Слоўнік гаворак цэнтральных раёнаў Беларусі (1990). Том 1. А-П. Е. С. Мяцельская

г ГАСПОСЯ 91 гавы (Antitoxicum). Гарошку лугавога многа ў neci, на сенакосі. Лісточкі ў яго дліньнінькія, вузінькія, з вусікамі на канцы. Гарошак лугавы па кустах апкручваіцца i расьце. Малмыгі Віл. ГАРбШ Ш К м. Тое, што i г а р а х а в і н н е. Гарошнік на сечку йдзе, падмешвалі. Мікалаеўшчына Стаўб. ГАРбШНІШЧА н. Toe, што i г а р а х а в ішча. Гарошнішча ўжо зьбілі каровы, не ганеця туды. Вецярэвічы Пух. ГАРбШЫНА ж. 0 Я к гарошына — пра нізкарослага поўнага чалавека. Яна малая, як гарошына. Ігрушка Круп. ГАРбШЫНЫ толькі мн. Toe, што i гарахаві'нне. Я к аммалоцяць гарох, гарошыны астаюцца. Рудня Лаг. ГАРОШЫСКА н. Toe, што i га р а х а в ін не. Я свае авечкі гарошыскам патсьцілала. Грыцкаўшчына Валож. Г'АРСЗт м. 1. Безрукаўка, станік. Яна нека нездоровая, i летам носіцьёарсэт пат сукенкай. Я к прыцісьне кашулю ёарсэтам, тады ёй цёпла. Літва Стаўб. 2. Кабат на ваце. Надзену наверх швэдра Ьарсэт, каб ня зьмерзнуць: ciвер добры пранімае. Ужо ŭ летам іарсэт ні скідаю: старая. Літва Стаўб. 3. Вязаная безрукаўка. Добра, як сам вяжыш: іёарсэт, i шапку, i кофту цёплую можна зрабіць. Рубяжэвічы Стаўб. Зьвязала даццэ ёарсэт i вышыла прыгожа. Зарэчча Стаўб.; параўн. польск. gorset тс. ГАРУМ КІ толькі мн. Насенне гароху. Гарумкі заўжды ўзойдуць, былі n у іх здаровыя расткі. Вялікая Byca Уздз. ГАр ц а в б нь м. Бутля на пяць—адзінаццаць літраў. Я берагу Ырцавень, нікому ні пазычаю. Рудня Чэрв. Пастаўлю ёарцавень квасу, захочыцца піць — халоднінькі, смашнінькі, п*еш i піць хочыцца. Зайцы Чэрв. г а р ц А ць незак. 1. Бегаць, узнімаючы гармідар. / што-та за дзеці?! Німа, кап спокойно пасядзелі ці кніш ку пачыталі, - гарцаюць цэлы дзень, адураць галаву, вечара ні дачакацца. Савоні Стаўб. 2. Гарцаваць. Гарцае на с таенным кані na полі. Жацерава Стаўб. ГАРЧАК m. Бат. Жаўтушнік (Erysimum). Аднаго году мы шмат гарчаку здалі ў аптэку, сушылі i здавалі. Паплавы Бярэз. ГАРЧЫК m. Памянш. 1. Гарнец. Бывала ш пасуды ні было ўсякай i разной, як цяпер, а была плеценая: ёарчыкі такія былі на муку, сявенькі, лупкіЬы лі. Савоні Стаўб. 2. Посуд ёмістасцю ў два фунты. І*арнец — гэта пяць хунтаў, аўёарчык - два хунты. Малмыгі Віл. ГАРЧЫЧНІК зб. Бат. Свірэпа (Barbarea). Я к пойдуць пыляняты ў лух, зойдуць у гарчычнік, a гарчычнік жа жоўцінькі, дык ледзь іх зьбярэш потым. Баяры Маладз. ГАРШКАЛЁП м. Ганчар. Гаршкалепы быni раней, а цяпер іх няма, цяпер усю посуду ў магазіні купляем. Івянец Валож. ГАРШ КОЎКА ж. Toe, што i а д с т а ў н іц а. Гаршкоўкі ў мяне з мяшкавіны, разрываю мяшок, i гаршкоўка ёсь. Якімаўка Круп. Гаршковак было да ліха, а як мылі подлогу, павыпратвалі с хаты. А спатрэбяцца ш. Баяры Маладз. ГАРЫ КбУНІЦА ж. Тое, што i адст аў ніца. Гаршчок бяры гаршкоўніцай, бо гарачы, рукі папячэш. Рудня Чэрв. ГАРШЧАЙ м. Тое, што i г а р ш к а л ё п. Гаршчай збаны вырабляе. Вецярэвічы П ух. ГАРШ ЧАнм. Тое, што i г а р ш к а л ё п. Да гаршчана трэба йсьці вунь той сьцешкай. Ляшчынск Мядз. ГАРШЧбК м. Асудж. О 3 кіпяча гаршка выхвацщь - адразу ж здзейсніць. А можа каб сказаўу да паслухая [унук]. Адно як што задуман, дак с кітиіча гаршка выхвацщь, ні перед чым не спыняецца. Ані мяне ні слухая. Мікалаеўшчына Стаўб. ГАРШЧдНАК м. Памянш. да гаршчок. Я грыбы перабрала, а потым загатавала гаршчэнак вару, загатавала варам, ускінула на скаворотку. Малінаўка Лаг. ГАРШЧЗЧНІК м. 1. Тое, што i га р ш калёп. Некалі гліняныя гаршкі рабілі гаршчэчнікі. Цялякава Уздз. Гаршчэчнік гэты вазіў i продаў глінянаю пасуду: гаршке, збанке, гляке, міскі. Вялікая Byca Уздз. 2. Вілкі, з дапамогай якіх ставяць у печ i вымаюць з печы гаршкі, чыгуны. Вазьмі малы гаршчэчнік i выцягні крупнік. Рубяжэвічы Стаўб. Гаршчэчнік зламаўся, німа чым гаршкі ў печ ставіць. Літва Стаўб. Гаршчэчнік трэба асадзіць на новую палку, а то старая абгарэла. Крыніца Маладз. 3. Качарэжнік. Пралысіла, пралысіла хату, а сьмецьця ў гаршчэчнік зьмяла. Літва Стаўб. ГАРШЭЧНЯ ж. Ганчарня. У гаршэчні робяць глхняны посуд. Вецярэвічы Пух. ГАРЭЙ прысл. Горш. А ну цябе, я яшчэ тут гарэй зьмерзла. Касцюкі Валож. ГАРЗЛІК м. Бульба з прыгарэлыы бокам, прыгарка. Бшча гарэлікі, румяныя будзяця. Вялікая Byca Уздз. Мама, эьнімі мне гарэлік. Малмыгі Віл. Дзеці аж б'юцца за гарэлікі: так любяць. Грыцкаўшчына Валож. Дзеці нашы ўсе любяць гарэлікі, аж б9юцца за гарэлікі. Палачаны Маладз. ГАРЗЛЫ прым. Адценне колеру, афарбоўка пад абпаленае дрэва. ЁсьцЬса каровы pyдыя, як гарэлыя. Забалоцце Смал. ГАРЗц m. Гарнец, мера вадкіх цел. Гарэц — гэта бочачка маленька, i ў ёй адліўчык з горлам дзеравянным. Зайцы Чэрв. ГАСПбСЯ ж. Гаспадыня. Яна гаспося хорошая. Літва Стаўб.; параўн. польск. gosposia 'тс