл. Ах, як гэтыя думкі й гэтая. прынадная ноч с яр од палёў... ах, як ізноў захвалявалі яны сэрца, што ўзята ад зямлі й вечна туды да яе цягнецца, ёю вабіцца. вабка-бкі-бцы, ж.—прелестница. Гсл. вабкі-кая-кае—легко приманиваемый; склонный прельщаться. Гсл. в&блівы-вая-вае, 1. заманчивый. Гсл. 2. привлекательный. Гсл. в4бнасьць-щ, ж. 1. миловидность. Гсл. 2. прелесть. Гсл. вабны-ная-нае—манящий, привлекательный. Гсл. ваг, вагуўпредл. вазе, зват.-важа, м. 1. вес. Нел. 42. 2. вес, значение, влиятельность. Яго слова мае вялікі ваг. Нел. 3. равновесие, равномерность, Н ел. 42. ритм. Ваг страціў. Нел. Рабіце адным вагам. Нел. Лучына гарыць сваім вагам. Гарэцкі: Песьні, 33. 4. ЛОВКОСТЬ. Нел. 42. 5. рычаг для подъёма телег при смазке колес. Сеуск.(Преобр. 61). вага, вагі, вазе, ж. 1. значение, Растсл. важность(большое значение, С.) Н ел., авторитет, Ксл. вес, значение, уважение. Гсл. Ен у натай аколіцы ніякае вагі ня мае. Сянно (Ксл.). У вусіх мае вагу. Нел. Чалавек бяз вагі, няма чаго яго баяцца. Нел. У чым тут вага яго? Нел. Вусатыя, чырвоныя гарадавікі баяліся гэт ага кандыдата за япіскапа, добра ведаючы яго вагу еярод паноў. Д зьве Д уш ы 73. 2. коромысло, палка с тремя железными крюками(два на концах, один посредине), служащая для запряжения двух лошадей в борону или в плуг. Ксл. Дай мне Пятрусь на адзін дзень вагі. Косы віц. (Ксл.) вага(вага, Ар.; ПНЗ; Растсл.; Гсл.), вагг, вазе, ж. 1. вес. Нел.; Шсл.; Ксл.; Ар.; ПНЗ; Растсл. Усякае цялё мае вагу. Бабінічы Вщ. (Ксл.). Слабая яго вага. Сг. Вагою бярэш, вагою й аддай. Нел. 2. весы. Ксл.; м г с л. Бацька паехаў на вагу — будзем дабро важыць. П ятніцкая Беш. (Ксл). У крамах кажная вага пячатаная. В у л ь л я н а в ічы Ч аш. (К с л.). Паправе вагі стаяць. Ют. 13464. з. гиря, Ксл.; Гсл. гиря часовая. Нел. 4. рычаг. Гсл.; Ксл. Падкладай вагу пад вугол. А зярэцк Сян. (Ксл.). Давай, дзяцюкі, паможам на гэту вагу падняць вугол. Ст. 5. журавль при колодце, Шсл. колодезный журавль. Гсл.( под коварат). Трэба да вагi прычапіць палена, каб лягчэй цягаць ваду. М атарова Сьміл. (Шсл.). Доўга баўтаецц просьле іх ля студні вага. Гарэцкі: Песьні 66. См. сьвіршня
Дадатковыя словы
вабщь, вагу^предл, вагў, вйбіцца-блюся-бішся, гўкаў
1 👁