Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча (1986). Том 5. С-Я. Ю. Ф. Мацкевіч

 ◀  / 565  ▶ 
УЦУ'ПАЦЦА зак. экспр. Не адпускаць, затрымліваць. Як уцупалася дзяўчына за нас — ні вырвацца, мы завялі яе дамой, i бягом ад яе. Валынцы В.-Дзв. УЦУРКАВА'ЦЬ зак. Туга звязаць пры дапамозе спецыяльнай прылады. Цуркай як уцуркуеш снопа, то не развяжацца. Альхоўцы Лях. УЦЭ'Л прысл. Цаліком. Снег глыбокі, ішла ўцэл. Быстрыца Астр. Як наснігана, то уцэл ехаў. Завельцы Астр. УЦЭ'ЛА прысл. Toe ж, што i у цэ л. Свежы след: нехта npaехаўшы уцэла. Темзы Шальч. Едуць уцэла, як дарога завеяна. Мярэцкія Глыб. Едзяш уцэла. Стральцы Гродз. Уцэла паехаў. Вялікія Нястанавічы Лаг. Уцэла было б бліжэй. Азяраны Раг. У Ц ЮТ м. Прае. Карпая [рамантуе] уцюга. Малыя Аўцюкі Калінк. Уцюгоў даўней не было — качалі бяльё. Вузла Мядз.; параўн. руск. утюг тж'. УЦКУПАЦЬ зак. экспр. Усунуць, апусціць, утаптаць у гразь. Даўней фарбавалі так: у рудавіну апускаюць i фарбуюць, уцюпаюиь у балота. Солы Смарг. УЦЯТАВАЦЬ незак. Toe ж, што i у в a д з i ц ь k Уцягаваіць нітку i ня можа ўцягнуць. Асавец Віл, ЎЦ ЯТАНЫ дзеепрым. Уцягнуты. Белыя i чорныя ніткі, уцяганыя ў нічальніцы. Стральцы Гродз. УЦ ЯТАЦ Ь незак. Уцягваць. Кольчыкі, ў вушы уцягаюць. Солы Смарг. ў УЦЯТВАЦЬ незак. Toe ж, што i у в а д з і ць 1. Уцягваем, укідваем ніткі ў ніт, у берда. Дзераўное Стаўб. У берда ўцягвалі папарна. Слабада Мін. УЦЯГНУ'ЦЬ зак. 1. зак. да у ц я г а в а ц ь. Не магу нітку ўцягнуць у іголку. Мярэцкія Глыб. Уцягні нітку — ні бачу! Слабада Мін. 2. безас. Уцягнуць у вадаварот, засмактаць, паглынуць. Купаўся — i яго ў вір уцягнула. Вузла Мядз. УЦЯГЦІ7 зак. 1. Уцягнуць куды-н. Трэба сані ў хлеў уцягці. Рудня Астравітая Чэрв. 2. перан. Увесці. Не уцягці яго ў хату. Вецярэвічы Пух. З.'Увабраць. Пакуль уцягла зямля ваду — усё пагніло на гародзе. Азяраны Раг. 4. Ушчыльніць, сціснуць. Вада уцягла землю. Вецярэвічы Пух. УЦЯГЦГСЯ зак. Уцягнуцца. Сена уцяглося у копанку. Вецярэвічы Пух. УДЯЖ КУ7, УДЯШ КУ' прысл. У выразах: Хадзіць [быць, стаць] уцяжку — знаходзіцца ў стане цяжарнасці (пра жанчыну). Яна уцяшку хадзіла. Валынцы В.-Дзв. Як уцяшку хадзіла, 3fQfa мне ела. Стральцы Гродз. Хадзіла уцяшку. Гемзы Шальч. Яна уцяжку хадзіла, i перадражнівала калекаў. Яна уцяшку была, груба хадзіла. Кудзялянцы Шальч. Як уцяшку стала, нашлася рана. Лайпушкі Ігн. Любілася І уцяшку вінчалася: не спагадала дачке. Валынцы В.-Дзв. Цяпер на грубую бабу кажуць: «уцяшку». Ёдлавічы Брасл. УЦЯ7К м. Качар. Утка i ўцяк адзін ходзіць. Валынцы В.-Дзв
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

уцупацца, уцуркаваць
2 👁
 ◀  / 565  ▶