трэба выціраць. Міратычы Карэл. Тады будзім шмат мець цетрадзяў. Лоск В а лож. Шмат вапросаў, шмат атветаў. Шмат дзяў цей у яе. Солы Смарг. У нас шмат было дзяцей. Завельцы Астр. Шмат людзей паварачалася з горада ў веску. Дэгшні Шальч. Дубоў было шмат, крушыны не так-то шмат. Грыкені Вільн. 2. У вялікІм аб'ёме, многа. Сыпіш мукі шмат. Гальшаны Ашм. Мукі шмат у нас. Лісна В.-Дзв. Гароху насыпала шмат. Гемзы Шальч. Шмат вускіх пасаў надрала. Солы Смарг. Шмат рэманту трэба на хату. Снягяны Смарг. Крываўніку ў нас шмат па межах. Завельцы Астр. Шмат ёсць набору. Плябанцы Ашм. Шмат каму рабіў. Чуркі Ашм. Я ні ем шмат. Гемзы Шальч. 3. Па працягласці ў часе. Чатэрэ часа — шмат часу, цемно. Гемзы Шальч. ШМАТII м. 1. Абрэзак, кусок.. Дай мне які-небудзь шмат, кавалак якой тканіны. Старыя Трокі Трак. 2. Доўгі адрэзак палатна. Шмат — кусок палатна, як беляць. Шматамі белілі палатно. Малыя Аўцюкі Калінк.; параўн. польск. szmat 4кавалак, кусок'. ШМАТА ж. 1. Кусок тканіны. Шмату купіш, пафарбуеш. Темзы Шальч. 2. Ануча. Шматай абвяжаш збан i между ног i чах-чах — i саб'еш масла. Гемзы Шальч. Запалілася шмата, курыць, дымам гарыцъ. Мсцібава Ваўк. Шматы збірае. Лука IIараўк. Шматы цыган збіраў. Грыкені Вільн. Палатно ў попел качалі, у гліну, у печ лажылі, шматамі абкручвалі, палатно было мокрае i шматы Мокрые. Васілевічы Гродз.; параўн. польск. szmata ануча'. ШМАТАНУ'ЦЬ зак. Парнуць рагамі. Карова свіней не любіла, як шматанула рагамі — i кішкі выбеглі. Саланоё Віл. ШМАТАЧКА ж. памянш. да ш м а т а 2. Луг npac чыстую шматачку прапусцяць. Новікі Гродз. ШМАТКА ж, 1. Toe ж, што i ш м а т а 1. Пасцялю шматку i ляжу. Навасёлкі Свісл. 2. Toe ж, што i ш м а т а 2. Шматкамі абтыкалі тые дыркі. Вулька Гродз. ШМАТКІ7 мн. Шматкі, касмыкі поўсці, кавалкі скуры. Шэсць авец за ноч ваўкі з'елі, адны шматкі асталіся. Чарняўскія Лудз. ШМАТНІК м. Анучнік. Аддалі шматніку мае палатняныя кашулі. Парэчча Гродз. ШМЕЛЬ гл. ЧМЕЛЬШМЕТНІК м. Сметнік. Лупіну збіралі na шметніку. Швэды Вільн. ШМЕ'ЦЦЯ зб. н. Смецце. Выбрала шмецця. Мярэцкія Глыб. ШМОК м. абразл. Крывасмок. Шмок ты! Жылі Іўеў. ШМО'РГАЦЬ незак. 1. Церабіць. Дзень лён шморгала. Maчаск Бярэз. 2. Абрываць з галінак лісце i кветкі, захапіўшы ўсёй жменяй. Шморгалі верас, як быў голат, варылі з бульбай i елі, што грачана каша, алі даўкая. Старыя Смільгіні Воран. ШМУ'ЛІЦЦА незак. Церціся аб іпто-н. Кошка ля нох шмуліцца. Дзяніскавічы Ганц.; параўн. літ. šmŭlinti 'церці, націраць'. ІПМУЛЬНУ'ЦЬ зак. Правесці рукой па чым-н. Хвошч шорст