н НАТОВІКІ 243 Пакідаюць на мэтраў пяць насенкі адна ад другой. Мікалаеўшчына Стаўб. НАСЁННІЦА ж. Старая бульбіна, выкапаная разам з маладой. Бывая, i насеньніца цэлая з маладой нападая. Нізок Уздз. НАСЁЛКА ж. Посцілка для пераносу розных рэчаў; гл. лясёнка. Вот бачыце, баба нанесла насёлку на плячах дамоў з лаўкі. Рудня Чэрв. НАСЁНА н. Toe, што i н а с ё в а к (у 1 знач.). Тут па краю я бурачкі на насёна пасадзіла. Завішына Лаг. НАСЁНКА ж. Toe, што i н а с ё в а к (y 2 знач.). Неяк, помню, адзін год была ўрадзіла картопля, такая ўжо была вялікая, што ні было як i насёнкі адабраць. Дукора Пух. НАСЁРБАЦЦА зак. Нахлёбацца, наесціся. Насёрбаўся крупніку, a цяпер бяжы дзеду naмажы трусікам нарваць. Нізок Уздз. Я болей ні хочу, я ўжонасёрбаўся. Турэц Чэрв. НАСКАБЛЩБ зак. Наскрэбці (бульбы). А вечарам наскаблілі сьвежай бульбы i зварылі суп з грыбамі. Сцебіракі Віл. НАСКАЧЫЦЬ зак. VГанны наскачылі дня надтачылі, а Варвары — дня ўварвалі. Бясяды Лаі\ НАСКІ займ. Тутэйшы, наш. Наскія дак yce былі: i малы i стары. Плябанцы Віл. А м ногаўМ інску ненаскіх людзей? Сядзіца Віл. НАСКОКВАЦЬ незак. Націрацца, з'яўляцца. У мяне рука ня сільна набіта цяпер, як толькі ўзяўся за што рабіць, мазалі наскокваюць. Арнюхі Стаўб. НАСОЎКА ж. Вопратка з даматканага сукна, якая надзяваецца на кажух. Цяпер замест насоўкі больш плашч ці накітку якую надзяваюць. Азузяцічы Барыс. НАСбУНІК м. Савок на смецце. Шукай насоўніка. Куды ж гэта ён прапаў? Ці ня ты яго браў? Старына Дзярж. н а с п а д м Ан ы в а ць зак. Абмануць, caлгаць. Наспадманывай ідзі яго, скажы, што тата завець. Баяры Маладз. НАСШЧЫЦЬ зак. Уставіць спіцы ў калодку. Калотку ўжэ насьпічылі, ціпер трэба вобад нацягнуць. ЦялякаЕа Уздз. н а с т Ав іць зак. Надшыць новым матэрыялам. У сукенцы плячуке падраліся, дак я наставіла другім, мо шчэ паносіцца троха. Дукора Пух. НАСТАЙШЧА прысл. Поўнасцю. Ужо настаяшча пастроілі двухветажны дом. Гэна клуб будзя. Сядзіца Віл.; параўн. рус. по-настоящему. НАСТбЛЕНА дзеепрым. Накладзена на столь (пра запас). A ў яго ж дошак-дошак настоляна! Савоні Стаўб. НАСТбЛІ толькі мн. Частка зруба пад столлю. У нас гэтыя часткі, што пад столлю, настолі называюцци. Вецярэвічы Пух. НАСТбЛЬНІЦА ж. Настольнік. УХіакоі стол, засланы белой настольніцай, два крэслы, цілівізрр. Таўкачэвічы Уздз. НАСТОЛЬНІЧКА ж. Памянш. да насто'льніца.Прынясуць дзяжу такую (от некалі хлеп пяклі) i калі молодая достойна, будзя на дзяжы сядзецъ, a калі не, дак настольнічку патсьцілаюць, на настольніцы яна ўжо. Таўкачэвічы Уздз. НАСТОЎНІЦА ж. Настаўніца. У яе дзьве дачкі: анна настоўніцай была, а другая — бугалцерам. Даўгінава Віл. НАСТРАМАКм. Невялікі вазок. Наша Льь суха дык за дзень зьела б настрамак сена, каб даў. Вялікая Byca Уздз. НАСТРАХАЦЦА зак. Напалохацца, нацярпецца страху. Мы ў тую ноч ледзьве жывы засталіся, так ужо настрахаліся! Пудзіцк Пух. НАСТРОІЦЬ зак. 1. Паддаць настраёвасці. Настроілі мне схадзіць да доктура, я б век не хадзіла сама. Язні Віл. 2. Прыбраць, дагледзець. Чаму ж не хваліцца?! Дачка па нядзелях прыягджае, настроіць усё i зноў паедзе. Баяры Маладз. н а с т ы р Ац ц а незак. Уступаць у спрэчкі; псаваць адносіны. Ты, Гэлька, i ня думай, ня будзя яна з-за цябе настырацца зь людзьмі. Дукора Пух. НАСЦЁБАЦЬ зак. Набіць, нахвастаць. Мы абратна іх [дзяцей] насьцёбалі, ужо дупцамі б'ём, б'ём, адлятуцца, за куст схаваюцца - i за намі. Забар'е Віл. НАСЫПУХА ж. Насыпка. Заўтра будзіш у Вілейцы, паглядзі там на насыпухі, трвба naдуш кі перасыпаць. Сцешыцы Віл. НАСЫЧЬЮАЦЬнезак. Насычаць.„Татка, скажы, - што найсыцей зімля, іна насычываіць i хлібамі, i вадамі, усім, a найшыпчэй чалавечаскія дум кі" (з казкі). Лубень Віл. HAT прысл. Нават. Мы дрыгвы ўлетку пасьці ніколі ні варым: яна разлезяцца, што нат гатка глянуць на яе, ні то што есьці. Падзерычы Стаўб. НАТАЛКАВАц Ь зак. Растлумачыць. Haталкавала яму дарогу ў суседнюю дзярэўню, дык ён i пашоў. Пудзіцк Пух. н а т А ры ц ь зак. Нацерці (на тарцы). Мой мне i бульбы натарыць i банку паставя. Колюж Бярэз. НАТАРЭНДЗЕ прысл. Блізка, пад рукамі. Пастаў натарэндзе, кап шукацъ ні трэба было. Чабаі Валожу НАТАЎЧИСЯ зак. Натаміцца, работу робячы. Даўна казалі бабы, як прыдзіш заморысься: „Ай, нарабіўся, натоўкся, як мурза ў стуn i". Засулле Стаўб. НАТАЧКІ прым. Малы. Бульба ў гэтым годзе выросла натачкая, няма што i зьбіраць. Баяры Маладз. НАТбВІКІ мн.; адз. натовік м. Лапці з