к КАЛГОСНЫ 177 кі астаўся. Яна ё, да ні работая. Рудня Чэрв.
КАЙСТРЫЦА гл. кастрыца KAKĆPA ж. Кулін. Бульбяная перапечка. Пайдзём на поля, картошачку зьбіралі, гнілухугэту, абіралі, варылі, таўклі, какоры гатавалі: такі голат быў у еайну. Ганцавічы Барыс.
КАКОШНІКЛ4. Бат. Toe, што i б а б о к (у 1 знач.). Какошнік пашукайця ля ракі, на балоці. Сена c какошнікам авечкі добра ядуць. Рудня Чэўв.
КАЛА прыназ. з родн. Спалучэнне з прыназ. кала выражае прасторавыя адносіны i ўжываецца пры абазначэнні прадмета, паблізу якога адбываецца дзеянне. Каля. Не, мы кала той бульмы i ні хадзілі, тамака Юзік круціўся. Плецівішча Чэрв.
КАЛАВАд БНЬКІ прым. Экспр. Пруткі, каляны. І пядзісят каўняроў памыць i накрахмаліць, кап стаялі калавацінькія. Пагост Віл.
КАЛАВУРЫЦЬ незак. Вартаваць. Не, удзень я ўжо нічога ні раблю, дома толькі, а ноччу калавуру магазін. Пількаўшчына Мядз. Ноччы калавуру магазіна. Ляшчынск Мядз.
КАЛАДАЧл*. Нож з драўлянай ручкай. Падай, маё дзіцятка, мне каладач, уставайь ні хочацца. Баосукі Віл.
КАЛАМЎТ м. Bip. у каламутах, вядома, багата рыбы. У нашуй рэццы нямнога каламутаў, але што ёсьць, дак вялікія. Вялікая Byca Уздз.
КАЛАПНЁ, КАЛАПНИ i КАЛбПНІ толькі мн. Семя канапель (Gannabis). Пасеялі вясной калапне, я пілнаваў калапне. Лубень Віл. Пасьля сеілі авёс, ячмень, за ім лён, калапне. Мацкі Мядз. У мяне ў гародэі калопні pacтуцъ, мы зь хх алей мелім. Юшкаўка Віл. А дзе прадзём, назносім калапень i масьляк таўчом. Альсевічы Мядз. C калапні алей малолі. Ляшчынск Мядз.
КАЛАПНИНАБМАЛАКб кулін. Густая кашка з цёртых канапель. А пасьля вайны, пакуль абжыліся ды апстроіліся, цяшка было. Замест малачка хлебны квас, калапнянае малако, а ціпер жыві i хочацца, але ўжо сіла ні та. Жартайка Барыс. Дома я к я была, таўклі малако калапнянае. Малмыгі Віл.
КАЛАІШЙНКА ж. Парцяная хустка фабрычнага вырабу. Завяжы калапнянку, натта ш зімна на дварэ. Вішнева Валож.
КАЛАСАВАЛБНЬС м. Бат. Каласавік. Каласавальнікі яўляюцца у час каласаваньня жыта. Вецярэвічы П ух. к а л а с а в Аць незак. Паўторна абмалочваць каласы, якія засталіся цэлымі пасля пер* шаснай апрацоўкі. Каласаваць — абіваць асьцюкі ў зярнятах ячменю. Вецярэвічы Пух. Ячмень увесь пакаласавалі, ссыпалі ў мяшкі наразе. Чабаі Вдлож.
КАЛАСАВПСм. Toe, што i к а л а с а в а л ь нік. Каласавікі — гыя рана бываюць, я к жыта красуя, але нядоўга, тры-пяць дзён. Жартайка Барыс.
КАЛАССЁ н. 36. Калоссе. Прыходзіць лета. Работа цяшкая, a есь нечыга. Жыта нашчыпіш, каласься пасушыш, a тады таўклі i крупы варылі. Во я к жылі! Весялова Круп. к а л а т Ай к а ж. Калатоўка біць масла. Паламалася калатайка, німа чьм масла нават эьбіць. Зазетка Пух.
КАЛАТОЎКА ж. Вялікая міса, у якой paшчынялі саладуху. У калатоўку сыпалі м уку, улівалі ваду i рашчынялі саладуху. Палачаны Мядз.
КАЛАТУН м. Моцны халодны вецер. Ноччу такі калатун усхадзіўся, што нат плот у некоторых мясцох паваліў. Падзернае Стаўб.
КАЛАТУША ж. 1. Кулін. Зацірка. H i шукай, a вазьмі калатушы забялі ды паеш. Кроква Лаг. 2. Гразь'. Ля нас такая калатуша! Ведома, трактарэходзяць. Цялякава Уздз.
КАЛАТУШКА ж. Калатоўка з сучкамі на ніжнім канцы раскалочваць м уку. Я старому гаварыла, каб зрабіў колотушку, а то няма чым парасяці м уку раскалаціць у гарачай вадзе. Рудня Чэрв.
КАЛАЦГЦЬ незак. 1. Трэсці, нарыхтоўваць. Калаціць трушанку рэкамендуецца дзеравянымі вілкамі на два рагі, з бярозы, арэшніку, вілкамі. Бытча Барыс. 2. Збіваць смятану на масла. Я к сьмітана аттопліна, масла калоцюць. Ратуцічы Барыс.
КАЛАЦЦЁ н. Рэзкі калючы боль, колікі. Захварэла Макарзвічыха, мужык бядуе, бядуе, аглідаіцца, a яна ў бальнгцы, калаццё коля. Няровы Валож. к а л а ш м Ан м. Асудж., зневаж. Пра чалавека, абыякавага да сваёй знешнасці, адзення i пад. Я к і зь яго кавалер? Ходзіць, я к калашман які, ня можа нават адзецца па-люцку. Мікалаеўшчына Стаўб.
КАЛАМНДС м. Невялікі хлеў. Трэба новыя дзьверы ў калашнік, а то ў тых завеса зламалася. Пігасава М ін. Такою мяцеліцай загнала мяне ў калашнік, ледзь ня зьмерзла тады. Маркаўцы Уздз.
КАЛАШНЯ ж. Месца, дзе складаюць дровы; падпаветка. Сяголета наша калашня поўная дроў. Зарэчча Смал.
КАЛБАТУХА ж. Кулін. Верашчака. Наша бапка дык у калбатуху i колбасы кусочкамі нарэжа, i разам усё сьпячэ, i мукой прыправіць. Хожава Маладз.
КАЛБУН м. Заал. Пячкур (Gobio). Не, гэга мала налавілі. Мы ловім заўсёды много калбуноў i ўсякай рыбы. Сакольшчына Уздз.
КАЛГОСНЫ прым. Калгасны. Ня гое [было], што цяпер!Куды ні пойдзяш, усюды зямля калгосная, усюды свае людзі i закон за цябе! А раней ня было свободы, куды ні пой
Дадатковыя словы
калавўрыць, калапнй, калапнйнаб, калбўн, чэ^в
36 👁