убарані'ць 99 барнадьш С оверш. убаранГць—защитить(оборонить, C.) Шсл. Ледзь убаранілі каноплі ад вераб'ёў. Ст. 2. (воспрещать, Ар.; Гсл.), запрещ ать, возоранять. Ар.; Гсл.; Нел. 31. Ты бы Ŭ ЦЯПвр ей браці таго дзерава не бараніў. Квятк. 150. Я табе не бараню сюдэй хадзіць. Ар. Поп бароне хадзіць на ігрышча. Нел. Хлеба-солі не бараню табе. Нел. С оверш. забараніць—запретить. Гсл.; Ар.; Шел.; Нел. 160. Ані Пан Бог забараніў, ані дазволіў, i прарок таго ня чыніў, i людзём не бараніў, ані дазваляў — то ест мэкруг. (заб., няма грэху). Кіт. 68613. Забаранілі на атаве пасьціць. Ст. П р и ч. забаронены —запрещенный. Ар.; Шел. Сяголета Глушня луг забаронена. Ст. разбароневаць-нюю-нюеш-нюе; п о вел.нюй-нюйма, н есо вер ш., п е р е х.—раЗВОДИТЬ д е р у щ и х с я. Шел.; Ар. Пачаў іх разбароневаць, дык ЯНЫ яму надавалі. Ст. С оверш. разбараніць—р а з в е с т и де р у щ и х с я. Гсл.; Ар.; Шсл. бараніцца, несоверш., во звр.—защищаться, обороняться. Ар.; Гсл.; Шсл. Барысе, сам бараніся. П ослов. Ст. Ліст князя маець прынесьці, чым бы ся Сенька бараніці меў. Гордз. а к. х у и, з. С оверш. абаранГцца —оборониться, защититься. Ар.; Шсл. Ледзь абараніўся ад сабак. Ст. С оверш. адбаранГцца—защититься, оборонится. Шсл. Ад бабы не адбаронішся. Дел. Ледзь адбараніўся ад ваўкоў. Ст. С оверш. убаранГцца—защититься. Шсл. Не ўбараніцца ад мышэй. Ст. баранькоўка-ўкі-ўцы, ж.—баранья шапка. Ксл. Купіў шапку-баранькоўку. Замошша Сян. (Ксл.). баранькавы(бараньковы, Ксл.)-вая-вае, прилаг.(к баранькі)—мерлушковый. Нел. 15. Хутра баранькавае. Нел. Бараньковы кажух апрануў. Беліца Сян. (Ксл.). баранькі-кяу, мн. ч.—мерлушки, мгел.; Нел. 15. Гэткія баранькі толькі паном насіць. Нел. Хомачка цярэбе ў руках абадраную, з аблезлымі штучнымі баранькамі, шапку. Гарэцкі: Песьні, 56. баравІК-IKfl, предл.-Іку; м н.ч., дат.-КОМ, мн. ч., предл.-КОХ, м. 1. белый гриб. Ap.; Ст.; Нсл. 31; Шсл.; Ксл. Грыбок на бок, баравік едзе. П ослов. (Нсл.)—чин чина почитай, а младший на край. Лучыў на гняздо баравікоў, дык як відзіш кошык набраў. Ст. Мы пойдзем у лес у баравікі. Шумкі Сян. (Ксл.). 2. медведь живущий собственно по борам. Нсл. 31. 3. дух живущий по поверью в бору. Нсл. 31. баравіковы, -вая-вае—принадлежащий (или относящийся, С.) к белому грибу. Шсл.; Ар. Баравіковы й карэнь добры. Слопішча Шацк. (Шсл.). б аравш а-н ы, ж.—вереск с другими травами в хвойном лесу; служит пастбищем. Шсл. Каравы пагналі на баравіну. Ст. блр&вінка-нкі-нцы, ж.—хвойная рощица. Ксл. Прыг ож а я ягоная баравінка. Б. Летцы Куз. (Ксл.). бв\вящв-цы-цы, ж.—род травы. I баравіца! У лесе на нізкіх месцахрасьцець, пад ХвОЯМІ. Капыловіч: Хлеб. баравы-вая-вое—растущий в бору. Шсл. Сьсек баравую бярэзіну. Ст. Яму ані шум баравы—он и ухом неведет. Будслаўе. барэткі-так(одна барэтка)—дамские полуботинки. Ксл. Барэткі ціснуць нагу. Навікі Віц. (Ксл.). барбар-ря, предл. и зват.-ру; мн. ч.-ры-раў, м.—варвар. БНсл. барбара-ры-ры, ж.—жердь для прикрепления ПЛОТОВ у берега. Калупайла. барбарскі-кял-кяс—варварский. БНсл. барбарства-до, ср.—варварство. БНсл. барбарызма-злш-зьл/с, ж.—варваризм, барда-ды, ж., облает.— ТуПОЙ ТОПОр. Ксл. Не сякіра твоя, а барда — нічога не СЯЧЭЦЬ. Русінава Сян. (Ксл.). бардадым-лш, предл-му, зват.-ме, м.— (очень высокий человек С.), верзила. Гсл. бардзёй, барджэй, баржджэй,—см. под бордза. барзабагаты, -тая-тае—скорообогащающийся. Нсл. 31. Хто хоча быць барзабагатым, борза страціць на тым. П ослов. Нсл. барзьдзГць, баржджу-дзіш-дзіць, 1. спешить, торопиться. Барс., Депел. Барзьдзіць да аўтара. Юхн.(Узгоркі). С оверш. пабарзьдзіць—поспешить. У сьвятыні абачыў вас, дый да дому пабарзьдзіў. Юхн.(Узгоркі). баркан-j, м.—забор из еловых сучьев. Ксл. На гародзе заваліўся баркан. Кабішча Куз. (Ксл.). баркана-«ы-не, ж.—морковь. Ксл. Мая ты свацьця, якая ж у мяне сёлета баркана ўрадзіла. Марынчына Cip. (Ксл.). баркун-у«у, предл.-унё, м.— донник(трава), Гсл.; Верас; БНсл. ЛЮЦерна серповидная. Верас. баркун жоўты—ДОННИК жёлтый. Верас. барлёчы, (Ксл), барлячы-чаў{одт барляч)—женские ботинки на пуговицах, Шсл.; Вішнева Вал. грубые женские башмаки. Ксл. Щснуць на назе барлячы. Дукорка Сьміл. (Шсл.). Барлёчы ўлетку мала хто НОСе. Заронава Куз. (Ксл.). барляць, облает. 1. переливать, взбалтывать. Ксл. До табе барляць крупеню! Пустыр Cip. (Ксл.). 2. без толку работать. Ксл. Ён зямлі ня ўмее араць, а толькі барляць. Мокавічы Чаш. (Ксл.). барлГна-ны-не, ж.—род речного судна. Барліна подымала да 50 тыс. пудоў збожжа. Віцьбіч(Бацьк. Но. 49-50/435-436). барнадын-ьша, предл.-ЫНу, предл.-ЫНе, м.—бернардин, монах римско-катоЛического ордена св. Бернарда. Нсл
Дадатковыя словы
баржджў-дзіш-дзіць, бв\>вящв-цы-цы, верабёў, возбранять, зьліс, лўчыў, предл.-ікў, убараніць
8 👁