Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

шалудзь 1117.шанаваць шалудзь-дзі, ж.(-дзя, м. Ст.)— парша. Ксл.; Шсл.; м г с л. Ці шолудзь ці плеш — усёадна пакраса. Клімавічы Сян. (Ксл.). Шалудзі ўпалі на яго. Ст. Абмыў свае шолудзі— значит забыл свою бедность. Нел. шалудлівы-вага— паршивый. Шсл. 308. Шалудлівая галава ягоная, але разумная. Слопішча Шацк. (Шсл.). См. шалудзівы. шалуды— парши. Гсл. шалудлівёць, -ёю-ёеш-ёе—паршиветь. Ксл. Шалудлівеюць нашы парасяты — надабе Л Я П е й к а р м ІЦ Ь. Ж эры на Чаш. (Ксл.). шъпуязЗъецъ-вею-вееш-вее, 1. паршиветь. Нел. 715. Галава ў хлапца шалудзівее. Нел. 2. перен.— дурно ЖИТЬ. Нел. Ня ЖЫвем, а ш алудзівеем. Нел. зашалудзГвець, 1. покрыться струпьями. Нел. 193. Галава зашалудзівела. Нел. 2. ирон.— выходить несколько из бедного состояния. Нел. Зашалудзівеў троху i знацъ ня хоча. Нел. шалудзГвы-вая-вае— паршивый. К сл.; Шел.; М Гсл. / выбрала ж сабе дзяцюка нейкага шалудзівага! Слопішча Ш ацк. (Шел.). Шалудзівае парасё. Кляш чыно Беш. (Ксл.). шалудзька-кі, общ.— паршивец. шалупа-пы-пе, ж.— скорлупа. Гсл. См. шалупашка. шалупахі-яу—скорлупа орехов или ПОДСОЛНеЧНИКа. Растсл. шалупайка, (Шсл.) шалупка, (Ксл.; Шсл), шалушка, (К сл)-кі, ж.— кожица картофеля. Шсл.; К сл. Ён 40*171 шалупкі ня здыйме І так есъцъ. Селядцова Беш. (Ксл.). Звары С Ь в ІН Ь Н Я ЧМ шалушкі. Л агавая Аз. (К сл.). Не скрабі гэтак бульбы, каб шалупайкі былі таўстыя. Ст. Шалупайкі аддала карове. С т. Шалупкі высып у кашЭЛЪ. Крамяні Пух. (Шсл.). шалупиикі-коу—очиски. пнз. шалупашка— скорлупа. Гсл. См. шалуна. шалупе-и'я, предл.-п'ю, ср., собир.—картофельная шелуха. Ксл. А шалупё ў кошыку. Стаішча Сян. (Ксл.). См. шалупайка. шалупё-л'я, предл.-П 'ю, ср.. собир.—СКОрлупа у яйца. Міх. См. шалун ё, шалупайка. шалутна-ны-«е, ж.—картофельная шелуха. Міх. Уменъш. шалуп1нка-нк7-нщ' 1гСобир. шалупіньне-ня, предл.-ню—шелуха. МГсл. См. шалупё, шалупайка. шалупка,—см. под шалупайка. шалушка,—см. под шалупайка. шаль, шаля, предл. и зват. шалю; мн. ч., род. шаляў, м. 1. шарф. Ар. Завяжы шаль на ШЫЮ. Ар. Уменьш. Ш ЙЛІК-Іка, предл.-іку, зват.-Іча, м.— шарф, НК: Очерки, 17; М Гсл.; Ар.; Ксл. кашне. Шсл. Завязаў шалік каля шыі. Ст. Які ў цябе прыгожы шалік! Петрычыха Аз. (Ксл.). 2. галстук. Шсл. Надзеў манішку й шалік прычапіў. Ст. шальбабон-OHV. предл. и зват.-оне, собир., м. — пасоля. Ар. шилькі— маленькие весы. Гсл. ш а л ы -лаў, единств, ч. нет. 1. шалОСТЬ. НК: Игры, Но. 13. 