балотлівы 92 баламутка 2. большая Грязь, Шсл. грязь. Нел. 30; Ар.; БНел. Луг — адно балота. Ст. Упэцкаўсяў балота. 3. облает.—лес, чаще болотный. Ксл. Надабе зьезьдзіць у балота па дровы. Рыбчына Cip. (Ксл.). Увелич. баЛОТНІШЧача—лес. Дел. 35. Я хаджу па балотнішчу, ірву, шчыпаю Я смуродзіну. Данькова Смал. (Дел.). балотлівы-вая-вае—болотистый. Бясл. Там месцы ўсё балотлівыя — усюдых балота, дрыгва. ХведараукаКраснап.(Бяльсл.). балотна, нареч.—Грязно. Ксл.; Нел. 30; БНел. Балотна на еяле. Зайкава Меж. (Ксл.). На вуліцы балотна. Нел. балотная мятліца, раст.—дрожалка, з. Верас. трясунка. балотнае вужава зельле—ужовник обыкновенный. Верас. балотнік, -іка, предлАку, зватАча, м. —чорт, по поверию находящийся в болоте. НК: Очерки, 487. балотны-ная-нае, (о месте) 1. грязный. Нел. 30; БНел.; Ксл. Ня йдзі па балотНЫМ месцу. Нел. 2. болотный(болотистый, С.) Ксл. Балотны наш луг. Зайкава Меж.(Ксл.). бал оц ін а-н ы -we, ж. 1. забалоченное (болотистое С.) место; весьма топкое место. Шсл. Такая балоціна, аж ня ўлезьці. Ст. 2. сено с болотистого луга. Ар. Балоціна накасіў. Ар. балоцьвіна-ны-не, ж., облает.—лес. Дел. 35. балабон-#, предл.-не, м. 1. бубенчик, Гсл.; Растсл.; Халопенічы; Бегам ля, бубенчик. Ксл. К вяселълю надабе балабон пазычыць. Азярэцк Сян. (Ксл.). 2. (ирон.)—колокол. Юрсл. Балабоны паржавеюць. Юрсл. 3. (перен., предл.-ну)— пуСТОЗВОН. Дел. 4. общ.—болтун-нья, пустомеля. Юрсл. Ня слухай ты гэтага балабона. Юрсл. балабончык-ь/к#, предл.-ыку. 1. бубенчик. Глыбокае Красьн.(Дабрасл.) 2. колокольчик(цветок). Юрсл. Нарвала пук балабончыкаў. Юрсл. бал абон ен ьн е-н л, предл.-НЮ, отгл. имя еущ.(к балабоніць, балабоніцца) 1. (наем.) —звон(звук, процесс). Юрсл. Сьціхнуў бы 3 балабоненьням, неж балабоніць. Юрсл. 2. {перен.)—болтовня, юрсл. Пераслухаць яго балабоненьне — надабе пару з тыдзенъ. Юрсл. балабОНІЦЬ-Н/0-ШШ-Не, несоверш.—звонить(ирон. Юрсл), бренчать. Гсл. 2. {перен.)—болтать. Юрсл. Пакуль балабонілі, i печ выцеплілася. Юрсл. балабоніцца-ш 'ода, несоверш. ирон., зав.безлич. к балабоніць. Ім балабонілася цэлае раньне. Юрсл. балабончык,—см. под балабон. балабос-ся, предл.-су, зват.-се, м.— ГОВОрун, болтун. Ксл. Усьціхамір свайго балабоса. Шуміліна Cip. (Ксл.). балаба-бб/-бу, ж.—род рыбы. Растсл. балабайка-ша-йчь/, ж.—балалайка. Гсл.; Нел. 13; Шсл.; Ксл. Ср. балабайкі. На балабайцы грае. Нел. Наўчыўся граць на балабайку. Ст. Падай i мне балабайку, граЦЬ буду. Высачаны Віцебш. (Ксл.). балабайкі-бяск, единств, ч. нет.— бубенцы. м іх. См. балабэйкі, шарнуны. балабуша-шы-шы, ж., облает.—хлеб из ржаного или пшеничного теста. Нел. 13. Уменьш. балабушка-ш/а'-шуь/. Нел. 13. Пяцъ балабушаў а шостая балабушка сьпечаны. Нел. балабушка-шкі-шцы, ж. 1. леженка, небольшая рыбка, похожая на пескаря и на небольшого калима; живет в проточой ВОДе, ПрЯЧеТСЯ ПОД КаМ НЯМ И. Католін Росл.(Дсл.21.) 2,—см. под балабуша. балагол-ла, предл.-ле, м. 1. дилижанс. Гсл.; Ксл. У балаголе паехалі да местачка. Стаішча Чаш. (Ксл.). 2. еврейский дилижанс. Дел. Паехалі Жыды ў ў балаголе. Дел. 3. {предл.-лу)—Еврей-извозчик на подобном экипаже. Гсл. балаголка-лкі-лцы, ж.—грубый колокольчик из толстой жести, имеющий вид усеченного конуса с железным билом внутри. По тупому звяканью балаголкі" производимому лошадью при подскоке (когда она спутана) узнается местонаходжение последней. НК: Очерки, Но. 763. балагула-ль/, м. — балагол. Гсл. балазё, нареч. 1. благо, Міх.; Ар.; Растсл. хорошо что. Гсл.; Шсл.; Ксл. Балазе цемна ў калідору й цесна, ніякі кандуктар ня ўлезе. ЗСД 56. Жаруць яблыкі, балазе ШМат сёлета ё ІХ. Раўнапольле Сьміл. (Шсл.). Балазе так, бывае горш. Гсл. Балазе ён сказаў. Смл. (Дал.). Балазе яны прышлі, а як бы не? Тм. Балазе, гаспадар прышоў па ваду, абачыў казла ў студні, дый выцягнуў. I. г.: Лемантар, 78. Балазе бацька прышоў. Ар. Балазе ты прышоў. Пылькі Аз. (Ксл.). Балазе конь знашоўся. Сутнікі Куз. (Ксл.). 2. хорошо. Нел. 13. Балазе табе, а як то імне з драбнымі дзеткамі жывіцца? Нсл. Балазе таму жыцъ, чыя бабка ўмее вараЖЫЦЬ. Послов. Тм.; Міх. баламут-утя, предл.-уту, зват.-уце, м. 1. забавник, обманщик, вскруживающий головы, Нсл. 14. повеса, волокита. Усі дзеўкі зьвёў баламут гэты. Нсл. 2. плут. Ксл. Які ж ты баламут! Стрэлкі Беш. (Ксл.). Каштуйце мукі пекляной за тое, што сталі баламутамі. Кіт.2168. 3. интриган. Шсл. Слухай ты, што баламут гэты гарова. Ст. 4. смутьян, (ПНЗ)—возмутитель. Растсл. баламутка-ткі-тцы, ж. 1. ж.{к баламут в 1-ом зн. Нсл. 14)—обольстительница, кокетка
Дадатковыя словы
балабушка-ш/а'-ш^ь, баламўт-утя, ббі, йчьі, льі, шуьі, шіа, ьік
3 👁