Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча (1986). Том 5. С-Я. Ю. Ф. Мацкевіч

памочніка. Адрэмаўды Брасл. Узялі яго на работу. Груздава Паст. Узяаі яе бабы ў сваю брыгаду. Кураполле Паст. Узялі яго ў армію. Міратычы Карэл, 6. Запрасіць сесці, пасадзіць. Я салдата ўзяў на вос. Дарава Лях. 7. Узяць за што-н., каб утрымаць. Даўней non прынясе вады ў кубал, дзіцё возьме за вушы, акуне тры разы — i пахрыіцілі. Слабада Мін. 8. Уступіць у шлюб, ажаніцца. Пашоў у сваты, кап узяць мяне. Падгаі Мін. ён узяў яе за жонку. Ахрэмаўцы Брасл. Ен узяць хацеў другую сястру. Саланое Віл. У прымакі яго ўзялі. Пасіене Лудз. 9. У спалучэнні з інпіымі дзеясловамі падкрэслівае значэнне нечаканасці, раптоўнасці, рашучасці. Свякроў яе пусціла на работу, ды ўзяла i памярла. Навасёлкі Лід. Рафал узяў хату npaдаў. Ахрэмаўцы Брасл. Узялі i паелі. Паляцкішкі Воран. Хацела прынясці, а патом узяла i кінула. Ахрэмаўцьі Брасл. Узяў напіўся вады. Гемзы Шальч. 10. безас. Праймаць болем. Руку так узяло: пачало калоць — уцярпець ня можна. Стральцы Гродз. Узяло за галаву — i баліць. Кузьмічы Люб. 0 Узяў смех — пачаў смяяцца. Як ўзяў мяне смех, як яна сказала. Груздава Паст. Дрдгліца ўзяла — пачаць дрыжаць ад холаду. Вот змерз — аж дрогліца ўзяла. Кузьмічы Люб. Сон не ўзяў — не заснуў. Цэлую ноч ляжала — сон не ўзяў міне. Тагулішкі Даўг. Узялд дзіва— здзівіцца. Мяне дзіва ўзяло, што людзі на сабе плух цягалі. Вузла Мядз. Злосць узяць — раззлавацца. Ей ужо злосць узяў. Завельцы Астр. Смерць не возьме — не памрэ. Бес прычыны смерць не возьме. Кіралі Шчуч. Узяць у галаву — клапаціцца, перажываць. Яна ўзяла ў галаву, што сына немцы злапали Гемзы Шальч. Hi ўцяць ні ўзяць — нічога няма. Вайной усё прапала — е і ўцяць ні ўзяць. Груздава Паст. Чорт яго не возьмя — нічога яму не станедда. Гемзы Шальч. УКАЗА'НЁ н. Указание, загад. Матка дала ўказанё купіць хустку. Не йдзі, чакай указаня! Міратычы Карэл. УКАЗЕ'1. О На ўказеі — напаказ. Зрабыа добра — палош на ўказеі! Лісна В.-дзв. У КАЛЕ7НА прысл. у знач. прым. Вельмі вялікі. Даўней .прыкалаткі навараць кацёл у калёна — i ядуць цэлы дзень. Вузла Мядз. УКАЛЕ'ЧЫЦЬ, УКАЛЕ'ЧЫЦІ зак. Скалечыдь, пашкодзіць. Руку ўкалечыла ў лесі. Груздава Паст. Упала i ногу ўкалечыла. Вялікі Краснік Пруж. Калі скажыш што на рабёнка, не ўкалечыш гэтым. Кураполле Паст. УКАЛО'ЦЬ зак. 1. Укалоць, кальнуць. Не лезь, а то ўколя цёця чужая. Лоск Валож. 2. Убасці. Уцякай, а то карова ўколяі Міратычы Карэл. УКАЛУ'ПЩ Ь зак, Укалупнуць. Малы залез на лаву i ўкалупіў хлеба. Сала настыўшы — не ўкалупіш. Лоск Валож. УКАЛУПНУ'ЦЬ зак. Тое ж, што i у к а л ў п і ц ь. Такой кашы наварыла густой — ня можна лошкаю ўкалупнуць. Малыя Аўцюкі Калінк