З 'ЁЛКНУЦЬ 3 Абрыў быў у каровы маёй на назе, зёлкамі вылячыла. Баяры Віл. З'ЁЛКНУЦЬ зак. З 'ялчаць. Стаяла масла i з'ёлкла, што ў рот ні возьміш. Хожава Maладз. _ З 'ЁМШЧЫК м. Фатограф. Спіцыяльна паеду ў Вялейку да зьёмшчыка. Апенькі Віл. ЗЖАБІЦЦА зак. Выгнуцца. Во береяно зжабілася, ледзь не прыбіла. Ляхавічы Дзярж. Сьнех нападае на дрэва, што яно аж жжабіцца. Бясяды Лаг. ЗЖ АПЦ зак. Спаліць. Усю вёску карнікі жжагль, як ішла блакада, ні адной хаты ні засталося, ні аднаго кусьціка. Вялікая Byca Уздз. ЗЖАЛУВАЦЦА зак. Злітавацца, пашкадаваць. Бацькуўжо нек шкода стала мяне, жжа~ луваўся, думая, мусіць, ёй цяшка, i забраў дамоў. ЛоскуВалож. ЗЖ АХНУЦЦА зак. Спужацца раптоўна i моцна. Уступіла на нешта халоднае, аж жжахнулася. Стражы Віл. зж ым м. Спец. Прылада, якой сціскаюць раздуты патрон. Зжым e ў кожнага ахотніка. Вялікая Byca Уздз. зж ы ць зак. 0 Зжыць ca свету - стварыўшы невыносныя ўмовы, загубіць. Папрабуй зьеш мяса ў вялікі пост, ня будзіць мейсца ў хаце, бацька зжыеець цябе ca сьвету. Пасынкі Мядз. ЗЗАМ АЛАДУ прысл. 3 маладых гадоў, з мал&досці. Я ззамаладу прывыкла рабіць акуратна. Дукора Пух. з іг а в А ц ь, з ы г а в А ць незак. Уцякаць, ратуючыся ад укусаў заедзі. Aŭ, падняліся ўжо каровы, зігаваць будуць. Ляшчынск Мядз. Гады ca два назат заступіў я цялят пасьціць. Хай іх холера возьме, гэта ўжо ні скаціна! Я к пачне зыгаваць, хвасты ўгару i хто куды. Бяларучы Лаг. Я к сьпякота, дык каровы зыгуюць, c пашы ўцякаюць. Бясяды Лаг. ЗИГЗАГА ж. Від жалезнай бараны з папярочнымі перакладзінамі ў форме ламанай лініі; культьгоатар. Зіёзагу прычапіў к трактору i паехаў на поля. Вецярэвічы П ух.; параўн. фр. zigzae 'ламаная лінія'. ЗШРАТЫ прым. Пярэсты, рабы. Перабіранкі ўсе зіёратыя, пекныя, есьлі фарбы харошыя. Завішына Лаг. ЗІМ АЗЯЛЁНКА ж. Бат. Лазаніца (Lyzimachia). Зімазялёнкі много каля сенакосу, у іх жоўтая краска. Рабунь Віл. ЗІМ НА прысл. Холадна. — А чаго было фарсіць, зраніцы было відаць, ш ю будзіць зімна. — Помёрзла, буду разумнейшая. Пасынкі Мядз. На дварэ зімна, марос, аш сьцены трашчаць, a яна ў тонінькай хустаццы, бывала, йдзець. Баяры Віл. Так сягоньня зімна, a табе, дачушка, трэба хадзіць. Яцыны Мядз.; лараўн. польск. zimno тс'. ЗІМ НАТА ж. Хал&дэча. Выяла еочы гэна зімната, i на дварэ зімна, i хату ніяк не нагрэіш. Такарьппкі Іўеў. ЗІМШ прым. Toe, што i востры. Ох, якая зімняя вада, страшна ŭ мыцца. Вішнева Валож. ЗШ Н ІК м. Дарога, па якой ездзяць толькі зімой. Тамуяна зімнік, што па ёй можно езьдзіць толькі зімой, саннай толькі зімой бывае. Рудня Чэрв. Мяцеліца была, дык зімнік наш так замяло, што нельга было праехаць. Зазерка Пух. ЗИШШ прым. Зімовы, позны. Неяк людэі продаюць на базары яблыкі, ета зімныя, позныя, яны ў сене ляжаць. Вецярэвічы П ух. ЗІМ ЎХА ж. Уст. Малако, якое нарыхтоўвалі ў запас. Даўней пасты былі, ня можно было есьці молока. Малако зьбіралі у цэбар, а як кончыцца пост, то гэту зім уху так елі, аж лошкі мільгацелі. Калодчына Віл. ЗІРАТЫ ярым, з мноствам зорак, зорны. Якое сёнъня неба зіратае! Загор'е Маладз. ЗІХЦ ЙЦЬ незак. Зіхацець. На морозя зоркі натта моцна сьвецяцъ i зіхцяць. Пруды Стаўб. От зіхціць здалі нешта. Малмыгі Віл. ЗЛАГАДА ж. Згода. У злагадзе жылі. Цялякава Уздз. ЗЛАГАДНА прысл. Дружна. Некалі хлопцы злагадна жылі, во гэдак, як i вы. Цялякава Уздз. ЗЛАДЗЁЙКА ж. Пчала, якая крадзе мёд у чужых вуллях. Моцныя пчолы нападаюць на слабых, іх i называюць у нас зладзейкамі. Miкалаеўшчына Стаўб. ЗЛАДЗ&ІАм. Асудж. Злодзей. Я кі зладзіна быў, сьвет ня бачыў!Кап толькі ўлесьці ды апкрасьці чалавека! Рудня Чэрв. ЗЛАДЗЮГА м. Асудж., пагард. Toe, што i зл а д з ін а. Такі зладзюга вырос, дзе што запарве, дык i сьцягня. Забалоцце Смал. Во, зладзюга дык зладзюга! I съляды замёў за сабой. Дукора, Пух. ЗЛАДЫЯНШ м. Злачынец. „Вы, зладыяне, не тым займаецеся*, - выступаў агроном. Бяларучы Лаг. ЗЛАЖЬЩЬ зак. О Злажыць галаву (галоўку) — памерці, загінуць. І сястра мая злажыла галаву нізашто, яе схапШ за звесь с партизанами Логавіны Мядз. Сярэдні сын дамоў ні вярнуўся, злажыў, гарамыка, галоўку пад Бярлінам. Пузыры Мядз. з л Ап а ць зак. Злавіць, схапіць. Яе ў нашей вёсцы i злапалі. Бяларучы Лаг.; параўн. полыж. złapać тс'. З ш Т Ш К м. Бат. Мучаннік, талакнянка (Arctostaphylos). Златнік — трава, подобная на брусьнічнік, толькі з буйнейшымі лісточкамі. Параць i п'юць златнік, калі бруха баліць. Caланая Валож. ЗЛАШЧА прысл. Асабліва. Сёньня злашча