2. игра. НК: Игры, Но. 13. ш а м — м у, м.—шорох, шелест, БН бр. тихий шорох, шелест. Нел. Шякага шаму ня было, ня толькі што крыку, стуку, Нел. ТИХИЙ ШОрОХ, Ш ум. Гсл. ш а м - ш а м, междомет.,—означает шорох. Нел. ши м а н ь н е, предл.-НЮ, отгл. имя сущ. к шамаць—шорох, Нел. шорох, шелестение. БНсл. Шаманьне чутно ў сьвятліцы, ці не забраўся хто туды. Нел. Ш&М&цІцЬ-чу-ЦІШ-ЦІЦЬ, несоверш.—Шуршать, шелестеть. Растсл.; Гсл.; БНсл. Ужо блізка шамацеў гарбузьнік. Капыловіч: Хлеб. Тоже, что шамаць с тем, что единицы шороха бывают мельче, но чаще повторяются. Мышы ў кубле шамоцяць, зашамацелі. Нел. 705. Зашамацелі асьцярожныя крокі. зед 130. Паперы шамацяць у руках. Цялеш: Дзесяць, 19. Соверш. з а ш а м а ц е ц ь—зашуршать, зашуметь. Гсл. ш а м а ц ё ц ь -ёю-ёеш-ёе, несоверш. к зашамацець. Соверш. з а ш а м а ц е ц ь —произвести шум платьем. Дел. 260. Зашамацелі адзецьцям. Дел. ш а м а ц ь -аю-аеш-ае, несоверш.—производить шам". Гсл., шуршать, М Гсл. производить шорох. Нел.; Растсл. Нехта шамае за вуглом. Гсл. Мышы шамаюць. Нел. ш а м н ў ц ь, 1. однкр. к шамаць. Вутачка дагадалася, у густы чэрат захавалася, травінкаю ды ня шамнула, крылачкамі ды не страпянула. С емяш кава Стдуб.(Косіч 234). Нехта ў клеці шамнуў. Нел. Шамнулі вазочкі на дварэ. — Паглядзі, мамачка, ці не na мяне? Горц.(Кот, 207). 2. бесшумно шмыгнуть. Гсл.; БНсл. Соверш. а д ш й м а ц ь—прогнать шумом, треском. Дел. Адшамаў ад мяне зайца. Дел. Соверш. з а ш а м а ц ь —начать шуршать. Растсл. ш а м ш ь і ц ь -шу-шыш-шыць, 1. — шамаць. Нел. 705. Соверш. Заш аМ Ш Ы ЦЬ. Нел. 705. 2. шептать. Н ел. 705. А чым вы там шамшыце? Нел. ш а н о у л я -л /-л /, ж.—.... В о сь я к і я ц я п е р а ш н і я дз е ц і, в о сь я к а я ў і х ша н о ў л я да б а ц ь к о ў. М арціновіч(Беларус, Но. 159). ш а н а в а н ь н е -н л, предл.— НЮ, отгл. имя сущ. к ш а н а в а ць 1, 2, ш а н а в а ц ц а 1, 2. Па в а ж н а с ь ць i ша н а в а н ь н е тым з а ц н ы м дн ём Ч Ы Н І ц е. Ют. 27а9. ш а н а в а ц ь -ную-нуеш-нуе кого 1. уважать. Растсл.; ПНЗ.; Ар.; Ксл.; Шсл. Не шануе ён сваіх бацькоў. Ст. Ого, як ён шануе! Русінава Сян. (Ксл.). 2. беречь(хранить, С.); К сл.; Ш сл.; А р., хорошо, бережно обращаться с кем, чемл.; заботливо оберегать, предохранять от чего-л. Ар. Шануй адзежыну ў хаце, дык яна пашануе цябе ў людзёх. Послов. Віцен.-Дуб. Шануй свае здароўе, а то яно й так слабое ў цябе. Ст. Наста шануе свае новыя ўборы. Русінава Сян. (Ксл.). Догнала Я