Слоўнік гаворак цэнтральных раёнаў Беларусі (1990). Том 1. А-П. Е. С. Мяцельская

 ◀  / 290  ▶ 
ЗГРЭБЛА 3 каласкі, граб/іямі зграбаям дзе саломка, каласочак. Гэта згрэбіны называюцца. Вецярэвічы Пух. ЗГ*РЭБЛАн. Шчохка з тонкага дроту, якою чысцяць жывёлу. Чысьцілі валоў зёрэблам, коней, кароў чысьцілі. Цялякава Уздз. ЗГРЭБЩ зак. Экспр. 1. Узяць сілком. Яны згрэблі мяне i пацягнулі. Цялякава Уздз. 2. Арыштаваць, схапіць. Паліцаі i яго згрэблі i павялі. Савоні Стаўб. ЗГУБЩ Ь зак. 0 Згубіць [сваё] вучэнне — забыць тре, што ведаў. Дык я своё вучэнне згубіла, як некалькі месяцаў не схадзіла ў школу. Дрычын Пух. ЗГУБШ ВЫпрьш. Toe, што i зб р б д л ів ы. Карова гэта мая нейкая згублівая, каб ні naвесіў палаюнкі, дык i не найшоў бы. А так зьвініць ён, хоць іскаць ведаіш дзе. Баяры Маладз. ЗГУЛИЦЬ зак. Станцаваць. Пайдзем польку згуляім. Паплавы Бярэз. Сяганьня ў нашай дзярэўні вясельля, пайду шарувкай паглядзецъ на молодую, згуляю пара танцаў. Забрэжжа Валож. ЗІ*ЎРЫ прысл. Адразу. Раз б'ецца - жыць нівазможно, зЬуры кідаць нада. Савоні Стаўб.; параўн. польск. z gdry 'загадая, наперад'. ЗГЗТТУЛЬ прысл. Адгэтуль. Такая клатка нідарэчная, таго i глядзі, што загрукаціш згэттуль. Бяларучы Лаг. ЗДАБЫЦЦА зек. Прыбыць, даставіцца. А тады ўжо восяняй здабыліся дамоў. H y ў кі ж мы дамоў здабыліся, калі ўжо не было ні кала ні двара, ні плата ні азярода. Сівіца Валож. ЗДАЙСЯ пабочн. Здаецца, здавалася. І, здаеся, зь зямлёй зраўняла. Ляшчынск Мядз. ЗДАЙМАЦЬ незак. Здымаць. Гэтыя кроены, ніткі ўжо аснаваныя, здаймаіш, спляцеш у плёточку, бо яны заблытаюцца. Папоўка Мядз. ЗДАЙСЯ пабочн. Toe, што i зд аеся. Здайся, так нядаўна мае дзеці малыя былі, a тэрас ужо сдмі працуюць. Аколава Стаўб. ЗДАРАВЕННЫ прым. Дужа здаровы. Зда* равенны хлапец, што čyn той. Нізок Уздз. ЗДАРАВЁЦ м. Здаравяка, чалавек вялікай фізічнай сілы. У мяне ўнук ё, здаравец такі, рабіць усё ўмея. Турэц Чэрв. ў ЗДАРАВІЛА ж. Экспр. Toe, што i здарав ё ц. Такі здаравіла вырос, а брацца за работу не сьпяшаецуа. Бясяды Лаг. ЗДАРАВУМЧЫ прым. Тое, што i здарав ё н н ы. Сам на віт здаравушчы, а робіць ня можа. За$алоцце Смал. ЗДАРОВАЦЦА незак. Вітаць адзін аднаго пры сустрэчы. Ён заўсёды з намі здароваецца, не задавасты хлопец. Забалоцце Смал. ЗДАРбУ у знач. выкл. Ужываецца як прывітанне пры сустрэчы з асобамі мужчынскага i жаночага полу. - Здароў, Ванда! - Здароў, Шурык. — Заўтра во кіно будзіць, дык ты на кіно прыхоць. - Ну, добра. Прыду на кіно. Залазоўе Віл. ЗДАРОЎЕЧКА н. Ласк. Здароўе. — А як жа здароўечка твоё? Я к там твоя старая маецца? — Благодарствую. Пакуль што нічога. Порычы Валож. ЗДАРОЎКАЦДА незак. Toe, што i здаров а ц ц а. Ён гаворыць, каб я не здароўкалася зь ёю, шю яна кінула i пашла рабіць брату, а я жней наймаў. Баранцы Віл. Мы зь ім холька здароўкаямся, а гаварыцъ — ня гаворым. Дукора Пух. ЗДАРЬЩЬ зак. Надарыць (пра многае). Здарылі шмат на кашу падарункаў, лець понесла ўнука. Дукора Пух. Тысячу рублёў здарылі, як унука замуш ішла. Дрычын Пух. ЗДАРЗННЯ ж. Здарэнне. Люццы мае мілыя, ні разу ня відзіла я гэткага страху: таксі ўрэзалася ў наш аўтобус. На шчасьця, усе жывыя асталіся. Во якая здарэньня. Век ні забуду, колькі жыць буду! Станькі Віл. ЗДАЎМБЦЦА зак. Дадумацца, здагадацца. Мабыць жа, здаўмеўся, калі да магазіна пайшоу. Сакаўшчына Валож. Ён здаўмеўся i ўцёк, а то далі п. Цялякава Уздз. ЗДЛЦЦА зак. Экспр. Аслабець фізічна, заняпасці. Ён ужо саўсім здоўся, ляжыць i не ўстае. Вялікая Вуса Уздз. О Зданкі здяттщя — паўстаюць ва ўяўленні вобразы, якіх у сапраўднасці няма. Ён падумаў, што ям у зданкі здаліся. Ён гэту карзіну паставіў i ходу! Малое Стахава Барыс. Уваччу здащц — зрокава ўявіцца, паўстаць перад вачамі. Дак сядзяцъ, сядзяць, глядзяць на гэту папараць, дак.ім увачу здасца, што яна зацьвіла. Дрычын Пух. ЗДВОИКА ж. 3двоены след зайца. Здвойка — гэта калі заяц i туды прайшоў i назат гэтым сьледам. Паплавы Бярэз. ЗДЗКЦЬ зак. Зняць надзетае, абутае. Гэта дзевачка зьдзела сь сябе адзежу, надзела сак, што рыбу ловюць. Лубень Віл. Яельго зьдзела сь сябе i зьмерзла. Язні Віл. ЗДЗЯВАЦЦА1 незак. Распранацца. Дзе ж здзяваюцца? Вядома ш, у разьдзявалца. Вецярэвічы Пух. ЗДЗЯВАЦЦА2 незак. Здзекавацца, мучьпдь. Там [у канцэнтрацыйным лагеры] так зьдзіваліся, там так ужо мучьілі нарот, так палілі! У хвала Круп. ЗДЗИЖЫЦЬ зак. Груб. Аперазаць, ударыць. Куды ш цябе нясе нячыстая?! Зарас як зьдзяжу віламі! Забрэжжа Валож. ЗДЗЯРЖАЦЬ зак. Экспр. Пажыць, паліпець на белым свеце. Я сёлета шчэ здзяржу, i болъш, напэўна, не: старая ўжо вельмі, гаворыць цяшка. Баяры Віл. ЗДГЁНЦВ н. Здымак, фатаграфічная кар
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

бецца, грабііямі, згулйць, згўбш, здарбў, здзйжыць
18 👁
 ◀  / 290  ▶