Слоўнік гаворак цэнтральных раёнаў Беларусі (1990). Том 1. А-П. Е. С. Мяцельская

ЗВАНОЧНІК 3 Званкі прывозяць сь сенажаці. Пруды Стаўб. ЗВАНбЧНІК м. Toe, што i з в а н б к. Oŭ, ды гэных сініх званочнікаў на лугох процьма цьвіце! Пруды Стаўб. Зеаночнікі на сенажаці растуць, сіненькія такія. Прудкі Лаг. ЗВАНЦАЦЬ зак. Экспр. Абгаварыць, зняважыць. Я к пачаў гаварыць, зусім званцаў яго, a ён жа i нічога сабе мушчына. Дукора Пух. ЗВАР м. Кулін. Кампот. Звар летам з усяго сьеежага еарылі, a зімой - з яблыкаў, да груш, да ягадак я кіх - брушніц, ці чарніц, ці паземаксыпалі ў eap, a тады ў печ, у дух стаўлялі на часок які. Задор'е Лаг. ЗВЁДАЦЬ незак. Ведаць. Добра ціпер жыеуць, многа чаго маюць, дык вось яна не зьведае, што надзяваць. Рудня Чэрв. ЗВБЗЬ, ЗВЯЗЬ ж. Сувязь. За зьвясь c парцізанамі мяне арыставалі, пасадзілі ў цюрму, вадзілі на дапрос тры разы. Ухвала Круп. Ф Мець звесь — быць сувязной. Сястра мая да войны была прысядацількай. Прышлі ненцы, яна мела зьвесь с партызанамі. Логавіны Мядз. ЗВЕРАВАТЫ прым. Злосны, страшны. Наш зьвяраваты, як узлуецца, дак, здэцца, зьеў бы цябе, кап прымеў. Дукора П ух. ЗВБРГНУЦЬ зак. Нарадзіць раней тэрміну. Карова наша цяля зьвергла, мёртвое радзілася. Рудня Чэрв. ЗВЁСЩ СЯ зак. Змарнець, змізарнець. У яго як ніпрыемнась якая, дык ня есь, зьвядзета саўсім, шчарнея. Турэц Чэрв. ЗВЁЗНЫ прым. Усыпаны, укрыты зоркам і. Сягоньня зьвёзная неба было, зоўтра пагода будзр. Вецярэвічы Пух. ЗВІВАЛБНІК м. Спавівач. Зьвгвальнік калісьці тканы быў, а цяпер ленту бяруць на зьвівальнік: я к малец - голубую, як дзевачка — рдзавую. Ляшчынск Мядз. ЗВ1ЖАННБ н. Рэліг. Хрысціянскае свята, якое адзначаецца 14 верасня. Даўней на зьвіжаньне, дзе ёсь царква, дык там фэст. Хожава Маладз. ЗВІНБЦ& неык. Утвараць чысты тонкі зык (пра насякомых). Пчолы йдуць за мёдом хороша, зьвіняць, я к пагода хорошая. Пруды Стаўб. У добрую пагоду пчолкі зьвіняць, а вот у такую, як сёнъня, яны шумяць. Бясяды Лаг. Добрая пагода будзя, бо пчолы эьвіняць. Хожава Маладз. ЗВІНЧВАЦЬ незак. Змацоўваць вінтамі. На абадэ казалі звінчаке, тому што ён ня быў суцэльнъи Кавалак обода з дубу, зь бярозы, клёну, i гэтыя кавалкі зьвінчвалі, гэтым самым дэеравам зьвінчвалі, лоп у лоп жжымалі, зьвінчвалі, рабілі дзірачкі i дзеравам зьвінчвалі. Арцюхі Стаўб. ЗВІНЮ Ш КАж. Toe, што i зв анар. Зьеінюшка'прама так зьвініць, чуць зачапіся за сучок, зьвініць як звон. Нізок Уздз. ЗВІХ м. Вывіх. А я к жа мне той зьвіх вылечыць? Ракаў Валож. ЗВППАЦЬ зак. Страціць зялёную афарбоўку, завяць, набыўшы руды колер. Ужэ картаплянік увесь зьвішаў, трэба жаць скарэй, бо зусім прападзе. Ляхі Нясв. ЗВШ Ш ІК м. Бат. Лекавая расліна з кветкамі блакітнага колеру. Калі хто зьвіхнуў ногу, трэба нарваць зьвішніку, напарыць i прыкласьці. Дукора Пух. ЗВОДЗЩ Ь незак. 1. Машць. Кап так зводзіць чалавек умеў! Не хочаш, а паверыш. Нядаль Барыс. 2. Падманваць, падводзіць. Ты мяне ўжо трэці рас зводзіш з гэтымі ягодами я зьбяруся, а табе не выпадае. Вішнева Валож. ЗВбИКАЙ прысл. Здьоеным следам. Бывав, два зайцы бягуць сьлет у сьлет, звойкай. Забалоцце Смал. ЗВбНАЧКІ толькі мн. Toe, што i з в а н 6 к. Летам на лугах многа звоначкаў. Ігрушка Круп. ЗВЭНДЗАЦЦАзак. Тое, штоі зб л э н к а ц ца.З а дзень так звэндзаліся, што чуць ногі пірастаўляім. Станькі Віл. * ЗВЭНДЗІЦЬ зак. Правяліць у дыме (мяса, сала, рыбу). Сала добра звэндзіў. Язні Віл. ЗЮ РГАЦЦА зак. Экспр. Забрудзіцца. Ну, анучы там ужо хоць якія - кужоўныя ці ізрэбныя, хто якія хацеў, ca старого чаго, зношанага, бо ўсё роўна звэргаюцца. Вязынка Маладз. # ЗВЯГА м. Звягло, звяглівая асоба, звягун. Прыцягнуўся зьвягла i лаецца. Ляхавічы Дзярж.# ЗВЯГАЦЬ незак. Экспр. Надакучліва многа гаварыць. Чаго ён зьвягае? Рудня Чэрв. ЗВЯЗІСТЫ у знач. наз. Сувязны. У парцізанаў жа былі зьвязістыя, яны прачувалі проз ворагаў усё i дакладувалі парцізанам. Цялякава Уздз. ЗВЯЗЬ гл. звезь ЗВЯРНУЦЦА зак. Расстарацца, разжыцца. Трэба спачатку зьвярнуцца на грошы, a ўжо потым npa пакупкі думаць. Хожава Маладз. ЗВЯРНУЦЬ зак. 1. Экспр. Скінуць з прастола. Я к зьвярнулі М іколу, дык многа лепій стала жыць. Грыцукі Віл. 2. Узараць. Зьвярнулі болота дый бяс толку. А гэткая трава была! Вялікая Byca Уздз. ЗВЯРЦАДЛА H. Люстэрка. Паглядзіся ў зьвярцадла, якая ты пекная. Вішнева Валож. ЗВЯСТАВАННБ н. Рэліг. Благавешчанне. Зьвяставаньне ў нас завуць, a ў рускіх благавешчаньне. Гэта калі першыя птушкі прылятаюць. Пруркі Лаг. ЗВЯСЩ зак. Падвесці, ашукаць. Што ш ты мяне гэтак зьвяла? Я цябе чакала, а ты ŭ не