Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

 ◀  / 1324  ▶ 
Старонка 113
 ◀  / 1324  ▶ 
балясны 95 балваніць Ъъпястл-ная-нае—сделанный из "баляс ". Нсл. 14. Балясная агароджа. Нсл. балясьнік l-іка, п р е д л.-ік у, м.—ограда из точеных столбиков, палисадник. Нсл. 14. б а л я сьн ік I I -Іка, п р е д л.- І к у, з в а т.- іч а, м.—рассказщик, занимающий публику веселыми разговорами. Нсл. 14. Балясьнік наш у сю кумпаню вяселіць. Нсл. балясы-ш у—изгородь, тын из кольев, столбиков. Ксл. Каля вуліцы надабе загарадзІЦЬ балясамі. Стаішча Чаш. (Ксл.). баляваньне-ня, п р е д л.- н ю; мн. ч.-ні-няў, от гл. им я сущ.(к баляваць 2,3,4) 1. пиршество. Нсл. 13. Яков ж вясельле без баляваньня. Нсл. За баляваньням бывав галадаванъне. П ослов. Тм. Там не баляваньне а цэлае заліваньне было. Нсл. б аляван ьш к-гка, п р е д л.- ік у, з в а т.- іч а, м.—участник бала. Дзіўной трывозе й клопату маладое жонкі баляваньнікі надта не падзівілі. Дзьве Душы, 4. баляваньніца-цы -цы, ж.—участница бала. Ср. баляваньнік. баляваць-люю-люеш-люе; повел.-люйлюйма, несоверш. 1. устраивать балы. Ар.; Шел. 2. посещать балы. Ар.; Шсл. 3. пиршествовать(пировать, Ар.; Шсл.). Нсл. 13. Там нашы балююць. Нсл. Паны даўней толькі тое й рабілі, што балявалі. Ст. С оверш. разбалявацца-лююся,—предаться пиршеству, разгулу. Нсл. Разбаляваліся нашы i ня думаюць ні аб чым. Нсл. 4. вести раскошную жизнь. Нсл. 13. Паны балююць, а мы гаруем. Нсл. Балявалі, балявалі, паку ЛЬ голы сталі. П ослов. Нсл. балячо, нареч.—больно. Ксл. б алячка-чкі-чцы, ж.—больное место, чирей, Гсл.; Шсл. нарыв, прыщ, рана, Нсл. зо. рана, нарыв. Ксл. На шыі ўсхапілася нейкая балячка. Ст. Каб цябе балячкі елі. Ст. Не дражні нічым балячкі. Нсл. 30. На руццэ вялікая балячка. Мігава Куз. (Ксл.). Не памер Даніла, балячка ўдавіла. П ослов. Северш.(Косіч 79). См. болька. балГзна, (Ксл.), блізна, (Шсл.; Аш.уны(ны), ж.—пропущенная нитка в основе при тканье, Ксл. ошибка в тканье, когда основа идет поверху без перетыканья, Шсл. огрех при тканье. Аш. Блізна бывае, калі дзьве ніткі зараз уводзяць межы дзьвюх кабылак; таксама й ткучы дзьве гэныя ніткі разам закідаюць. Аш. Бывае i ў яе балізна. Гарадок Віцебш. (Ксл.). Упацёмку наткала блізну. Ст. БалГвец, Баліўца, п р е д л.- ў ц у, з в а т.- ў ч а, м.—боливиец. Баліука-ўкі-ўцы, ж.—боливийка, баліускі-кяя-кяе—боливийский. балщ ь, соверш., забалела. Ар. каму, глаг., безлич.—больно. Нсл.; Ар. Запярыньне Пух. (Шсл.); Ксл. Мне дужа баліць. Гсл. У носе балІЦЬ. Белькава Беш. (Ксл.). Дзе балІЦЬ, там ручкі; дзе міла, там вочкі. П ослов. Рапан. 219. балазёй, нареч.— хорошо, лучше. Шсл. Балазей Васільку: яму сыны памогуць. Ст. балайбушка — балабушка(под балабуша). балканскі-кая-кае—балканский. Балкары-poj, один Балкар— балкары, один из народов Северного Кавказа, балмаваць, -мую-муеш-муе, несоверш. —делать пустое, бесполезное, шалить. Нсл. зо. Не балмуй каля самагрэя. Нсл. бялтухя-ухі-усе, ж.—кушанье жидкое, сваренное кое-как. Дел. 35. Гаспадыня хляптуха, ці гатова балтуха? Дух. (Дел.). Балты(один Балт)— народы балтийской ветви индоевропейцев(жмудины, латыши, древние прусы); балтийцы. балтыш-ыша, предл.-ышу; мн. ч.-Ш Ы -Ш Оўшом, мн. ч., предл.-шох, м.— палка, которой загоняют рыбу в сеть. Шсл. Заганяй рыбу балтышом. Лядцо Пух. (Шсл.). См. боўт. балтыцкі-кяя-кяс—балтийский. Балтыцкае мора. балвахвал-ла, п р е д л.-л у, зва т.-л е—идолопоклонник. Б Нсл. балвахвалства-до, предл.-ве, ср.—идолопоклонничество. БНсл; Нсл. 13. балвахвальскі, -кая-кае—идолопоклоннический. Нсл. 13. балван-ана, предл.-ану; мн. ч., дат.-НОМ, мн. ч., предл.-НОХ, м. 1. истукан, ИДОЛ. Шсл.; Ксл. Балвана камённага знайшлі. Пустыр Cip. (Ксл.). Хінцы дык моляцца балваном. Ст. Ібрагім балваны сякіраю парубаў. Кіт. 78а9. Балваноў завуць багамі. Кіт. 8963. На стоящим болване. Иск., Пролог 1425 г., 40. Бьльвань, бльвань. Слова о п. Ігор. 2. деревянный столб в переднем углу печи. Нсл. 29. Павесь сьвітку на балване, каб прасохла. Нсл. Уменьш. балванёц-нца, предл.-нцу. Нсл. 29. Павесь сьвітку на балванец, няхай прасохне. Нсл. 3. всякий вообще столб. Нсл. 29. На дарозе балваны стаяць. Нсл. балванёц-нца, предл.-нцу; мн. ч.-н ц ы -н ц оўНЦОМ, мн. ч., предл.-НЦОХ, м. 1. форма ИЛИ колодочка, на которой валяют из шерсти шапки или маргелки. Нсл. 29. 2. обвал целой массой высокого берега в фарватер рэки. Цымборскі. Ъ.—см. под балван 2. балваніць-ню-н/ш-нс, несоверш.; перех. 1. округлять деревянный столбик. Нсл. 29. Досіць табе балваніць стаўпец. Нсл. 2. (перен.)—стричь очень близко к телу волосы. Нсл. 29. Нашто ты яго так балваніш? Нсл. 3. привести в тупик, одурачить. Нсл. 350. Закрычэлі ўсі на хлапцаразам i абалванілі яго. Нсл. 4. обыграть до гола. Нсл. 344. Глядзі, яны цябе абалваняць i конікі твае палятуць. Нсл. Прим, абалванены 1. округлённый. 2. остриженный догола. Дел. Палядзі, сусім аббалванены. Дел. 3. приведенный в тупик
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

балайбўшка, мўю-мўеш-мўе, предл.-анў, предл.-ышў
4 👁
 ◀  / 1324  ▶