Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча (1986). Том 5. С-Я. Ю. Ф. Мацкевіч

ХРУШ ЧА'Й м. бат. Лугавы хвошч. Хрушчай, як хвошч, хрушчай ломіцца. Сено c хрушчаем. Хатынічы Гайц. ХРУШ ЧА'ЦЬ незак. Toe ж, што i х p у п.а ц ё ц ь. Гарох хрушчыць на зубах, не варыцца, цвёрдая вада. Рагулішкі Даўг. Хрушчыць гурок. Дзёрнавічы В.-Дзв. ХРУШ ЧЫ 7 I мн. Toe ж, што i х р а б о н ш ч. Хрушчы — жукі, a ні грып. Дакудава Лід. Хрушчы, як вечар, яны лятаюць. Збляны Лід. Была, ідзем патрасем клён, хрушчы падаюць. Кіралі Шчуч. Хрушчы выніклі, іх ціпер німа. Хрушчы вывеліся. Мрцібава Ваўк. ХРУШЧЬГ II, ХРАШЧЬГ мн. Toe ж, што х р у с ты I. Хрушчы— белы грыб, малако цячэць з яга, як разломіш. Саланое Віл. Хрушчы — белыя добрыя грыбы. Солы Смарг. Свінні зверху сівыя, хрушчы падобныя (на свінні). Солы Смарг. Храшчуов ціелы кошык назбірала. Курашэва Чыж. ■ХРУШЧЫ7 III мн. Toe ж, што i х p у с т ы II. Хрушчы пяклі. Крэва Смарг. ХРЫБЕ'Т, ХРЫБЁТ, ХРЬГБЯТ, ХРАБЕ'Т м. анат. 1. Пазваночнік у жывёлы, рыбы, У каждого хрыбёт: у нас, у каровы. Баброўнікі Гарад. Хрыбёт скрывіўся. Магуны Паст. Хрыбёт у каня. Сакаляны Сакол. Косцъ мекая ў храбце ў гэтай рыбы. Месянцы Брасл. 2. Спіна. Сумку за хрыптом пру. Буды В.-Дзв. Хрыбет баліць, пайду прылягу. Рыбчына Віл. Хрыбёт баліць. Тайна Лаг. Хрыбят баліць. Каўняны Гродз. 3. Хіб. На хрыпце сала грубое. Заве льды Астр. Хрыбет нашай каровы белы. Темзы Шальч. ХРЫ БЕ'Щ НА, ХРЫБЯўЦША ж. 1. Мяса з хрыбетнай косцю. Хрыбяціну павеся i вісіць, а есці няма каму, вісіць, пака рабам не з'ядуць. Солы Смарг. 2. Тое ж, што i х р ы б ё т 2. У міне хрыбеціна ўся мокрая. Лісна В.-Дзв. Хрыбяціна баліць. Вялікія Баяры Шчуч., Кдуняны Гродз., Альхоўка Навагр. 3. Toe ж, што i х p ы б ё т 3. Сала тоўстая на хрыбяціне. Навасёлкі Лід. 4. Цела чарвяка. Гэты чарвяк з дзерава ідзе, хрыбяцінай пакручвая. Кіралі Шчуч. 1 ХРЫБЯ'ТНАЯ, ХРЫБЯ'ТНА, ХРЫБЯ'ТНЯ КОСЦЬ, ХРЫБЯ'ТНЯ KOCTKA, ХРЫБЕ'ТНАЯ КОСЦЬ, ХРЫБЕТНА КОСЦЬ ж. Toe ж, што i х p ы б ё т 1. Уся хрыбятная косць баліць. Темзы Шальч. Хрыбятна косць — ад галавы i да нох. Хрыбятня косць. Шпік у хрыбятняй косці. Кіралі Шчуч. Хрыбятня костка. Солы Смарг. У хрыбетнюю косць коль-коль-коль — так баліць. Пераброддзе Міёр. Хрыбётна косць баліць мне. Сакаляны Сакол. ХРЫ 'ПА ж. мед. Грып. Я на хрыпу захварэла. Парэчча Гродз.; гл. г р ы п а. ХРЫПАТУ'НКА ж. Тая, якая мае хрыплы гол ас. Твая жонка хрыпатунка. Баброўнікі Гарад. ХРЫ ПАЦЕ'ЦЬ незак. Хрыпець. Хрыпаціць у грудзях, граюць, як гармонікі пяюць. Пацаўшчына Дзятл. Можа, хворы ты