Слоўнік гаворак цэнтральных раёнаў Беларусі (1990). Том 1. А-П. Е. С. Мяцельская

А АДШЧЫКНУЦЬ 23 трывога явіцца, бяру адразанку, усіх буду біць гэтых злых людзей, буду абараняць ад ворагау. Старыя Габы Мядз. АДРАСІ Ц зак. Падрасці. Я к толькі адрасла, дык у адзінаццаць гот ужо коней пасьвіла. Дрычын Пух. Адрыс м. Адрас. Каб ведала яго адрыс, дык ні мяшала п напісаць пісьмо. Рудня Чэрв. АДСАІЦЬ зак. Выкарміць грудным малаком. А тады сьвякроўка-матка кажыцъ: „ Атсаіла сем месяцауа давай атлучай, хай малако п'юць [дваняткі7*.3ялёнкі Мядз. АДСВЯЖИЦЦА зак. Стаць свежым, чистым. От каб, здаецца, праз дзень дождзкык праходзіў, воздух бы адсъвяжыуся, а то дыхаць німа чым. Арцюхі Стаўб. АДСВЯНЦЪЦЬ зак, Вылаяць, прабраць. Нявестка так мяне атсьвянціла перад людзьмі, што я ня ведала дзе дзецца. Дукора Пух. а д с в я ц Шь зек. Набіць, адлупцаваць. Зарос як возьму дрын да дрынам атсьвячу, будзяш ведаць. Арцюхі Стаўб. АДСЛЯПЩЦА зак. Пакінуць дакучаць каму-н.; адстаць, адвязацца. - Мама, пагутатай мяне каліва. - Ай, атсьляпіся ты ад мяне. Літва Стаўб. АДСТАЎН&ІАж. Кавалак грубай тканіны, якой бяруць гаршкі, чыгуны. Матка замітусілася, схапіла анучу-атстаўніцу, стала змахваць крошкі са стала. Малінаўка Лаг. АДСТбИ м. Вяршок, смятанка някіслая. Новая настаўніца ў нас на кварціры, то яна толькі адстой п'е. Чабаі Валож. АДСТОЙКА ж. Адстойны апарат, які раздзяляе малако на вяршкі i адгон. Сальеш малако ў адстойку, упусьціш ў стуньню — i малако ні ськісьня, i съмятана будзя. Чабаі Валож. АДСЦЁБАЦЬзак. Адсцябаць, адлупцаваць. Я нарвала крапівы, атсъцёбала іх крапівой, атсьцёбала, варочайцеся ўзад. Вярнуліся. Забар'е Віл. АДСЦЯіАЦЬзак. Тое, што i адецёбац ь. Хацелася мне добра адсьцягацъ яго, але нейк рука не паднялася. Бясяды Лаг. АДСЫПА1ЩАзак. Адпасці, асыпацца.Вішні цьвітуць добра, а тады адсыплюцца. Дрычын Пух. АДСЮЛЕКА прысл. Адсюль. Адсюлека да шашы кіламетры тры. Узгурск Чэрв. АДТАРТАц Ь зак. Адвесці. Аттартала б ты яго адсюлызамінае толькі. Гранічы Маладз. АДТАу ХІВАЦЬ незак. Адпіхаць. А ён як пачаў аттаўхіваць усіх ад сябе! Узгурск Чэрв. АДТбПм. Пасудзіна, у якой адтопліваюць малако. Гы пасядзі, дачушка, я зарас малако табе у аттопе прынясу. Рудня Чэрв. а д т р а с Аць незак. Трасучы, ачышчаць. Гады як саб9ём жыта, вымалацім, гады аттрасаім кулі стрэхі крыцъ. Бубны Віл. АДТУДА прысл. О Адхуда i адтуда - ужываецца ў апавяданні замест паўторнага указания месца жыхарства каго. — Адкуль ён? — Аттуда i оттуда. — А што ён за жыцяль? — Пастыр быў дзеравенскі. Мікалаеўшчына Стаўб. АДТУРЫЦЬ зак. Адагнаць. Я к аттурылі фашыстаў ад Масквы, дык людзі павесялелі. Новы Двор Щ н. АДТЫКАЛЬНІ толькі мн. Ніткі, адрэзаныя ад вытканага палатна. Паглядзі, Мар'я, якія сёлета даўгія аттыкальні асталіся. Бубны Віл. АДУБЁЦЬ зак. Астыць, зрабіцца халодным. Ідзі сьнедаць, а то бульба адубее. Астравок Уздз. // Памерці. Так i адубеў, бедны. Paбущ Віл. АДУЖАЦЬ зак. Ачуняць пасля хваробы, адужаць. Ён цяшка хварэў, лець адужаў. Meжава Чэрв. АДХАДЗІЦЬ зак. Клопатамі, пільным доглядам выратаваць ад смерці. Мой мужык цяшка хварэў у тоя лета, ледзьві атхадзілі. Каменка Уздз. АДХЛКАЦЦА зак. Аддыхацца. Ой, так захакаўся бегучы, што потым чуць атхакаўся. Гумны Круп. АДХАЛАДЗщ Ь зак. Стрымаць, сущшьщь сілу, палкасць якога-н. жадання, пачуцця i г. д. Атхаладзіць яго няма кому, разгарачыўся дужа. Вот ужо нейкі шалёньи Бясяды Лаг. АДХАЯЦЬ зак. 1. Адкарміць, паставіць на ногі. Атхаялі мы гэтага коніка, сталі зямлю рабіць. Задубенне Віл. 2. Адратаваць; вярнуць жыццё. Ледзь атхаіла яго, калі быў малым, а цяпер дык вось ужо ŭ чалавекам стаў. Гумны Круп. АДХВАРЁЦЬ зак. Прамучыцца ў хваробе. Пацягала два дні гэнага гнільля - i атхварэла. Вязынка Маладз. АДХЛАн Ь ж. Хцівец. H y ŭ атхлань! Каб прымела, дак увесь сьвет ахлынула n. Дукора Пух. ў АДХУКАЦЬ зак. Адратаваць. Ледзь-ледзь удалося небараку атхукаць, так хапіла, што аш крычаў - i ногі, гаворыць, баляць, i рукі, ігалава. БясядыЛаг. АДЧАХВбСЦІЦЬ зак. Вылаяць, зрабіць суровую вымову. Дзяччыху мая цётка так аччахвосьціла, што ціпер на людзі паказацца баіцца, саромеійца. Клетнае Барыс. АДЧУБАСІЦЬ зак. Toe, што i а д л у п a c i ц ь. Дзе вы былі? Хавайцеся, бо аччубасіць маці! Дукора Пух. # АДЧЫКРЫЖЫЦЬзак. Toe, што i абшастаць. Эта ш наша гэтакія коскі аччыкрыжыла! Дукора Пух. АДШЧАППЩА зак. Адысці, адступіцца ад каго. Атшчапіліся ад людзей i асталіся адны. Дукора Пух. АДШЧЫКНУЦЬ зак. Адарваць, адшчыпнуць. Ідзеце у сат, атшчыкнеця ягат сабе. Жораўкі Пух