Слоўнік гаворак цэнтральных раёнаў Беларусі (1990). Том 1. А-П. Е. С. Мяцельская

к КОіУТ 195 а цяпер ня тое ўжо. Пудзіцк Пух. КЛЮ Ч2 **. Крыніца. А ў нас ключ ля самай хаты, ваду бліска насіць. Халопенічы Круп. ЮПЬЧАВЫ пръш. Дабротны, дарагі, які завязваецца толькі на свята. Я к нядзелъка толькі, так бабы пазавязваюць свае хусткі ключавыя ды ідуць на кірмаш. Укруціся ў ключевую хустку, усё цяплей будзя. Рубяжэвічы Стаўб. КЛЮЧКА ж. Качарга. Ключкай бразгае з раніцы нявестка ў печы — цішыні ў хаце няма. Баяры Маладз. клю чы к м. Заал. Лічынка шыціка (Phryganea striata) у доміку. Калі мы былі малыя, то лавілі ключыкаў у рэццы, было ўсё інцярэсна тадъ\, Гілікі Валож. КЛЯВУЗГАЦЬ незак. Плявузгаць. Вечна ты клявузгаеш ні тоя, што трэба. Вялікая Byca Уздз. КЛЯЁНКА ж. Цырата. Купіла файную кляёнку засьцілаць стол на кухні. Сцешыцы Віл*; параўн. рус. клеёнка тс'. к л я м Зр к а ж. Спражка на рэмені, папрузе. / ўсыпаў жа рэмня, аш сінякі засталіся ад клямэркі. Варняны Астр.; параўн. польск. klamerka тс'. к л я н б в ік м. Кляновы сок. Жанкі кажуць, што кляновік i бярозавік трэба пералеяць у бочку ц іў збаночкі. Вецярэвічы Пух. КЛЯНбУН Ж м. Кляновы лес. На тым месцы ўперат рос непраходны кляноўнік, a зарас вырубілі. Гілікі Валож. кл ян чы ц ь незак. Назойліва прыставаць з просьбай, выпрошваць. Hi клянч зра, бо ўсё роўна ні дам." Вецярэвічы П ух.; параўн. польск. klўczeć 'кленчыць, стаяць на каленях'. КЛЯПА ж. Крав. Тое, што i в ы л б г а. Засталося адстрачыць толькі кляпы. Вішнева Валож.; параўн. польск. klapa ням. Klapp тс. К Л Я П А Ш К І мн.; адз. к л я п а т к м. Галошы сваёй работы. Сярмяга з бліскучымі гузікамі, на нагах - кляпанікі. Талуць Віл. А пошля ўжо сталі кляпанікі гэтыя кляпаць. Кляпанік як склепіш, дык ма чатыры гады альбо на пяць, з гумы скляпаны кляпатк, глыбокі, як галош. Бакачы Мядз. к л я п Ач м. Мянташка. Даумо ўстаў, касу злажыў, а кляпач ніяк ні знайду. Папоўцы Віл. К Л Я СЩ незак. О На чым свет стаіць клясц і - пасылаць самыя страшныя праклёны ў чый адрас. Чую ля дому, ідзе мая старая i ўсіх на чымсьвет стаіць кляне. Гранічы Маладз. К Л Я Т В А ж. Тое, што i к л ё н і ч ы. Ды змоўкні! Нічога твоя клятба ні дасьцъ. Клетнае Барыс. КЛЯТуРКАж. Накладка на правую частку прарэха ў мужчынскіх штанах. Надзень, Юзік, штаны, я гляну, я к клятэрка. Пруды Стаўб. кляшня1 ж. Клюшня. 3 ракавай шыйкі i кляшні самая смашная мяса. Пруды Стаўб. кляшни2 ж. Тое, што i к а р н і к 1. Вось калі сена высушваюць i прывозяцъ дамоў, то яго складваюць у кляшню. Рудня Чэрв. КНАТКА ж. Цэўка. Кроены ткала ўвесь дзень, а дзяцей застаўляла кнаткі круціць. Бясяды Лаг. К Н А Т б В ІК І мн. Вераўчаныя лапці. Кнатовікі i ў міне былі, а што ш было рабіць, насіць жа болій ні было чаго! Чабаі Валож. Няма ш чаго, ды й каму ж зарас кнатовікі патрэбны? Гілікі Валож. К Н А ТбВЫ прым. Вераўчаны, з вяровачак. Потым ужо адзяюцца, прыбіраюцца, лапцікі новыя, кнатовыя, плацянковую спаднічку i ідуць у цэркву. Палессе Мядз. К Н А ТбРЖ Н ІК м. Ват. Палын (Artemisia). У маім гародзі поўна кнаторжніка, то я ім хоту мяту. Сасноўшчына Віл. K H ĆP A 3 м. Кныр. Сьвіню ганялі да кнораза. Цялякава Уздз. К Н О Т м. Тонкая вяроўка, скручаная з пянькі. Стары некалі ўсё кнот на лапці круціў, зь іх кнатовікі плялі. Чабаі Валож. О Кнот уесці — атрымаць нястраўнасць. Мой жа ўчарых кнот уеў. Што ні давала: й чарніц сушаных давала, i крухмалу заварыла — усё анно корчыцца й корчыцца. Язні Віл.; параўн. польск. knot кнот'; ням. Knoten *вузел\ КН УР ж. Кныр, кнораз. Цяпер у нас кнуры толькі ў ўилгозе ёсъ. Да яшчэ ў Вікенція кнур. Бясяды, Лаг.; параўн. польск. knur тс'. КНЫ ПЕЛЬ м. Плыт. Завостраны калок, які выкарыстоўваецца для спынення ходу плыта. На бярвеньнях дзьве палены ърубыя й бярозавая або дубавая палка, або правільней кныпелъ, якая міш бярвёнаў скальзіць уніс, у землю, задзержывая плыт. Арцюхі Стаўб.; параўн. ням.КпіірреІ 'кій*. КНЫШлі. Кулін. Тое, што i к л ы н д з ю к (у 2 знач.). Кныш я к вараць, то бывая 'шчэ у марлю ўшываюць, кап цалейшы быў, ні лопнуў. Кныш у кажнай гаспадыні розны бывае, сматра хто сколька ложа чаго. Чабаі Валож. К б Б А Р АМ прысл. Кулём. Ён равесьнік нашага, а во зваліўся i забіўся. Кобарам паляцеў i духу ні ўказаў. Савоні Стаўб. К б Б А Ч К А ж. Варонкападобнае паглыбленне на шапачцы грыба. Лісічкі — красівыя грыбы. Жоўцінькія. Зьверху пасярот кобачка, а падысподам у рупчыкі. Грыб [сьвіньня] белы, здаровы, крамяны, пасярэдзіне кобачка ёсьціка, сівінькі трошкі, a зрэзаць — сінеіць. Нядаль Барыс. К б Б К А ж. Яма. Сёліта цэлую копку бульбы насыпалі: урадзіла. Сырмеж Мядз. К біУ г м. Заал. Певень. Во я кі галасісты твой коёут! Палачаны Маладз.; параўн. польск. kogut 'тс