ГРУДКА Г сарочцы. І мужчынам шылі рубашкі з накладною грудзінаю. Цялякава Уздз. 2. асудж. Грудзі. Чаго ты ходзіш з расхлістанай грудзінаю, зашпыліся. Кухцічы Уздз. ГРУДКА1 ж. Пчал. Шырокая i моцнаспаяная частка цела пчалы, якая з'яўляецца трывалай апорай для органаў яе рабочага апарата. У пчолак каўкаскіх груткі жоўценькія. Саланая Валож. У пчалы называюцъ такія часьці: галава, вусікі, хабаток, грутка, брушка, жала. Нізок Уздз. ГРУДКА2 ж. Кавалачак чаго-н. Я еазьму грутку масла, памажу на хлеп i кусаю с хлебам. Цялякава Уздз. ГРУДКІ толькі мн. Грудзі дзіцяці. У грутках хрыпіць у яго, мусіць, запаленьня лёхкіх. Цялякава Уздз. ГРУЗАВАЯ МАШЫНА. Грузавік. У нашым калгасе тры грузавыя машыны, i яшчэ думаюць купіць адну. Ляхавічы Уздз. У Мінск езьдзілі на грузовых машынах яблыкі прадаваць. Рудня Лаг. ГРУЗАВІК м. Тое, што i г р у з а в а я ма ш и н а. Едуць нашы дзеўкі на грузавіку. Вязынка,Маладз. ГРУЗІК м. Рыб. Грузіла да вуды або сеткі. Калі трэба лавіць каля самого дна, патрэбны грузікі разной формы. Найлепей грузік, які выглядзіць як ніправільная пірамітка. M iко льцы Мядз. Грузік лёхкі, дык кручок na вадзе плыве. Забалоцце Смал. Грузік для того, кап кручок не выгоняла ўверх. Бясяды Лаг. , ГРУЗІЛКА ж. Тое, што i г р ў з і к. Насадзіш на леску грузілку i йдзеш лавіць рыбу. Саланая Валож. ГРУЗЛЩ А ж. Мед. Туберкулёз. Я к грузы ліца, дык гэта баляць лёхкія, задышка, усё каьиляе, цёнгле эхе-эхе. Гілікі Валож.; параўн. польск. gruźlica 'те*. ГРУЗбК м. Тое, што i г р ў з і к. Грузок трэба прычапіць меныиы, тады лавіцца будзе. Бытча Барыс. ГРУЗОЎКА ж. Рыб. Донная вуда. Грузоўку па дне пускаюць, ловяць з дна. Ляхавічы Дзярж. ГРУМАДА ж. Мноства. Нетто ў гэтым годзе прыляцела цэлая грумада птушак, як Hiколи Слабодка Стаўб. ГРУМгАч м. Тое, што i г руга л. Калі крычыць грумгач, кажуць, дрэнная прымета. Рабунь Віл. Грумгач на бяду крычыць. Завішына Лаг. ГРУНГЦЬ незак. Баранаваць. Пасьля обеду груніць пойдзем. Ляхавічы Дзярж. ІІРУНТ м. Прысядзібны ўчастак, зямля з забудовамі. Мая зямля, мой грунт, i забудова мая,і ўсё, што ест на грунці. Замки на грунці ніякага няма. Савоні Стаўб.; параўн. польск. grunt 'глеба, зямля*. ГРУЦА ж. 1. Ячменныя крупы. Пошла я дамоў, стаўкла груцы, апалала, зварыла кашы такой густой. Аляхновічы Маладз. Некалі груца звалі, a цяпер усё пярлоўка гаворуць. Рудня Лаг. 2. кулін. Каша або суп з гэтых круп. Вельмі люблю груцу з малаком. Палачаны Маладз. 3 груцы смачны суп выходзіць, калі дабавіць сухіх баравікоў i мяса. Акалова Лаг. ГРУЦАНЫ прым. Ячны. Груцаная каша натта смачная. Рудня Лаг. ГРУЦКА ж. Кулін. Памянш. да груца. Трэба, кап капустачка ўпрэла ды груцка ўварылася — вось тады будзе i на раніцу i на абет. Палессе Мядз. ГРУчАцЬ, ГРУЧЭЦЬ незак. Грукаць, грукатаць; шумець. Тут i ноччу гручыць: паязды ходзяць. Пранчэйкава Маладз. Торф абваліўся, a ўнучка спужалася ŭ пытае: „Што гэта гручэла?" Хожава Маладз. Але нешта ўжо так гручыць у галаве, што, мусіць, трэба 'г доктору ісьці. Баяры Маладз. ГРУЧКА ж. Бат. Бручка (Brassica napus). На гручку вось бягу, дзеткі. Юшкаўка Віл. ГРЫБ м. Бат. О Бёлы грыб — разнавіднасць баравіка (Boletus edulis). Белы грыб — каторы ж жуўтуватай галоўкай, расьце па маховых барах, на доўгай ношкі. Нядаль Барыс. Благі грыб — грыб, непрыдатны ў ежу. Благхх грыбоў много іў л е сі i на кучах гною яны растуць. Благіх грыбоў не бяруць. Хожава Маладз. Воўкаў (воўчы) грыб — тое, што i б лаГІ грыб. Воўкавых грыбоў много. Іду борам, капну нагой — i гэты воўкаў i той воўкаў, много. Нядаль Барыс. У леся много воўчых грыбоў, кап столькі было баравікоў! Ляхавічы Дзярж. Грыбы, якія нельга есьці, — воўчыя грыбы. Паплавы Бярэз. Воўчыя грыбы мы ня зьбіраям. Вецярэвічы П ух. Глум грыб - тое, што i б лаг! грыб. А мы такія грыбы попросту завом — глухія. Глухія грыбы ні ядуцъ. Шзок Уздз. Ай, дзеткі, гэта ш глухія грыбы, а вы назьбіралі паўкаша. Шзок Уздз. Дрывяны грыб — тое, што i б а р о да ў ка. Дрывяны грыб вельмі ўрэдны для дзерава. Паплавы Бярэз. На старой бярозе нарасьлі грыбы дрывяныя. Ляхавічы Дзярж. О Я к грыб гнілы (стаць, зрабіцца) -?■ нядужы, слабы. Жывеш-жывеш, а потым станіш як грыб гнілы. Баяры Маладз. ГРЫБАВОЧАК м. Грыбнік. Грыбавочык ён добры, але ж кап кому другому сказацъ... Халопенічы Круп. ГРЫВАТЫ прым. Губаты. Ды ён жа брыткі, такі грыбаты, лупаты, а ты гэтка хороша дзевачка. Чорт бы зь ім ведаўся... Раўчак Пух. ГРЫБбВІК м. Тое, што i г р ы б а в о ч а к. Мой тата добры грыбовік, пры любой пагодзе без грыба не прыйдзе дамоў. Рудня Чэрв. ГРЫБбВЫ прым. Напоўнены хваробатвор
Дадатковыя словы
грўдка, грўца, грўцка, грўчка, забўдова, замкй, зяўляецца
6 👁